Winterbevangenheid – tegenwoordig ook wel wintervoetpijn genoemd - is iets anders dan hoefbevangenheid. Sommige symptomen zijn vergelijkbaar, zoals moeilijk lopen en de hoeven willen ontlasten door een andere houding aan te nemen. Winterbevangenheid kan ontstaan als het koud weer is (meestal bij vorst). Je paard heeft geen warme hoeven als hij winterbevangenheid heeft. Dat is een groot verschil met hoefbevangenheid, waarbij je warmte aan de hoef en een kloppende puls in de kootholte kan voelen. Bij winterbevangenheid zit er geen ontsteking in de hoef en wordt de hoef dus ook niet extra warm.

Niet alle voetpijn is winterbevangenheid

Winterbevangenheid ontstaat dus bij heel koud weer, maar een paard dat in de winter gevoelig loopt heeft niet altijd winterbevangenheid. Paarden die net van de ijzers af zijn gekomen of een dunne zool hebben, kunnen bijvoorbeeld problemen krijgen bij een harde, bevroren ondergrond. Zij kunnen hoefkneuzingen of hoefzoolkneuzingen oplopen door onregelmatige en harde bodems. Als je paard insulineresistent heeft en vaker last heeft gehad van ‘gewone’ hoefbevangenheid, dan kan hij ook in de winter last krijgen van deze pijnlijke aandoening. Zeker als hij op gras staat op zonnige winterochtenden. Er kan dan namelijk veel fructaan in het gras zitten. Haal je paard direct van het gras als hij moeilijk loopt en warme hoeven heeft.

Wat is winterbevangenheid?

Winterbevangenheid heeft te maken met het vernauwen van de bloedvaten als het koud is. Omdat een paard zijn kern (romp) warm wil houden, zal er minder bloed naar de benen en hoeven stromen. Bij koude maken de bijnieren meer cortisol aan. Dit hormoon heeft een vernauwend effect op de bloedvaten. Ook de schildklier wordt actiever en heeft effect op de bloedtoevoer naar de hoeven. Dat is bij gezonde paarden niet erg, want er blijft nog genoeg bloed over in de hoeven. Alleen de aanmaak van de hoeven vertraagt wat. Maar bij oudere paarden, paarden met insulineresistentie en/of PPID kan dat minder goed uitpakken. Ook paarden die schade aan hun hoeven hebben door eerdere episodes van hoefbevangenheid zijn gevoeliger voor hoefpijn in de winter.

Insuline managen

Omdat insulineschommelingen ook een rol kunnen spelen bij het vernauwen en verwijden van bloedvaten is het ook belangrijk dat paarden met insulineresistentie en PPID goed management hebben. Dit om hormoonschommelingen en winterbevangenheid zoveel mogelijk te voorkomen. Dat betekent goed en suikerarm hooi, geen weidegang als er veel fructaan in het gras zit, geen suikerrijk krachtvoer, medicatie tegen PPID en voldoende vrije beweging.

Preventie winterbevangenheid: Warm houden, aminozuren en kruiden

Het is verstandig om paarden die gevoelig zijn voor winterbevangenheid warm te houden met een goede deken en eventueel ook de benen te bedekken. Ook hoefschoenen kunnen helpen als je paard gevoelig is. Zorg dat het paard in beweging blijft en geef onbeperkt ruwvoer. Daarnaast kunnen bepaalde supplementen en kruiden helpen om de bloedvatvernauwing wat te voorkomen. Gember is hiervoor een bekend kruid. Ook het aminozuur L-arginine kan hieraan bijdragen. Het speelt een rol in het proces van bloedvatvernauwing. Zowel gember als L-arginine helpen bij de aanmaak van stikstofoxide, dat een rol speelt bij het verwijden van de bloedvaten.