Wat is hengstigheid nou precies?

Tijdens de hengstigheid toont de merrie haar vruchtbare periode, aan het eind van de hengstigheid vindt namelijk de eisprong plaats en is er de grootste kans op bevruchting. Gemiddeld hebben merries een cyclus van 21 dagen (sommige iets korter en sommige iets langer) en duurt de hengstigheid zo’n 5 dagen.

Tijdens de hengstigheid plassen merries meer, de urine is vaak ook anders en ruikt sterker. Sommige merries zijn wat dromerig die dagen, plakken meer aan het been of zijn juist wat minder goed gehumeurd. Het zijn net vrouwen 😉.

Hengstigheid ook in de winter?

De eerste hengstigheid is meestal in het vroege voorjaar en de laatste in de herfst, de winter is vaak een rustperiode. Maar de afgelopen jaren met de warme winters horen we steeds vaker dat merries ook in de winter hengstigheid blijven tonen. Hengstigheid wordt gestimuleerd door:

• Toenemende daglengte
• Toenemende temperatuur
• Voeding (te rijk in de winter)
• Beweging
• Andere paarden

De eerste en laatste hengstigheid van het seizoen is vaak wat heftiger, laat je daar dus niet door afschrikken en kijk aan wat er de rest van het seizoen gebeurt.

Een merrie mag hengstig zijn

Vaak wordt het als lastig ervaren als een merrie hengstig is. Merries hebben soms wat minder concentratie die dagen, andere paarden reageren heftiger op ze, merries kunnen wat nukkiger zijn, merries plassen veel. Maar het is de natuur en meestal geen reden om hier op in te grijpen. Het is normaal dat een merrie elke maand hengstig wordt en de ene merrie toont deze meer dan de andere. Heeft jouw merrie elke maand een regelmatige cyclus, zonder overdreven gedrag en is ze na de hengstigheid weer “gewoon”? Accepteer dan die paar dagen dat ze wat anders is en laat de natuur haar gang gaan, grijp niet gelijk naar supplementen. Het onderdrukken van de hengstigheid (en het in de war brengen van der hormonen) kan juist weer andere problemen geven in de toekomst.

Sommige merries kunnen tijdens de hengstigheid wat last hebben van hun buik en daardoor wat gevoeliger reageren bij de aanraking van de buik.

Oorzaak overdreven hengstig of juist niet zichtbaar hengstig

Uiteraard zijn er merries die extreem hengstig zijn en dan zelfs een gevaar worden voor anderen en zichzelf. Gelukkig zijn dit er niet veel, maar dit zijn merries waarbij het verstandig is om uit te vogelen waarom de hengstigheid zo extreem is. Dit kan namelijk met voeding te maken hebben, of juist aanwezigheid van een (aantal) dominante ruinen, afwezigheid van paarden. Maar ook medicijnen en supplementen kunnen soms de hormoonhuishouding in de war gooien waardoor een merrie juist extreem reageert. Daarbij kunnen er fysieke problemen zijn met de baarmoeder en/of eierstokken.

Maar ook merries die totaal geen hengstigheid laten zien kan er sprake zijn van een abnormaliteit. Het klinkt natuurlijk fijn, maar er “hoort” elke maand een hengstigheid zichtbaar te zijn als de merrie niet drachtig is. Wees ook kritisch op de omgevingsfactoren en fysieke gesteldheid van jouw merrie als zij geen hengstigheid vertoond. Lees hieronder tips voor een gezonde hengstigheid.

Optimaliseer de externe factoren voor een gezonde hengstigheid

Hengstigheid wordt gestuurd door hormonen en hormonen kunnen snel ontregeld zijn als er een onbalans is. Deze onbalans kan komen door verschillende externe factoren, daarom hierbij een aantal tips om te zorgen voor balans in het lichaam:

• Voer graanvrij om verstoring in het lichaam te voorkomen, kijk dus kritisch op de zak of daar geen ingrediënten als zemelen, maïs etc staat.
• Voer onverpakt hooi: hoe droog het hooi ook in plastic gaat, het blijft verpakt hooi met een fermentatieproces. En er zijn maar weinig paarden die echt tegen dit verpakte hooi kunnen zonder problemen met de maag, darmflora en hormonen te krijgen.
• Zorg voor een stabiele kudde. Een stabiele kudde heeft een vaste rangorde en heeft rust. Dit komt ten goede aan de hormoonhuishouding.
• Geef echt een winter/zomer idee. Het is verleidelijk om de zomer zoveel mogelijk te rekken en de lampen bijvoorbeeld lang aan te laten in de winter, of om te zorgen dat de temperatuur hoog blijft op stal. Maar dit ontregeld de natuurlijke flow die paarden hebben in de natuur en zal dus ook de cyclus ontregelen.
• Optimaliseer de weerstand en voorkom pijn, worminfectie etc. Hoe beter de weerstand, hoe beter de balans in het lichaam. Door de weerstand te optimaliseren zal ook het lichaam in balans komen en zal de cyclus stabiel worden. Is de weerstand laag, kies er dan voor om cannabinoïden bij te geven om de weerstand te verhogen en het lichaam weer in balans te brengen.
• Wees kritisch op de vitamine E, deze speelt namelijk een rol bij de vruchtbaarheid. Paarden halen dit uit vers gras. Daarom kan het in sommige gevallen raadzaam zijn om dit in de winter bij te voeren. Bij paarden die in training staan, ook tijdens het weideseizoen.
• Vergeet de DHA in Omega-3 niet in het dagelijkste rantsoen. Alleen in zalmolie of omega-3 op basis van algen zit direct opneembare DHA. Bij plantaardige oliën zoals lijnzaadolie dient het lichaam zelf nog DHA aan te maken. Bij vruchtbaarheidsproblemen heeft zalmolie de voorkeur.
• Beweging is vaak onderschat. Zet deze paarden zo min mogelijk op stal en ga vaak met ze wandelen. Juist lange, maar langzame beweging is belangrijk voor de energiehuishouding en het op gewicht blijven van het paard.

Grijp pas in als het echt niet anders kan

Het merendeel van de merries heeft geen overdreven hengstigheid, maar juist een hele normale die gezien mag worden. Heeft jouw merrie wel een afwijkende hengstigheid? Kijk dan eerst kritisch naar welke factoren je kan verbeteren zoals in voeding en beweging. En voeg daarna eventueel een supplement toe op basis van bijvoorbeeld monnikspeper of cannabinoïden] om de cyclus te reguleren. Houd er rekening mee dat het minimaal 2 cyclussen gegeven dient te worden voordat je resultaat ziet. Ben je net met jouw paard verhuisd of heb je het voerbeleid omgegooid, dan heb je best kans dat het jaar erop pas te zien is wat de hengstigheid doet. Sommige veranderingen hebben veel impact en vergen meer tijd in het lichaam.

Geeft dit nog geen verbetering? Laat dan de merrie checken door een dierenarts of er geen afwijkingen te zien zijn in de baarmoeder of op de eierstokken.

Respecteer de hengstigheid van jouw merrie

Heeft jouw merrie een normale hengstigheid? Accepteer en respecteer de natuur, het betekent dat jouw paard op dat punt goed in balans is! Is ze dan wat dromerig die dagen, wat plakkerig of juist een beetje chagrijnig? Geef der dan een dagje extra vrij en ga gewoon even gezellig tutten en samen zijn. Of nog beter; maak een gezellige snackwandeling samen.