De meeste granen bevatten veel zetmeel. Het spijsverteringskanaal van paarden kan maar beperkte hoeveelheden zetmeel tegelijkertijd verwerken. Andere zoogdieren, zoals mensen of varkens, kunnen een deel van hun energie uit granen halen. Het enzym amylase in hun speeksel helpt bij het verteren van het zetmeel en de opname vindt voornamelijk plaats in de dunne darm. De zetmeelkorrels uit granen worden in de dunne darm omgezet in glucose (energiebron) en opgenomen door de darmwand heen, in de bloedbaan. Paarden verteren hun eten voornamelijk in het achterste gedeelte van het darmstelsel, in de dikke darm. Hun dunne darm heeft maar een kleine capaciteit. Ook zit er in het speeksel van paarden geen amylase om het zetmeel alvast voor te bewerken. Energie krijgt een paard meestal dankzij de darmflora in de dikke darm. Die zet vezels om in opneembare suikers en vetzuren wat voor een stabiele energietoevoer zorgt.

Per graansoort verschillend

Sommige graansoorten zijn beter opneembaar voor paarden terwijl andere bijna niet worden opgenomen. Haver is bijvoorbeeld redelijk goed verteerbaar. Zo’n 80 tot 95% kan worden opgenomen door de dunne darm van een paard. Daarbij gaat het dan wel om hele of gepunte haver en geen haverproducten of haverschillen. Ook spelt is vrij goed opneembaar. De zetmeelkorrels uit andere granen, zoals mais en gerst hebben een andere molecuulstructuur. Deze granen worden daarom veel minder goed opgenomen door paarden. De verteerbaarheid is maar 22% voor gerst en 29% voor mais. Als de granen met behulp van hitte bewerkt zijn (extrusie) wordt de verteerbaarheid veel beter, bijna vergelijkbaar met haver.

Geen zetmeel in de dikke darm

Paarden moeten niet meer zetmeel binnen krijgen dan ze in de dunne darm kunnen verwerken en dat is maar een klein beetje. Zetmeel dat onverteerd in de dikke darm komt, zal door de bacteriën en schimmels razendsnel omgezet worden in vluchtige vetzuren en melkzuur. De dikke darm verzuurt hierdoor en daardoor kunnen goede bacteriën afsterven. In het ergste geval kan sterke verzuring van het achterste gedeelte van de dikke darm ontstaan, waardoor de darmwand doorlatender wordt en ook afvalstoffen in het bloed terecht kunnen komen. Dit kan allerlei gezondheidsproblemen veroorzaken, zoals hoefbevangenheid. Beperk de zetmeelopname van je paard daarom altijd.

Alleen als het nodig is

Granen voer je het beste alleen als je paard wat extra energie nodig heeft en als je weet dat hij er tegen kan. Wanneer je twee uur voor een topprestatie wat granen aan je sportpaard geeft, kun je mooi gebruikmaken van de bloedsuikerpiek die dat veroorzaakt. Maar áls je granen voert, zorg dan dat ze goed verteerbaar zijn voor je paard. Haver of spelt in volledige vorm dus. Sommige mensen geven restproducten zoals haverschillen of speltzemelen, maar dat heeft voor dit doel weinig zin. Dat zijn alleen vezels waar het paard geen energieboost meer uit kan halen. Deze restproducten zie je ook veel in basisvoeding en sportbrok, wees daar dus kritisch op!