Merries staan soms bekent om hun onhandelbaarheid tijdens de hengstigheid. Het kan voorkomen dat de hormoonhuishouding in de war is waardoor er geen of juist een hele extreme hengstigheid getoond wordt. Belangrijk is om eerst uit te sluiten dat er geen medische oorzaak is van een afwijkende hengstigheid. En soms hoort de intensiteit van de hengstigheid bij de merrie en is het volkomen normaal.
Vanaf het voorjaar tot het najaar wordt de merrie hengstig, waarvan in de zomerperiode de hengstigheid het meest intens is. In het vroege voorjaar en late najaar wordt de cyclus onregelmatiger en in de winter is er (meestal) geen hengstigheid. Maar mogelijk door de warme winters en meer zonuren zijn steeds meer merries ook in de winter hengstig.
De cyclus van een merrie wordt gestuurd door hormonen. Door toename van het daglicht in het voorjaar wordt er meer Gonadotroop Realeasing Hormoon (GnRh) afgegeven. Dit hormoon zorgt vervolgens voor een verhoogde afgifte van het Follikel Stimulerend Hormoon (FSH) en Luteïniserend Hormoon (LH). FSH zorgt voor de rijping van eiblaasjes op de eierstokken, hierdoor wordt oestrogeen geproduceerd en wordt de merrie hengstig. Zodra de merrie hengstig is neemt FSH af, maar LH neemt toe en deze zorgt voor de volledige rijping van het eiblaasje en dat er een eisprong ontstaat. Het eiblaasje verandert dan in het gele lichaam dat progesteron produceert. Bij dracht blijft dit gele lichaam bestaan en is progesteron belangrijk om de dracht in stand te houden. Als er geen dracht is zal de baarmoeder het hormoon prostaglandine afgeven waardoor het gele lichaam verdwijnt en de progesteron productie stopt. De merrie zal dan weer hengstig worden. Deze cyclus duurt ongeveer 21 dagen en staat dus bol van de hormonen!
De hengstigheid duurt ongeveer 5-7 dagen. Dit is de vruchtbare periode van de merrie. De ene merrie is korter hengstig en er zijn merries die langer hengstig zijn. Merries die hengstig worden veranderen vaak wat in gedrag, ze komen dromeriger over of zijn juist wat bozig. Merries kunnen ook wat gevoeliger zijn door aanrakingen, mogelijk veroorzaakt de eisprong wat lichte krampen. Ook zijn merries tijdens de hengstigheid wat plakkeriger aan het been. Hengstige merries plassen ook veel, de urine is troebel en ruikt vaak intens. Op de top van de hengstigheid staan merries veel met hun staart omhoog, achterbenen wijd en “knipogen”.
Sommige merries laten geen hengstigheid zien. Dit kan komen door een hormonale afwijking waardoor de merrie niet de juiste hoeveelheid hormonen produceert om de hengstigheidcyclus te doorlopen. Ook kan er iets mis zijn met de geslachtsorganen. Maar meestal laten merries geen hengstigheid zien als er geen ruin in de buurt is die het triggert. De meeste merries tonen dan wel hengstigheid op het moment dat er wel een ruin of hengst in de buurt komt. Wil je jouw merrie laten dekken en toont ze geen hengstigheid? Vraag dan jouw dierenarts om te controleren of alles in orde is.
De meeste merrie-eigenaren zullen niet zo snel klagen als hun merrie geen hengstigheid toont, dat geeft over het algemeen namelijk minder problemen. Maar merries die extreem hengstig zijn, ook wel pismerries genoemd, kunnen wel problemen geven. Merries kunnen door de hengstigheid veranderen in gedrag, soms in monsters die onhandelbaar zijn. Deze merries zijn boos, humeurig en soms zelfs gevaarlijk doordat ze slaan. Ook plassen merries soms erg veel en bieden zij zich aan aan ruinen om gedekt te worden. Sommige merries worden tijdens de hengstigheid ook echt gedekt.
Er zijn merries die tijdens de hengstigheid ook koliekerig worden. Deze laten zich niet aanraken en hebben last van krampen.
Bij extreme hengstigheid is het belangrijk om de cyclus goed in de gaten te houden en na te gaan of deze extreme hengstigheid elke cyclus is. Sommige merries zijn aan het begin van het seizoen extremer hengstiger en dat vlakt dan af na een aantal cyclussen.
Het is meestal niet nodig om in te grijpen bij hengstigheid van merries. Het ene paard heeft een duidelijkere hengstigheid dan het andere. Belangrijk is vooral om te kijken of de merrie zichzelf in de weg zit en geen gevaar vormt voor zichzelf en anderen (paarden en mensen). Het kan voor de mens soms lastig zijn als een merrie plakkerig is en veel staat te plassen, maar het is ook een natuurlijk verschijnsel die maar enkele dagen duurt per cyclus.
Maar als een merrie zichzelf in de weg zit of gevaarlijk wordt is het mogelijk om te kijken of je haar kan ondersteunen met supplementen. Meestal wordt hier een supplement op basis van monnikspeper voor gebruikt. Deze plant zorgt ervoor dat de hormonen meer in balans gaan komen. Het dient wel minimaal twee volledige cyclussen te worden gegeven voordat het merkbaar is of het werkt.
Als supplement kan ook een product op basis van cannabinoïden worden verstrekt. Cannabinoïden zoeken de onbalans in het lichaam op en helpt deze in balans te brengen. Mochten klachten na gebruik van supplementen blijven, dan is het verstandig om een dierenarts te raadplegen. Deze kan dan de voortplantingsorganen controleren en eventueel bloedonderzoek doen.
En soms is de conclusie dat de merrie helemaal in orde is en dat deze vorm van hengstigheid bij haar hoort. Net zoals vrouwen kunnen merries ook stemmingswisselingen hebben ;).