Het korte antwoord is ‘nee’, dat is niet anders. Zetmeel wordt door het paardenlichaam in feite gezien als suiker en is dus eigenlijk net zo slecht. Als je naar de ingrediëntenlijst van een zak krachtvoer kijkt, is het dus belangrijk om zowel naar het gehalte suikers als het gehalte zetmeel te kijken. Laten we voor een langer antwoord even wat dieper duiken in wat ‘suiker’ nou eigenlijk is en hoe een paard dat verwerkt.

Allemaal koolhydraten

Suiker, zetmeel en glucose zijn allemaal vormen van koolhydraten. Hier is een beknopte uitleg:

Suikers: Dit zijn enkelvoudige koolhydraten, zoals fructose (vruchtensuiker) en glucose. Ze geven een zoete smaak aan voeding en zijn direct beschikbaar als energiebron. Suikers zitten in fruit, sommige groenten en natuurlijk in suikerklontjes.

Zetmeel: Zetmeel is een complex koolhydraat dat bestaat uit lange ketens van glucosemoleculen. Het komt voor in bijvoorbeeld granen en mais. Zetmeel moet eerst worden afgebroken tot glucose voordat het als energie kan worden gebruikt. Bij zoogdieren vindt deze vertering plaats in de dunne darm.

Glucose: Glucose is de belangrijkste brandstof voor ons lichaam. Het is een kleiner molecuul dat wordt vrijgemaakt uit zetmeel en in de bloedbaan door het lijf wordt getransporteerd als bloedsuiker. De lichaamscellen nemen glucose op om energie te produceren. Als glucose opgeslagen wordt in het lichaam, wordt het glycogeen.

Kortom, suikers zijn eenvoudige koolhydraten, zetmeel is een complex koolhydraat en glucose is de directe energiebron voor lichaamscellen.

Dunne darm of dikke darm?

Haver, gerst en mais bevatten maar liefst 40, 50 en 65 procent zetmeel. Deze granen zijn veelgebruikte ingrediënten voor krachtvoer voor paarden. Om energie uit zetmeel te halen, kunnen mensen zetmeel uit omzetten in glycogeen, dat daarna als energiebron in het bloed terecht komt. Die omzetting gebeurt vooral in de dunne darm. Bij paarden werkt de spijsvertering echter heel anders dan bij mensen, met een veel kleinere rol voor de dunne darm. Paarden verteren voeding namelijk vooral in de dikke darm. Daarin zitten veel micro-organismen zoals bacteriën, gisten en schimmels. Die vormen een belangrijke schakel in de spijsvertering van paarden. De darmflora zet vezels om in suikers en vetzuren. Die stoffen worden dan weer opgenomen door het paard om energie uit te halen.

Een klein beetje zetmeel lukt wel

Als er zetmeel in het voer van je paard zit, moet hij dit in de dunne darm verwerken. Want de dikke darm, waar het ruwvoer grotendeels verwerkt wordt, is daarvoor niet geschikt. Nadat het voer door de maag is gekomen, worden de zetmeelkorrels uit de granen verteerd in het bovenste gedeelte van de dunne darm. De verteerbaarheid is per graansoort verschillend. Zo kan een paard haver behoorlijk goed verwerken, maar de zetmeelkorrels uit mais en gerst zijn voor minder dan 30% verteerbaar. Wanneer granen bewerkt worden met behulp van verhitting (extrusie) wordt het zetmeel beter opneembaar voor paarden, maar een paard kan altijd maar een beperkte hoeveelheid hiervan verteren. Als het zetmeel onverteerd doorstroomt naar de dikke darm kan het daar een verstoring van de darmflora veroorzaken, wat tot verzuring leidt (acidosis). Dit leidt tot allerlei problemen, waaronder meer afvalstoffen in het bloed.

Zetmeel als energiebron?

Hoewel sommige (top)sportpaarden en zogende merries wel wat suikers en zetmeel uit granen kunnen gebruiken als snelle energie, is voor de meeste recreatiepaarden en paarden in de lagere sportklassen graanvrij voer voldoende. Zorg er dan wel voor dat je paard voldoende vitaminen en mineralen binnenkrijgt. Dit doe je het gemakkelijkste met behulp van een balancerbrokje. Als je krachtvoer aan je paard wilt geven, let dan op zowel het suikergehalte als de hoeveelheid zetmeel die er in het product zit.

Bronnen Koolhydraten | Voedingscentrum. https://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/koolhydraten.aspx