Hoe zorg je voor een mineraalrijke bodem en gras voor paarden?
Een gezonde bodem, met een rijk bodemleven en veel goed opneembare mineralen, geeft beter gras en dus beter ruwvoer voor je paard. Waarom moet je de bodem eigenlijk bemesten of van extra mineralen voorzien? Waar moet je op letten? Wat is de beste oplossing voor de paardenwei? En hoe zorg je voor het o zo belangrijke bodemleven, zoals regenwormen?
Weiland
16 augustus '21 • 4 min leestijd
De bodem is het bovenste laagje van de aardkorst. En hoewel je dat misschien niet zou denken, is het eigenlijk maar een heel dun en kwetsbaar huidje op een enorm dik pak gesteente. Dat kleine laagje bodem speelt een heel belangrijke rol in de zoetwatercyclus van de planeet, als reservoir van koolstof (dat essentieel is voor plantengroei) en zelfs bij de regulering van het klimaat. Grootschalige landbouw en moderne methoden om de agrarische productie te verhogen, hebben de bodem versneld ontdaan van voedingsstoffen zoals koolstof en mineralen. Sneller dan door de natuur weer kan worden aangevuld. Bovendien is de diversiteit in het bodemleven sterk afgenomen, door hard ingrijpen in de bodem en doordat er vaak maar één gewas wordt geteeld.
Mineralen in de bodem = mineralen in gras en ruwvoer
Misschien heb je weleens gehoord dat het Nederlandse hooi arm is aan bepaalde mineralen. Magnesium bijvoorbeeld, of selenium. Dat geldt niet voor al het hooi, omdat het van de bodemsoort afhankelijk is. Het gras neemt de mineralen op uit de bodem waarop het groeit. Veel Nederlandse bodems hebben niet voldoende of niet alle mineralen beschikbaar. Deels is dat een natuurlijk proces, door erosie en het uitspoelen van mineralen na regenval. De mineralen verdwijnen dan via het grond- en oppervlaktewater naar rivieren en uiteindelijk naar zee. Deels wordt het verdwijnen van mineralen uit de bodem veroorzaakt doordat de gewassen geoogst en afgevoerd worden. Daarnaast leidt vooral het injecteren van dierlijke mest, waar veel ammoniak in zit, tot verzuring in de bodem. De verzuring (lagere pH) maakt dat mineralen sneller ‘loskomen’ van de bodemdeeltjes en dus sneller wegspoelen. Op zandgrond spoelt de drijfmest razendsnel uit en vervuilt het grondwater.
Bodemleven is essentieel
Het injecteren van drijfmest op kleigronden is funest voor bodemleven. Regenwormen en allerlei kleine diertjes, zorgen in de bovenste 20 tot 40 cm van de bodem voor de gezondheid van de bodem. Dit noem je het bodem-ecosysteem. Regenwormen zijn bijvoorbeeld heel belangrijk bij het opneembaar maken van mineralen voor planten. Maar ook het bodemicrobioom (talloze microscopisch kleine organismen) is heel belangrijk voor de bodemgezondheid. Bijvoorbeeld omdat organische stoffen door deze minuscule bodemdiertjes in ‘hapbare brokjes’ gehakt worden, waarna de planten ze op kunnen nemen. Het injecteren van mest, maar ook kunstmestgebruik, vermindert de bodemgezondheid en daarmee de opname van mineralen en koolstof door planten. Zo wordt ons hooi dus mineralenarm en neemt bovendien de opbrengst af. Een gezond bodemleven is dus essentieel voor de productie van gezond ruwvoer voor dieren en voedsel voor de mens.
Tips voor goed weidebeheer
- Zaai verschillende soorten gras, met voorkeur paardenmengsels.
- Zorg dat je het land in minstens twee stukken verdeelt, zodat het gras tussendoor kan bijkomen na begrazing. Werk het liefst met strookbegrazing.
- Laat je gras niet te lang worden in het najaar, om opstapeling van suikers en hoefbevangenheid te voorkomen. Omdat gras niet groeit bij lage temperaturen (koude nachten), worden de suikers niet voor groei gebruikt en blijven ze in het gras zitten.
- Mest je weiland regelmatig uit
- Laat je weiland regelmatig maaien
- Zet een paar schapen bij de paarden. Schapen eten alles en zorgen ervoor dat ook de planten die paarden niet lusten, worden opgegeten. Je krijgt dan minder snel grote stukken in je weiland waar de paarden niet van eten.
- Als je maar een klein stukje land hebt, is het risico dat de bodem teveel aangestampt wordt door je paarden. Je moet de bodem dan af en toe laten ploegen, of liever nog bewerken met een vaste-tand-cultivator, om er lucht bij te krijgen en koolstof in te brengen.
- Bemest je weiland met stalmest, die goed gerold wordt. Als je zaagsel in de stal gebruikt, dan moet de mest minimaal een jaar gelegen hebben. Als je stro gebruikt, is één seizoen voldoende.
- Gebruik weidemineralen uit zuiver zeewater om de mineralen aan te vullen.
Mineralen uit zeewater voor hogere productie en betere kwaliteit
Weidemineralen op basis van zeewater worden al jarenlang in de akker- en tuinbouw gebruikt. Er is veel onderzoek gedaan naar de effectiviteit van deze zee-mineralen op de oogst. Ze hebben een positief effect op de opbrengst én de kwaliteit. Dieren die deze gewassen eten, groeien beter, zijn gezonder en hebben een hogere weerstand. Meestal wordt een concentraat van water uit de Beringzee gebruikt, omdat dit zeewater nauwelijks vervuiling bevat. Er zitten microscopisch kleine algen in, die ervoor zorgen dat de micro-elementen en mineralen uit het zeewater veel beter opneembaar zijn voor planten en dieren. Wist je dat alle mineralen op aarde via rivieren uiteindelijk in de zee terecht komen? Daarom bevat een concentraat uit de zee alle mineralen die beschikbaar zijn op aarde. Weidemineralen stimuleren het bodemleven en verhogen de vruchtbaarheid en de droogteresistentie. De plantgezondheid wordt beter, waardoor het gras beter bestand is tegen ziekten en insecten. Bovendien groeit er meer gras per hectare.
Drie keer per jaar weidemineralen gebruiken op je grasland
Weidemineralen uit de Beringzee zijn er voor je gras én voor je paard. Een liter concentraat komt overeen met 100 liter Beringzeewater. Je kan weidemineralen gebruiken om het gras van mineralen te voorzien, zodat het gezonder is en je paard de essentiële mineralen via het grazen kan opnemen. Je spuit drie keer per jaar de weidemineralen dan in een wateroplossing op het gras, bijvoorbeeld met een drukspuit. Doe dit nooit in de volle zon, of als het heel hard gaat regenen, maar bij voorkeur vroeg in de ochtend als er dauw op het gras staat. Dan worden de mineralen direct opgenomen door de planten. Zie hieronder de mineralen in het concentraat van Beringzeewater:Als je paard via het gras of ruwvoer onvoldoende mineralen binnenkrijgt, of op een te klein stukje weiland staat, dan kan je mineralen uit zeewater ook direct als supplement voeren. Producten van zeewater zijn gecertificeerd voor dieren en planten en worden bijvoorbeeld ook veel gebruikt bij melkvee.