Weet jij waarom vitamine E onmisbaar is in het rantsoen van paarden?
Vitamine E is één van de belangrijkste vitamines voor de gezondheid van je paard. Het is een krachtig antioxidant, dat absoluut noodzakelijk is voor de spiergezondheid en het zenuwstelsel van je paard. Gras bevat meer dan voldoende vitamine E, in een goed opneembare vorm. Maar als je paard niet in de wei staat, in de winter bijvoorbeeld, ligt een tekort aan vitamine E op de loer. Maar ook paarden die kampen met spierproblemen (bijvoorbeeld PSSM) hebben baat bij extra vitamine E.
Vitamine E
14 september '20 • 3 min leestijd
Vitamine E is een krachtige antioxidant
Vitamine E is van belang voor soepele spieren. Bij beweging en training ontstaan kleine beschadigingen in de spieren en komen afvalstoffen (vrije radicalen) vrij. Oxidatieve stress, noem je dat. Vitamine E herstelt de schade en zorgt dat de afvalstoffen onschadelijk gemaakt worden. Dat voorkomt stijfheid en kramp. Hoe meer een paard werkt, hoe hoger zijn behoefte aan vitamine E. Ook voor het zenuwstelsel is vitamine E onontbeerlijk. Daarnaast kan het immuunsysteem aangetast worden als een paard te weinig vitamine E krijgt. Ook het aandeel vet in het voer is belangrijk: hoe meer vet, hoe hoger de behoefte aan vitamine E.
Paarden kunnen een tekort krijgen aan vitamine E als:
- Paarden niet of nauwelijks op gras staan
- Ze in (zware) training staan (hoe harder je paard werkt, hoe hoger de behoefte)
- Ze een ziekte zoals PSSM en leveraandoeningen hebben
- Er door stress meer spierspanning en verzuring in de spieren ontstaat
- Er een vetrijk rantsoen wordt gevoerd
Vitamine E is essentieel voor PSSM
Paarden met PSSM1 of PSSM2 hebben een verhoogde behoefte aan vitamine E. Paarden met een groot tekort aan vitamine E kunnen een zenuwziekte genaamd ‘Equine Motor Neuron Disease’ (EMND) ontwikkelen. Paarden met EMND krijgen spiertrillingen en staan te zwalken op hun benen. Veulens en jonge paarden met een ernstig tekort kunnen de spierziekte NMD ontwikkelen. Overigens wordt bij mensen met metabool syndroom ook vitamine E suppletie aangeraden, het is nog niet bekend of dit bij paarden ook behulpzaam kan zijn.
Hoeveel vitamine E heeft een paard nodig?
De basisbehoefte aan vitamine E voor een volwassen paard van 550 kg wordt vaak gezet op 500 mg vitamine E per dag. Door onderzoekers wordt deze behoefte meestal niet in milligram, maar in internationale eenheden uitgedrukt (iu). Dat is preciezer omdat het soortelijk gewicht kan variëren per supplement. De aanbevolen dosering is 1 à 2 iu per kg lichaamsgewicht. Voor een paard van 550 kg is dat dus 500 tot 1.000 iu per dag.
Als een paard lichte arbeid moet verrichten, dan stijgt de behoefte aan vitamine E naar 800 tot 1.600 iu per dag, bij zware arbeid tot 2.000 iu per dag. Voor sportpaarden kan het zijn dat deze getallen aan de lage kant zijn, omdat deze dieren vaak vetrijke diëten krijgen, waardoor extra vitamine E nodig is. Voor paarden met pssm worden soms zelfs dubbele doseringen aanbevolen.
Wanneer moet ik vitamine E bijvoeren?
Er kunnen verschillende redenen zijn om vitamine E bij te voeren. Omdat het zo’n belangrijk vitamine is, moet je het eigenlijk altijd bijvoeren als je paard minder binnenkrijgt dan hij gebruikt. Aanvullen van vitamine E wordt aanbevolen:
- Als je paard (in de wintermaanden) niet op de wei staat
- Als je paard (middel)zware arbeid verricht en moet presteren
- Als je paard een spieraandoening heeft zoals bijvoorbeeld spierbevangenheid of PSSM
- Bij spierstijfheid, zwakte of trillingen
Conclusie: het ideale vitamine E supplement bestaat uit natuurlijke én natuurgelijke vitamine E
Vitamine E en andere antioxidanten zijn van groot belang voor een soepel en sterk paard. Deze stoffen zorgen ervoor dat afvalstoffen en vrije radicalen snel afgevoerd worden en voorkomen stijfheid en weerstandsproblemen.
Wanneer je jouw paard van een goede bron van vitamine E wilt voorzien en geen vers gras tot je beschikking hebt, dan zijn twee dingen belangrijk:
- De juiste dosering
- Een goed opneembare vorm van vitamine E
Om een hoge dosering te krijgen die goed opneembaar is, ontkom je eigenlijk niet aan het toevoegen van RRR-α-tocoferol. Een supplement dat bestaat uit een basisproduct dat van nature veel vitamine E bevat, zoals tarwekiemolie, aangevuld met een flinke dosis natuur-gelijke RRR-α-tocoferol is daarom het beste recept. Het voordeel van tarwekiemolie als basis is bovendien dat daar ook andere vitamine E-verbindingen in zitten. Tarwekiemolie bevat daarnaast ook omega 6 vetzuren, die van belang zijn voor de opname van vitamine E.
Om de antioxidantenwerking van een supplement verder te versterken kan er druivenextract aan toegevoegd worden. Dit bevat een hoog gehalte aan proanthocyanidine (OPC), dat als antioxidant een 50x sterkere werking dan vitamine E heeft.
Bronnen
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/B9781855734630500102
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4988453/
https://academic.oup.com/nutritionreviews/article/76/3/141/4781933
https://cvm.msu.edu/research/faculty-research/comparative-medical-genetics/valberg-laboratory/selecting-a-vitamin-e-supplement
Regina Brigelius-Flohe . Bioactivity of vitamin E. Nutrition Research Reviews(2006),19, 174–186.
https://www.cambridge.org/core/services/aop-cambridge-core/content/view/D6E1DC656A31C4920B2A339862D97BFE/S0954422407202938a.pdf/bioactivity-of-vitamin-e.pdf
https://academic.oup.com/nutritionreviews/article/76/3/141/4781933
https://www.vetmed.ucdavis.edu/labs/finno-laboratory/vitamin-e-horses