Welke supplementen zijn geschikt voor sportpaarden?
Mensen vragen ons soms welke supplementen nodig zijn voor sportpaarden. Ten eerste: een sportpaard is natuurlijk ook gewoon een paard. Dus afhankelijk van het individuele paard en zijn behoeften, kunnen veel supplementen geschikt zijn. Het is uiteraard wel heel belangrijk dat alle supplementen die aan een wedstrijdpaard geeft dopingvrij zijn.
De ruiter is in de dopingregelgeving altijd verantwoordelijk voor het paard. Dus ook als je paarden voor eigenaren uitbrengt, is het belangrijk dat je weet dat de supplementen en eventuele medicatie die een paard krijgt, dopingvrij is. Let daar dus goed op. En bedenk: ook ‘natuurlijke’ producten kunnen ‘verboden’ stoffen bevatten!
Behoeften van het sportpaard
Een sportpaard heeft andere behoeftes dan een paard dat alleen in de weide staat of af en toe licht werk doet. Afhankelijk van de discipline en het niveau kan de behoefte van een sportpaard aan bijvoorbeeld eiwitten, energie en mineralen een stuk hoger zijn. Als je paard flink moet sporten is het dus verstandig om daar rekening mee te houden.
Vitamine E
Paarden die veel van hun spieren vragen, hebben extra behoefte aan vitamine E. Bij beweging en training ontstaan afvalstoffen en kleine beschadigingen in het spierweefsel. Vitamine E herstelt deze schade en draagt bij aan soepele spieren, minder stijfheid en kramp en een betere spieropbouw. Het is ook belangrijk voor het zenuwstelsel, de stofwisseling en het immuunsysteem van je paard. De basisbehoefte voor een volwassen paard is 500 tot 1.000 iu (internationale eenheden) per dag. Een paard dat lichte arbeid moet verrichten, heeft 800 tot 1.600 iu vitamine E per dag nodig, bij zware arbeid loopt dat op tot 2.000 iu. Voor sportpaarden kan dit aan de lage kant zijn, omdat zij vaak vetrijke diëten krijgen, waardoor extra vitamine E nodig is. Paarden die de hele dag kunnen grazen op een goede weide krijgen voldoende vitamine E uit gras binnen. Als dat niet het geval is, kun je sportpaarden een vitamine E supplement geven. De best opneembare verbinding uit het vitamine E-complex, is α-tocoferol. Een vloeibaar vitamine E-supplement met α-tocoferol is daarom het meest effectief. Van nature dit stofje veel voor in tarwekiemolie. Het voordeel van tarwekiemolie als basis van een supplement is dat er ook andere vitamine E-verbindingen inzitten. Tarwekiemolie bevat daarnaast veel omega 6 vetzuren, die ondersteunen bij de opname van vitamine E. Het supplement kan aangevuld worden met druivenextract. Dit is een uitstekende bron van natuurlijke antioxidanten en beschermt tegen de vrije radicalen die vrijkomen bij spierbeschadigingen. De werking lijkt dus sterk op die van vitamine E. Druivenextract versterkt ook het afweersysteem. Conclusie: Wanneer je sportpaard geen vers gras ter beschikking heeft, zorg dan voor een goed opneembare vorm van vitamine E, in de juiste dosering en bij voorkeur met tarwekiemolie en druivenextract als ingrediënten.
Silicium
Ook het mineraal silicium is zeer belangrijk voor sportpaarden. Deze stof stimuleert namelijk de lichaamseigen productie van glucosamine en zorgt voor de aanmaak van onder meer collageen en gewrichtsvloeistof. Bewegingsproblemen kunnen verschillende oorzaken hebben. Gewrichten worden omgeven door de gewrichtsvloeistof, dat als smeermiddel fungeert. Een ouder paard maakt minder van deze vloeistof aan. Ook de kwaliteit van het kraakbeen is heel belangrijk voor soepele bewegingen, kraakbeen fungeert als stootkussen voor de beweging. Bovendien zijn sterke botten belangrijk: een paard met een hoge botdichtheid is minder blessuregevoelig. Daarnaast zijn gezonde pezen, banden en bindweefsel heel belangrijk voor een sportpaard. Silicium werkt in op al deze lichaamsdelen en als je het in een gehydrolyseerde vorm geeft, wordt het ook goed opgenomen. Dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld glucosamine, waarvan minder dan 10% ook echt door de darmwand komt. Glucosamine (en ook het bekende chondroïtine) zijn moleculen die in collageenrijke weefsels voorkomen. Paarden kunnen deze stoffen zelf aanmaken, dus is het handig deze lichaamseigen aanmaak te stimuleren. Wanneer je een vloeibaar siliciumsupplement gaat geven, werkt dat van buiten naar binnen: het begint met een grotere aanmaak van gewrichtsvloeistof, daarna worden de pezen sterker en ontstaat er meer collageen in het bindweefsel. Vervolgens komen het kraakbeen en de gewrichtskapsels aan bod en tenslotte komt het silicium in de botten terecht. Daar helpt het de botgroei en botdichtheid. Dit proces duurt meerdere maanden. Om je sportpaard optimaal te laten profiteren van silicium moet je dit supplement dus langere tijd geven. Als sportpaarden ouder worden ontstaan vaak gewrichtsklachten. Om deze klachten te verminderen – of liever nog te voorkomen – is silicium een effectief supplement. Ook voor jonge paarden die nog moeten groeien is het een uitstekende toevoeging.
Magnesium
Het mineraal magnesium is belangrijk voor talloze lichaamsprocessen. Elk paard heeft magnesium nodig en veel paarden lopen met een tekort rond. Voor sportpaarden is magnesium nóg iets belangrijker, omdat een sportpaard voor zowel zijn spieren als om met stress van wedstrijden om te gaan, extra magnesium verbruikt.
Magnesium speelt een rol bij:
- Focus en ontspanning
- Botaanmaak
- Energiehuishouding
- Spieren en zenuwen.
Een paard dat voldoende magnesium binnenkrijgt kan zich concentreren, heeft soepele spieren, genoeg energie en herstelt gemakkelijk van een sportieve inspanning. Magnesiumcitraat en magnesiumchelaat zijn uitstekend opneembare vormen van magnesium. Goedkopere supplementen, die vaak magnesiumoxide bevatten, zijn vaak minder goed opneembaar en dus in de praktijk ook niet goedkoper. Je moet er namelijk meer van geven voor hetzelfde resultaat. Magnesiumchelaat heeft als extra voordeel dat het lichaam het als een aminozuur ziet. Het wordt daarom via een andere route opgenomen en niet via een met calcium gedeelde opnameroute. Daarmee voorkom je dat veel calcium in het dieet van je paard de opname van magnesium hindert. Magnesium in combinatie met vitamine B geeft een extra positief effect op de energiehuishouding van de cellen.
Elektrolyten
Sportpaarden verliezen veel zweet en daarmee ook een heleboel elektrolyten. Zeker als het warm is. Elektrolyten zijn zouten, zuren en basen die in vloeibare vorm in het lichaam zitten. Zoogdieren gebruiken elektrolyten voor het zenuwstelsel, om te herstellen na inspanning en voor de spieren. Voer elektrolyten altijd in vloeibare vorm, dan gaan ze vrijwel direct naar het bloed. Het voordeel van elektrolyten die je vloeibaar koopt, is dat deze eigenlijk altijd in de juiste verhoudingen gemengd zijn. Vitamine B2 zorgt ervoor dat elektrolyten beter worden opgenomen door het lichaam en zijn daarom een goede toevoeging aan een supplement.
Lees meer over het inzetten van mineralen en elektrolyten bij sportpaarden via deze link .
Heeft jouw sportpaard stress?
Sportpaarden leveren meer fysieke inspanning dan andere paarden, maar ze hebben vaak ook meer prikkels te verwerken. Bijvoorbeeld door verplaatsingen, slapen op vreemd terrein en presteren onder druk. Een supplement dat je paard ondersteunt bij stress kan daarom een goede aanvulling zijn voor wedstrijdpaarden. Omdat veel supplementen waar paarden rustig van worden op de dopinglijsten staan, is het hierbij extra belangrijk dat je goed naar de inhoud van je supplement kijkt.
Lees meer over het bestrijden van wedstrijdstress via deze link.
Conclusie: Vitamine E, silicium en magnesium voor sportpaarden
Een paard dat veel traint en fysieke prestaties moet leveren heeft behoefte aan voldoende vitamine E, silicium en magnesium. Deze stoffen moeten daarom in ruime mate in het rantsoen zitten en als dat niet het geval is, moet je ze als supplement geven. Daarnaast kan het voor sportpaarden nodig zijn om elektrolyten aan te vullen en een dopingvrij anti-stress supplement te geven.
Bronnen:
Patrice Faure, Eliane Rossini, Jean Luc Lafond, Marie Jeanne Richard, Alain Favier, Serge Halimi. Vitamin E Improves the Free Radical Defense System Potential and Insulin Sensitivity of Rats Fed High Fructose Diets. The Journal of Nutrition, Volume 127, Issue 1, January 1997, Pages 103–107, https://doi.org/10.1093/jn/127.1.103
https://academic.oup.com/jn/article/127/1/103/4728767
Garavaglia J, Markoski MM, Oliveira A, Marcadenti A. Grape Seed Oil Compounds: Biological and Chemical Actions for Health. Nutr Metab Insights. 2016 Aug 16;9:59-64. doi: 10.4137/NMI.S32910.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4988453/
Katherine M Ranard , John W Erdman, Jr. Effects of dietary RRR α-tocopherol vs all-racemic α-tocopherol on health outcomes. Nutrition Reviews, Volume 76, Issue 3, March 2018, Pages 141–153, https://doi.org/10.1093/nutrit/nux067
https://academic.oup.com/nutritionreviews/article/76/3/141/4781933
Regina Brigelius-Flohe . Bioactivity of vitamin E. Nutrition Research Reviews(2006),19, 174–186.
https://www.cambridge.org/core/services/aop-cambridge-core/content/view/D6E1DC656A31C4920B2A339862D97BFE/S0954422407202938a.pdf/bioactivity-of-vitamin-e.pdf
UC Davis. Vitamin E for Horses.
https://www.vetmed.ucdavis.edu/labs/finno-laboratory/vitamin-e-horses
Barel, A., Calomme, M., Timchenko, A. et al. Effect of oral intake of choline-stabilized orthosilicic acid on skin, nails and hair in women with photodamaged skin. Arch Dermatol Res 297, 147–153 (2005).
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16205932
Wickett, R.R., Kossmann, E., Barel, A. et al. Effect of oral intake of choline-stabilized orthosilicic acid on hair tensile strength and morphology in women with fine hair. Arch Dermatol Res 299, 499–505 (2007).https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17960402
Reffitt DM, Ogston N, Jugdaohsingh R, et al. Orthosilicic acid stimulates collagen type 1 synthesis and osteoblastic differentiation in human osteoblast-like cells in vitro. Bone. 2003;32(2):127-135. doi:10.1016/s8756-3282(02)00950-x. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12633784
Stewart AJ. Magnesium disorders in horses. Vet Clin North Am Equine Pract. 2011 Apr;27(1):149-63. doi: 10.1016/j.cveq.2010.12.009. PMID: 21392659.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21392659/
Hypomagnesemia in Hospitalized Horses. Anna M. Johansson, Sarah Y. Gardner, Samuel L. Jones, Laura R. Fuquay, Virginia H. Reagan,and Jay F. Levine. File # 27emJ Vet Intern Med2003;17:860–867. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/pdf/10.1111/j.1939-1676.2003.tb02526.x