Zonder de juiste bouwstenen is het onmogelijk om een veulentje van kwaliteit te ‘maken’. Zelfs al heb je een fantastische merrie en de mooiste hengst uit het boekje gekozen. In de baarmoeder wordt bepaald of het er een gezond, sterk en vitaal kwaliteitsveulen uit je merrie komt. Hoe goed de afstamming van de hengst ook is, als de merrie tijdens de dracht niet de juiste voeding en beweging krijgt, dan begint je veulen eigenlijk al met een achterstand die nooit meer is in te halen.

Is merriebrok noodzakelijk?

Veel mensen nemen aan dat merriebrok voldoende is voor een drachtige merrie. Helaas zitten veel merken merriebrok vol met granen (zetmeel), zoals tarwe, maïs, rogge en gerst. Natuurlijk bevat deze speciale biks ook extra calcium, magnesium en eiwitten, maar het voeren van veel granen aan paarden is niet gewenst. In granen zit namelijk veel fytinezuur, een stof die de opname hindert van mineralen zoals magnesium en calcium. Ook andere mineralen worden minder goed opgenomen, wanneer het voer veel fytinezuur bevat. De granen ‘roven’ als het ware de mineralen die ook in het voer zitten. Die belangrijke bouwstoffen zijn dan niet meer beschikbaar zijn als bouwstenen voor het veulen. Ook veel suikers in normale brok en merriebrok kunnen problemen veroorzaken. Drachtige merries zijn vaak gevoeliger voor verstoringen in de stofwisseling van glucose en eiwitten, doordat hun hormoonhuishouding anders is. Kies daarom voor een mineralenbrokje waar alle mineralen , de bouwstoffen, voor de merrie in zitten en waar zo min mogelijk granen/zetmeel in zitten. Je kunt hier een standaard balancer voor geven (Vitalbix, Equilin, Agrobs, Metazoa, Pavo Vital) welke je in de laatste twee maanden vervangt voor een graanvrije merriebrok zoals Vitalbix Breed & Grow.

Vitamines en mineralen: de bouwstenen van een veulen

Je merrie heeft vitamines nodig zoals Vitamine E en vitamine A (zit in gras en wortels). Daarnaast zijn mineralen van belang: calcium, fosfor, magnesium en silicium werken samen aan de ontwikkeling van sterke botten, spieren en pezen. Ook sporenelementen zijn essentieel. Dat zijn stofjes die je paard in hele kleine hoeveelheden nodig heeft, zoals bijvoorbeeld selenium en jodium. Vaak zijn sporenelementen in grote hoeveelheden juist slecht voor je paard. Een goede balancer is daarom heel handig om te voeren, in deze brokjes zitten de juiste sporenelementen, vitaminen en mineralen in de correcte verhoudingen. Als je paard niet of weinig op gras staat, is het een goed idee om ook de Vitamine E aan te vullen. Gezonde vetten (omega-3), bijvoorbeeld uit zalmolie, helpen bij de ontwikkeling van het zenuwstelsel en de hersenen.

Wat is een goed rantsoen voor een fokmerrie?

Wij adviseren als voeding voor fokmerries:

• Voldoende onverpakt ruwvoer dat niet te rijk is
• Geen merriebrok op basis van granen en zetmeel, maar een balancer met hoog geconcentreerde vitamines en mineralen. Eerste maanden is een normale balancer voldoende (Vitalbix, Metazoa, Equilin, Agrobs, Pavo Vital). Laatste twee maanden een balancer voor drachtige merries bijvoorbeeld van Vitalbix Breed & Grow.
• Eventueel aangevuld met mineralen uit geconcentreerd Beringzeewater omdat mineralen uit de zee alle mineralen bevatten die op aarde beschikbaar zijn.
• Het mineraal silicium (voor sterkere botten en gewrichten)
• Vitamine E (natuurlijk of natuur-gelijk)
• Omega 3 vetzuren (olijfolie of zalmolie)
• Mineralenbuffet: keltisch zeezout, himalaya, witte zoutsteen. Gebruik geen likstenen met een apart smaakje (Likit producten of 'fruit' smaken) daar zit vaak veel suiker in.
• Leg eventueel wat verse wilgentakken in de paddock of maak er een snackmuur van. Ideaal om gedroogde brandnetel of rozenbottel in te steken.
• Voer deze kruiden niet aan je drachtige merrie: duivelsklauw, fenegriek, salie, monnikspeper, duizenblad, kamille en zoethout.

Overvoer je merrie niet omdat ze drachtig is! Zeker in de eerste acht maanden van de dracht heeft een paard maar weinig extra energie en eiwitten nodig. Als je merrie te dik is, dan is dat zelfs nadelig voor de ontwikkeling van het veulen. Het allerbelangrijkste is dat je merrie evenwichtig gevoerd wordt, met de juiste vitamines, mineralen en sporenelementen. Dat zijn namelijk de bouwstoffen van een gezond veulen, niet de granen /zetmelen en melasses.

Bronnen:
Al Hasan, S.M., Hassan, M., Saha, S. et al. Dietary phytate intake inhibits the bioavailability of iron and calcium in the diets of pregnant women in rural Bangladesh: a cross-sectional study. BMC Nutr 2, 24 (2016). https://doi.org/10.1186/s40795-016-0064-8.

https://bmcnutr.biomedcentral.com/articles/10.1186/s40795-016-0064-8

Josef Pallauf, Manfred Pietsch, Gerald Rimbach. Dietary phytate reduces magnesium bioavailability in growing rats. Nutrition Research, Volume 18, Issue 6, 1998.

https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0271531798000852

Shimada S, Tanigawa T, Watanabe T, Nakata A, Sugimura N, Itani S, et al. (2019) Involvement of gliadin, a component of wheat gluten, in increased intestinal permeability leading to non-steroidal anti-inflammatory drug-induced small-intestinal damage. PLoS ONE 14(2): e0211436. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0211436

Van Doorn DA, Everts H, Wouterse H, Beynen AC. The apparent digestibility of phytate phosphorus and the influence of supplemental phytase in horses. J Anim Sci. 2004 Jun;82(6):1756-63. doi: 10.2527/2004.8261756x. PMID: 15217003.

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15217003/

Bondo T, Jensen SK. Administration of RRR-α-tocopherol to pregnant mares stimulates maternal IgG and IgM production in colostrum and enhances vitamin E and IgM status in foals. J Anim Physiol Anim Nutr (Berl). 2011 Apr;95(2):214-22. doi: 10.1111/j.1439-0396.2010.01043.x. Epub 2010 Aug 27. PMID: 20796079. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20796079/

Williams CA, Kronfeld DS, Staniar WB, Harris PA. Plasma glucose and insulin responses of Thoroughbred mares fed a meal high in starch and sugar or fat and fiber. J Anim Sci. 2001 Aug;79(8):2196-201. doi: 10.2527/2001.7982196x. PMID: 11518229.

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11518229/

Hicks GR, Fraser NS, Bertin FR. Changes Associated with the Peri-Ovulatory Period, Age and Pregnancy in ACTH, Cortisol, Glucose and Insulin Concentrations in Mares. Animals (Basel). 2021 Mar 20;11(3):891. doi: 10.3390/ani11030891. PMID: 33804751; PMCID: PMC8003915.

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33804751/