Een verhaal uit de praktijk van een fysiotherapeut die werkt met de flexchair: “Ik had ooit bij een demonstratie een rijtje flexchairs staan, met daarop een stel gefocuste amazones die oefeningen aan het doen waren om hun balans en mobiliteit te verbeteren.” Een flexchair is een soort zadel dat in verbinding staat met een computer. Op het scherm zie je een balletje dat je binnen een bepaald figuur moet houden – bijvoorbeeld van links naar rechts over een horizontale balk. Je doet dit door het zadel te bewegen met je zit. De fysiotherapeut: “Ik ging stiekem achter die groep staan en riep toen onverwacht: ‘A-X-C binnenkomen in arbeidsdraf!’. Op al die schermen vlogen de balletjes alle kanten op, tot ver buiten de figuren. Het was een enorme eye-opener voor iedereen!”

Ambitie, stress en verwachtingen

Zoals de ervaring van deze fysiotherapeut heel duidelijk demonstreert: er gebeurt iets met je als ruiter wanneer je de ring inrijdt. Zelfs als je alleen een oefenrondje komt doen, of veel vertrouwen in je paard hebt, kan het zijn dat alleen het feit dat je je best wil doen al maakt dat je anders gaat zitten. Om nog maar niet te praten van wat er gebeurt op het moment dat je van te voren al denkt dat je paard niet langs dat enge juryhokje zal willen lopen. Paarden reageren intuïtief op wat er in het zadel en om hen heen gebeurt. En als jij stress of gezonde spanning hebt, of wilt winnen, of zenuwachtig bent over het publiek of de andere deelnemers, dan voelt jouw paard dat. Je geeft namelijk onbewust signalen af aan je paard, via je ademhaling, benen, handen en zit.

Vluchtdier

Zelfs als je weet dat het zo werkt, kan het nog heel lastig zijn om te voorkomen dat je paard iets meekrijgt van jouw spanning. Ook al omdat je paard extra alert zal zijn in een voor hem vreemde wedstrijdomgeving. Als vluchtdier heeft je paard een heel goede radar voor dingen die anders zijn dan anders. Hij is in een vreemde omgeving al oplettend op gevaar en heeft van jou daarom bevestiging nodig dat er niks engs aan de hand is. Maar als jij ook anders dan anders bent, is dit voor hem een bevestiging dat er iets mis is. En dat kan leiden tot staken, vluchtgedrag of niet meer luisteren naar de hulpen.

Bewust maken

Wees je dus bewust van jouw rol. Blijf normaal ademen. Ga niet uitgebreid of luid kletsen met anderen als je aan het rijden bent. Klem je benen niet aan en zet je bekken niet vast. Rijd op dezelfde manier los als thuis. Stel je paard gerust en beloon hem als hij (een beetje) ontspant. Een wedstrijd rijden met je paard is echt heel anders dan een wedstrijdje hardlopen of fietsen. Het gaat niet om jou. Bedenk daarom dat het jouw taak is om het prettig te maken voor je paard. Pas als dat lukt, kun je aan presteren gaan denken. Het helpt ook om realistische doelen te hebben. Als je voor het eerst met een jong paard de ring ingaat, kan het doel bijvoorbeeld zijn ‘binnen de hekjes blijven in de eerste proef en alle oefeningen kunnen rijden in de tweede’. Een bepaald puntenaantal of een eerste plaats is, zeker als je nog niet zo ver bent in het wedstrijden rijden, niet realistisch. Houd het bij wat jij kan beïnvloeden. Dat zijn je eigen gedrag, je voorbereiding en je verwachtingen.

Ondersteunen bij stress

Wanneer paarden veel stress ervaren in een vreemde omgeving kun je hen weerbaarder maken met behulp van grondwerk en schriktrainingen. Daarnaast kan een kruidensupplement met onder meer kamille en passiebloem helpen om stress sneller af te voeren. Je geeft een dergelijk kruidenextract vanaf twee dagen voor de wedstrijd, in de vorm van een korte kuur. Let er op dat een rustgevend supplement dopingvrij is en bijvoorbeeld geen valeriaan bevat!