Voeding voor het oudere paard: kies een rantsoen op maat!
Oudere paarden hebben vaak aangepaste voeding nodig. Dat weten de meeste paardeneigenaren wel. Maar het is niet zo dat je op de 18e verjaardag van je viervoeter een zak seniorenvoeding koopt en dan klaar bent. De ene bejaarde is de andere niet, dus kijk altijd goed naar je paard.
Gewicht
Spijsvertering
Voeding
25 augustus '22 • 4 min leestijd
Bij ouder wordende paarden moet je met een aantal dingen rekening houden. Ten eerste het gebit, dat afslijt en kauwproblemen kan veroorzaken. Een goede tandarts, die regelmatig controleert, is dan ook heel belangrijk voor een paard op leeftijd. Daarnaast verandert de spijsvertering van een ouder paard. Vanaf een jaar of 20 wordt de verwerking van voedsel minder efficiënt. Ook organen zoals lever en nieren gaan wat slechter functioneren. Oudere paarden kunnen daarom minder goed energie, eiwit, vitaminen en mineralen uit hun voeding halen. Het is daarom belangrijk dat ze voldoende van deze stoffen binnenkrijgen en dat deze stoffen bovendien goed opneembaar zijn.
Kijk naar je paard!
Elk paard is anders. Zorg eerst dat je weet of het gebit van je oudere paard in orde is en kijk daarna verder. Als je paard tekenen van hoefbevangenheid of PPID toont, laat dat dan nakijken door je dierenarts. Veel oudere paarden krijgen te maken met hormonale veranderingen, dus een bloedtest is voor een mager of lusteloos ouder paard vaak geen overbodige luxe. Wat je een ouder paard precies moet voeren, hangt heel erg af van wat er speelt. Sommige paarden zijn pas veel later ‘oud’ en kunnen nog heel lang op ‘gewoon’ voer staan. Kies dus altijd voor maatwerk!
Gebit en de rol van kauwen
Bij het kauwen van vezels uit hooi en ander ruwvoer, maakt een paard heel veel speeksel aan. Wanneer het gebit gaat slijten, of als je paard pijnlijke tandaandoeningen zoals EOTRH ontwikkelt, dan kauwt hij minder goed. Er komt dan ook minder speeksel vrij en het ruwvoer zal minder goed voorbewerkt zijn voordat het in de maag terecht komt. Dat betekent dat ook de rest van de vertering minder goed verloopt, want de kauwfase is voor een paard superbelangrijk. Een ouder paard moet minstens elk jaar – en liever nog halfjaarlijks – door een paardentandarts gecontroleerd worden. Je kan zien of je paard slecht kauwt doordat hij proppen maakt van zijn voer of doordat er onverteerde stukken ruwvoer in de mest zitten. Ook vermagering kan een teken van een slecht gebit zijn.
Ruwvoer anders aanbieden
Wanneer jouw oudere paard inderdaad minder goed kan kauwen, dan is het verstandig om het ruwvoer daarop aan te passen. Goed, vezelrijk, ruwvoer is de basis van het rantsoen voor elk paard. Als je paard normaal hooi niet meer goed kan verwerken, kies dan voor zachter hooi, gehakseld ruwvoer en vooral ook weidegang. Oudere paarden kunnen gras vaak nog wel goed verteren, terwijl hooi of kuil een uitdaging worden. Als je geen gras beschikbaar hebt, bijvoorbeeld in de winter, kunnen geweekte grasbrokken een goed alternatief zijn.
Vermagering
Omdat senior-paarden minder goed kunnen verteren, moeten ze vaak meer eten. Geef dus onbeperkt ruwvoer of weidegang. Blijft je paard afvallen en is het gebit in orde? Dan kan het een goed idee zijn om wat olie aan het voer toe te voegen. Zalmolie]bevat veel essentiële vetzuren en wordt door paarden vaak heel smakelijk gevonden. Bovendien bevordert het de eetlust en zorgt het voor een stabiele bloedsuikerspiegel. Ook is het goed voor de weerstand. Zorg er ook voor dat je oudere paard het in de winter niet te koud heeft. Het verteren van ruwvoer helpt je paard om warm te blijven, maar als dat niet meer zo efficiënt gaat, kan het handig zijn om hem te helpen met een deken.
Spierverlies
Ook kun je eiwitten toevoegen aan het rantsoen. Dat helpt bij het in stand houden van de spiermassa. Oudere paarden verliezen vaak bespiering, vooral op de bovenlijn. Extra eiwitten kan je geven in de vorm van bijvoorbeeld luzerne of een speciaal voer of supplement. Pas wel op bij nierproblemen: als je paard een slechte nierfunctie heeft kan hij de extra eiwitten juist niet verwerken. Ook aminozuren zijn belangrijk. Een paard bouwt eiwitten namelijk ook zelf op, uit aminozuren. De essentiële aminozuren die nodig zijn om extra spiermassa op te bouwen zijn: lysine, methionine en threonine. Deze stoffen moet je paard in zijn voeding binnenkrijgen. Er zijn speciale brokjes die deze stoffen bevatten, maar je kan ze ook los kopen. Vitamine E supplementen bevatten vaal ook lysine.
Hogere vitamine behoefte
Oudere paarden hebben een hogere behoefte aan vitaminen en mineralen. Paarden maken bijvoorbeeld zelf vitamine C aan in de lever, maar dit loopt terug als ze ouder worden. Vitamine C is belangrijk voor het immuunsysteem. Ook de behoefte aan zink, koper en selenium is hoger. Daarnaast zijn vitamine B en vitamine K aandachtspunten. Gehydrolyseerd silicium ondersteunt de spieren, banden, pezen en het bindweefsel en zorgt er bovendien voor dat kraakbeen en botten zo gezond mogelijk blijven. Silicium zorgt ervoor dat de natuurlijke glucosamine-aanmaak door je paard op peil blijft. Ook andere mineralen kun je het beste in vloeibare vorm aanvullen, dat worden ze het beste opgenomen en is je toevoeging het meest effectief.
Speciaal seniorenvoer?
Als je paard slecht kauwt of blijft afvallen zijn speciale voerproducten voor senioren ook een optie. Let er op dat dit voer niet te veel suikers, zetmeel en ballaststoffen bevat. Gewoon krachtvoer of sportbrok is niet geschikt voor oudere paarden. Het bevat meestal te veel zetmeel dat niet goed verteerd wordt. Speciaal seniorenvoer bevat meestal meer vezels, om te compenseren voor de slechte opname van ruwvoer. Kijk altijd wel heel goed welk voer het beste bij jouw paard past.