Zomer- en wintermetabolisme paard

Paarden hebben een winterstand en een zomerstand, ook wel het zomer- en wintermetabolisme genoemd. Vanuit hun genen weten paarden dat de zomer staat voor veel voedsel en veel voedingsstoffen. En dat de zomer de periode is om vetreserves aan te leggen, die dan in de winter weer verbruikt kunnen worden. Dit metabolisme proces wordt door o.a. hormonen gestuurd die ook betrokken zijn bij het aanmaken van de winter-/zomervacht. Maar ook in de winter “draait” het systeem van het paard anders. Er is dan schaarste, periodes dat er vrijwel geen eten te vinden is en vitamines en vers groen is er niet meer te krijgen. Dit is dus voor paarden de periode om gebruik te maken van de opgeslagen reserves. Vetweefsel wordt afgebroken voor de energiehuishouding en daardoor komt bijvoorbeeld ook de opgeslagen vitamine E vrij.

Deze zomerstand en winterstand is dus een heel mooi, verfijnd systeem dat het paard van oorsprong heeft. In de zomer komt het paard extreem aan en in de winter verliest het paard dit gewicht weer. Komt jouw paard dus gemakkelijk aan in de zomer? Besef dan dat jouw paard dit met een reden doet!

Het huidige paardenhouden werkt de natuur tegen

Voor paarden in de natuur werkt dit systeem van een winter en zomerstand heel goed, maar wij als eigenaren houden ons paard liever op een constant gewicht. Het voordeel hiervan is dat we ziektes als hoefbevangenheid kunnen voorkomen, maar het nadeel is dat het paard niet meer vanuit zijn genen gestuurd wordt. Hierdoor raak je bijvoorbeeld het natuurlijke detoxen kwijt omdat paarden in de winter niet meer het vetweefsel (met afvalstoffen) kwijtraken.

Een ander nadeel is dat veel paarden in de winter ook te zwaar blijven waardoor zij in het voorjaar al te zwaar het weiland opgaan. Dan ontstaat er een opeenstapeling waardoor o.a. hoefbevangenheid en jeukproblemen op de loer liggen.

Paarden mogen afvallen in de winter

Veel paardeneigenaren vinden het lastig om te zien dat hun paard afvalt in de winter. Zij willen direct dat er dan meer ruwvoer wordt gevoerd, of rijker ruwvoer. Maar ook wordt meer krachtvoer gevoerd en komen er dagelijkse porties slobber aan te pas. Vanuit het oogpunt als eigenaar logisch, want jouw paard mag niets tekortkomen. Maar doe je niet eigenlijk juist jouw paard tekort door deze zo in de watten te leggen?

Het is namelijk heel normaal dat paarden in de winter hun reserves verbruiken en afvallen. De natuur heeft de processen op het lichaam daar op ingesteld. In de winter worden opgehoopte afvalstoffen verwijdert, er komt een soort van reset in het lichaam en het lichaam kan van het voorjaar zonder problemen het verse groen verwerken. Dit alles heeft effect op de processen in het lichaam, maar ook op bijvoorbeeld hormonen. Het is dus geen probleem als paarden in de zomer aankomen in gewicht (mits binnen de perken), als zij dit dan in de winter dan maar weer kwijtraken. Dan blijft er balans en zal het lichaam functioneren zonder veel kwaaltjes.

Grijp niet te snel naar dikmakers

Uiteraard is elk paard anders en heeft elk paard andere voedingsbehoeftes. Maar over het algemeen kan het merendeel van de paarden uitermate goed functioneren op een rantsoen van voldoende onverpakt hooi en een vitaminebrokje. Voer liever geen verpakt voordroog hooi/kuil, dit geeft namelijk verzuring in het lichaam waardoor mineralen niet goed worden opgenomen en deze paarden altijd een verhoogde mineralen behoefte hebben.

Zorg ervoor dat de wisseling van 24/7 weidegang naar de paddock rustig wordt opgebouwd. Het spijsverteringstelsel zal namelijk ook moeten wennen aan het hooi. Zorg daarom dat je aan het eind van de weideperiode de hoeveelheid hooi vast verhoogd.

Dalen de temperaturen, komt er een gure wind of is het langdurig regenachtig? Zorg voor voldoende ruwvoer en takken. Maar ga niet direct extra (krachtvoer en slobber) voeren. Het paard redt zich door het verteren van vezels. Eigenlijk dien je zelfs armer te voeren. In het wild is er tijdens de sneeuw nog minder voedsel te vinden, alleen wat takken, riet en boomschors. Dus meer vezels! De vertering van de hardere vezels helpt namelijk warmte te produceren waardoor het paard warm blijft. Ga daarom niet makkelijk verteerbare producten geven, maar geef takken om te knagen of riet. Dat stimuleert de vertering en helpt het warmhouden.

Als je de paarden in de winter een keuze geeft, dan zal je vaak zien dat paarden bij extremere kou zelf kiezen voor het ruwvoer dat grover van structuur is. Paarden weten namelijk dat dit hun warmer houdt dan het fijne hooi. Dus waarom zullen wij als eigenaar er dan voor kiezen om juist wel extra rijk te gaan voeren?

Conclusie: grijp alleen in als het écht moet!

Paarden vallen van nature af in de winter en verliezen daarbij hun overtollige vet zodat ze in de zomer weer volop kunnen genieten van vers groen. Voldoende (liefst onbeperkt) ruwvoer en een vitaminebrokje is in principe voldoende voor een paard om de winter door te komen zonder problemen. Het extra verwennen van jouw paard, is voor de gezondheid van jouw paard niet nodig. Grijp alleen in met extra bijvoeren als het echt noodzakelijk is voor de gezondheid van jouw paard. En kies dan ook voor producten die bijdragen aan de gezondheid. Let hierbij op dat het zo min mogelijk granen bevat. Het hoort te voeden, het gaat niet om het voeren.