Paarden hebben per etmaal een half uur diepe REM-slaap nodig. Dat is heel belangrijk voor de gezondheid. En die REM slaap komt alleen als ze plat op de grond liggen. Een half uur per dag plat liggen is dus nodig voor ieder paard. Alleen staand rusten of dommelen is niet voldoende.

Onveilig

Omdat paarden vluchtdieren zijn en in het wild prooi kunnen worden van roofdieren, is plat gaan liggen slapen een spannend moment. In een kudde bewaken staande paarden daarom de paarden die liggen. Maar zelfs dan moet het slapende paard zich veilig genoeg voelen om plat te gaan liggen. Dat betekent ook dat ze snel genoeg weer moeten kunnen opstaan als er gevaar dreigt. Een ouder paard dat wat artrose en/of stijfheid heeft, zal meer moeite hebben met overeind komen. Op een gegeven moment kan dat betekenen dat het paard niet meer durft te gaan liggen. En dus niet meer voldoende slaap krijgt.

Oververmoeid

Een paard dat geen REM slaap meer krijgt omdat hij niet meer durft te gaan liggen, raakt oververmoeid. Paarden kunnen dan soms zelfs door hun benen gaan zakken van vermoeidheid. Dit levert gevaarlijke situaties op voor mens en dier. Op een gegeven moment gaan ze op deze manier toch liggen, maar als ze moeite hebben met opstaan kan je dat zien doordat er wondjes ontstaan, vaak op de kogels. Soms kan een paard helemaal niet meer overeind komen.

Check je paard

Hoe weet je of je paard nog durft te gaan liggen om te slapen? Je kan dit bijvoorbeeld zien aan vlekken of natte plekken op het lijf, stro of zaagsel in de staart en manen, of modder op de flanken of deken. Als je vermoed dat je paard niet meer durft te gaan liggen, kun je er eventueel een camera opzetten om de situatie in de gaten te houden. Als je paard niet of weinig ligt, probeer dan de oorzaak te achterhalen. Is de stalvloer te glad om gemakkelijk op te kunnen staan? Misschien kan je daar iets aan doen met bijvoorbeeld rubberen stalmatten of ander strooisel. Als je stalmatten gebruikt zorg dan wel dat er iets aan strooisel op ligt, bijvoorbeeld zaagsel. Onderzoek laat zien dat kale rubbermatten veel minder populair zijn om op te gaan liggen dan matten met wat strooisel erop. Ook kun je kijken of er wel genoeg ruimte in de stal is om te gaan liggen. En voelt je paard zich veilig genoeg in zijn box? Of is de kudde nog wel veilig voor je paard? Een grotere box, andere buren of een nieuwe groep kunnen misschien uitkomst bieden. Maar het kan natuurlijk ook zijn dat je paard last heeft van pijn of stijfheid bij het opstaan. Dan is medicatie om de pijn te verminderen misschien een oplossing.

Geen goed teken

Het is wel belangrijk om je te realiseren dat een paard dat moeite krijgt met opstaan, echt oud begint te worden. Je kan misschien met verschillende maatregelen je paard nog wel een tijdje helpen, maar het is goed om te bedenken dat het leven van je paard niet zo heel lang meer zal zijn als hij moeite krijgt met opstaan. Niet kunnen slapen en niet kunnen opstaan geven niet alleen lichamelijke klachten maar ook veel angst, stress en paniek bij je paard. Als paardeneigenaren is het daarom belangrijk dat we dit herkennen en onze conclusies trekken, in het belang van onze dieren. Hoe moeilijk dat soms ook is.