Mestwater bij paarden: is dat erg?

Je hebt het ongetwijfeld wel eens gezien: een paard met vieze billen en achterbenen, veroorzaakt door vloeistof die met de mest meekomt. Wanneer er bij het mesten niet alleen gewone mestballen uit je paard komen, maar ook een aanzienlijke hoeveelheid vloeistof, dan noem je dat mestwater. Wat is dat precies? Is het erg als je paard dit heeft? En wat kun je er tegen doen? We zetten de oorzaken en oplossingen bij mestwater voor je op een rij.

Allereerst: mestwater is iets anders dan diarree. Wanneer een paard diarree heeft, komt de mest er als dunne flatsen uit, of spuit het zelfs naar buiten als een mengsel van water en mest. Dit is niet goed! Diarree is een ernstige aandoening,  waarbij vaak ook sprake is van koorts. Paarden kunnen uitdrogen, slap worden, een acuut mineralentekort krijgen en er zelfs aan overlijden. Bel daarom je dierenarts wanneer je paard diarree heeft.

Mestwater bij paarden oplossen

Wat is mestwater?

Bij mestwater komt de mest er als redelijk stevige tot vrij zachte mestballen uit, maar daarnaast verliest je paard ook een flinke hoeveelheid vloeistof. Dit kan voor het mesten zijn, maar ook na het mesten. Dit mestwater is een mengsel van verteringsstappen die ontstaan bij het kauwen, in de maag en in de darmen. Deze verteringsstappen worden normaal gesproken aan het einde van het darmstelsel ingedikt, waarbij het vocht weer wordt opgenomen, zodat de mest redelijk droog het paard verlaat. Als er iets misgaat bij dat laatste proces van indikken, dan komt het mestwater met de mestballen mee naar buiten.

Mestwater is meestal groen tot bruin van kleur en soms wat slijmerig. Hoe het er precies uitziet hangt af van waar precies het probleem zit. Je moet mestwater vooral zien als een symptoom van een ander probleem, ergens in het (lange) spijsverteringskanaal van je paard. Het mestwater kan bestaan uit een mengsel van speeksel, maagzuur, slijm uit de dunne darm en gal uit de lever. Al deze vloeistoffen worden in de loop van de vertering aan de brij in maag en darmen toegevoegd en zouden voorafgaand aan het mesten weer opgenomen moeten worden. In een gezond spijsverteringsstelsel worden deze vloeistoffen gerecycled.

Oorzaken mestwater

Er kunnen veel verschillende oorzaken zijn voor mestwater bij de mest:

  • Gebitsproblemen en slecht kauwen
  • Slechte kwaliteit van het ruwvoer / te zuur / schimmel / zanderig
  • Verpakt ruwvoer (voordroog/kuil)
  • Zand in de darmen
  • Wormeninfecties
  • Verstoring van de darmflora
  • Stress
  • Voerveranderingen / te snelle introductie weidegang in het voorjaar
  • Tekorten aan bepaalde voedingsstoffen, mineralen of zouten
  • Maagproblemen / maagzweer / maagontsteking
  • Verstoring elektrolytenhuishouding / zouttekort
  • Weerswisselingen

Oplossingen bij mestwater: hooi en gebit nakijken

Wanneer je denkt dat je paard diarree kan hebben, bel dan altijd eerst de dierenarts. Diarree is een ernstige aandoening, die grote gezondheidsproblemen kan veroorzaken. Als je denkt dat je paard geen diarree heeft, maar mestwater, kijk dan allereerst naar de kwaliteit van je ruwvoer. Ruikt het hooi muf of zuur? Zit er stof of schimmel in? Dan kan beter, droger en minder stoffig hooi al een groot verschil maken. Wanneer je vermoedt dat je paard mestwater heeft gekregen door een verandering van voer of door het snel vergroten van het aantal uren weidegang, probeer dan om deze veranderingen geleidelijker door te voeren.

Veel paarden kunnen ook niet tegen verpakt hooi (voordroog of kuil). Door het verpakken van hooi als voordroog of kuil is er altijd sprake van een fermentatieproces. En dat proces zorgt voor verzuring in het lichaam waardoor de spijsvertering verstoord raken. Er zijn heel veel paarden die niet tegen dit verpakte voordroog hooi kunnen en daar mestwater van krijgen. Voor deze paarden is het altijd de 1ste stap om over te gaan op onverpakt, droog hooi.

Vervolgens is het de vraag of het gebit van je paard in orde is. Elk jaar een gebitscontrole is een goed idee, maar als het al langer dan een half jaar geleden is dat de tandarts bij je paard is geweest, kan het best zijn dat slecht kauwen de oorzaak van het mestwater is. Laat bij twijfel het gebit even nakijken, voordat je met allerlei andere oplossingen en supplementen begint.

Zand en wormen eruit

Is het al lang geleden dat je paard ontwormd is? Dan kan een wormenkuur waarschijnlijk geen kwaad. Nog beter is het, om eerst een mestmonster te laten nemen en te checken op wormeneitjes en zand. Je kan dan gerichter de juiste wormen bestrijden. Wanneer je paard veel in een zandpaddock staat of van een kaler weiland graast, dan kan een kuur met psylliumvezels of –zaadjes een goed idee zijn. Hiermee verdrijf je het opgenomen zand uit de darmen van je paard. Eet je paard zand? Dit kan duiden op een silicium tekort.

Stress

Bij verhuizing, wedstrijden, veranderingen in de kudde, andere wijzigingen in het management of onverwachte gebeurtenissen, kan je paard stress ontwikkelen. Ook een verwonding of pijn kan tot stress leiden. Als stress de oorzaak van het mestwater is, dan zou je paard ook weer normaal moeten gaan mesten als de bron van de stress weg is of als hij gewend raakt aan de nieuwe situatie. Blijft het probleem van mestwater langer dan een paar weken aanhouden, dan moet je verder kijken.

Mineralen en voedingsstoffen

Ook een onbalans in de voeding kan tot mestwater leiden. De dunne darm speelt bijvoorbeeld een belangrijke rol bij het reguleren van het natriumgehalte in het bloed van je paard. De aanwezigheid van voldoende elektrolyten, vooral natrium, is de drijvende kracht achter de waterresorptie. Wanneer je paard te weinig zout en elektrolyten binnenkrijgt, dan kan er dus mestwater ontstaan.

Daarnaast kan een gebrek aan andere voedingsstoffen mestwater veroorzaken. Een tekort aan ijzer heeft ook grote invloed op de waterresorptie uit de dunne darm. Wanneer je paard te weinig eiwitten binnenkrijgt, kan dat ook tot darmproblemen leiden. Daarom is een  goed uitgebalanceerd voedingspatroon, aangepast aan de behoefte van het paard, erg belangrijk. Check met enige regelmaat, bijvoorbeeld twee keer per jaar, of het rantsoen van je paard nog voldoet. Besef ook dat een handje brok/muesli niet genoeg is om te voldoen aan de dagelijkse hoeveelheid vitamines en mineralen. Geef je liever weinig krachtvoer, kies dan een balancer. Daarmee krijgt jouw paard wel voldoende vitamines en mineralen binnen.

Mestwaterproblemen oplossen met kruiden

Naast de bovengenoemde oorzaken en oplossingen zijn er specifieke kruiden die je kan gebruiken om de spijsvertering van je paard te ondersteunen. Gele gentiaan, Meidoorn, Absintalsem en Kattenklauw hebben elk unieke eigenschappen die bijdragen aan een betere werking van het maag-darmstelsel. Een samengesteld kruidensupplement dat de darmen, lever en nieren stimuleert en alle vier deze kruiden bevat, is in de praktijk de handigste totaaloplossing.

Deze grote plant met gele bloemen staat bekend om de gunstige effecten op het gehele spijsverteringskanaal. Gentiaanwortel bevat bitterstoffen, die de speekselproductie, maagwerking en vertering stimuleren. Een extract van gentiaan verbetert de eetlust en is erg gunstig voor de lever. De lever speelt bij paarden een hele belangrijke rol in de vertering. Paarden hebben geen galblaas en de lever zorgt ervoor dat de gal direct naar de darmen gaat. Gentiaan helpt bij de galvorming en werkt ook galdrijvend, waardoor voldoende gal aan de brij in de darmen wordt toegevoegd. Dit is heel belangrijk voor de vertering. Ook wordt de plant gebruikt om darmgassen te verminderen en wormen tegen te gaan. Lees meer over de werking van Gele Gentiaan

Meidoorn is een belangrijke plant bij het reguleren van de bloedsuikerspiegel. Daarnaast werkt het goed tegen stress, spanning en angst. Ook staat meidoorn bekend om het gunstige effect op de bloedsomloop, het hart en de bloedvaten. Meidoorn bevat veel flavonoïden. Lees meer over de werking van Meidoorn

Wanneer bittere kruiden zoals Absintalsem  (en gele gentiaan) in aanraking komen met de mond, komt in de maag de afscheiding van het hormoon gastrine op gang. Dat hormoon wekt de eetlust op en verhoogt de productie van spijsverteringsstappen en gal. Absintalsem is een zeer effectief kruid bij spijsverteringsproblemen. Bij mensen is een goede werking aangetoond bij darmproblemen zoals de ziekte van Crohn en Colitis ulcerosa. Het wordt ook van oudsher al ingezet bij wormen en andere parasitaire infecties. Uit onderzoek bij vee lijkt het kruid in te werken op de voortplanting en het zenuwstelsel van wormen. Lees meer over het kruid Absintalsem

Kattenklauw werkt ontstekingsremmend en geeft het immuunsysteem een ‘boost’. Daarmee verbetert ook de gezondheid van het hele maag-darmstelsel van je paard. Lees meer over het kruid kattenklauw.

Conclusie: Het kan een zoektocht zijn naar de reden van mestwater

De meest voorkomende reden van mestwater is verpakt voordroog/kuil. Deze in plastic verpakte balen zijn namelijk handiger in opslag, maar hebben als nadeel dat deze de darmflora verstoren en het lichaam verstoren, Zelfs als het gras als hooi de baal ingaat, is er sprake van een fermentatieproces.
Mocht jouw paard onverpakt hooi krijgen, maar na een week of 6-8 nog steeds mestwater hebben? Ga dan verder op zoek! Dit kan een hele zoektocht zijn helaas. Neem het rantsoen verder onder de loep, check het gebit, controleer op zand/wormen etc.
Heeft jouw paard maar af en toe mestwater? Dan kan het te maken hebben met voerwisselingen of weerswisselingen. Paarden met gevoelige darmen hebben sneller last van grote temperatuurswisselingen of als het van een droge periode overgaat in een natte periode.
Goed blijven kijken en zoeken om erachter te komen hoe jij jouw paard kan helpen!

 

Vanwege wetgeving mogen wij helaas niet exact vermelden welke producten geschikt zijn. Ook is het niet toegestaan om een link naar het product te zetten. Dit mogen wij alleen in een persoonlijk gesprek. Ben je benieuwd? Neem contact met ons op via info@heltieanimal.com of 0522-470017.