Hoe voorkom je verstoringen in het darmstelsel van het paard?
Slappe mest, diarree, gasvorming, slokdarmverstopping, maagzweren of andere spijsverteringsklachten. Misschien wel de meest voorkomende problemen bij paarden hebben betrekking op het maag- en darmstelsel. Het darmstelsel van paarden is zeer complex en ook enorm gevoelig. Lees in deze blog hoe je verstoringen in het darmstelsel kan voorkomen.
Brandnetel
Spijsvertering
Voeding
31 maart '22 • 4 min leestijd
Spijsvertering = weerstand
De darmen kan je zien als het belangrijkste onderdeel van het paard. Zijn de darmen/spijsvertering op orde, dan zal de weerstand ook op orde zijn. De weerstand en de darmen zijn echt aan elkaar gelinkt. Vandaar dat je ook vaak ziet dat als paarden een weerstandsprobleem krijgen, dat dit ook een aanslag geeft op de spijsvertering.
Een goed functionerend darmstelsel zal de weerstand van het paard optimaliseren. Het is daarom enorm belangrijk om zorgvuldig om te gaan met de maag en darmen van jouw paard.
Begin bij de basis
Paarden staan qua spijsvertering nog heel dicht bij de natuur. Wij fokken paarden voor een bepaald doel waardoor we selecteren op bepaalde fysieke kwaliteiten, maar in de genen staat het paard nog heel dicht bij de oorsprong. Qua voedingsbehoefte is er dan ook weinig veranderd ten opzichte van het paard van honderden jaren terug!
De basis van het paard dient daarom altijd goede kwaliteit ruwvoer te zijn. Droog, onverpakt hooi is het allerbeste voor paarden. Uiteraard dient het dan niet stoffig te zijn of schimmelsporen te bevatten. Grofstengelig hooi, dat laag is in suiker en bestaat uit diverse grassen en kruiden is het meest optimaal. Andere goede ruwvoerbronnen zijn: takken, (gerste) stro, riet en kruidenrijk gras.
Probeer voordroog hooi/kuil echt te vermijden bij paarden. Dit ruwvoer verstoord de zuurtegraad van het lichaam. Hierdoor worden mineralen minder goed opgenomen en raakt de darmflora verstoord. Bij veel paarden geeft dit mestwater en een algehele verzuring van het lichaam.
Vergeet ook niet dat paarden van oorsprong bijna de gehele dag door eten. De maag is namelijk maar heel klein in vergelijking met het lichaam. Paarden mogen daarom nooit langer dan 4 uur zonder ruwvoer staan en voor veel paarden is dit zelfs al te lang waardoor er een risico is op maagzweren en ander ongewenst gedrag (bijv. zandeten).
Vermijd granen en grote hoeveelheden suikers
Granen zijn een grote bron van zetmeel en dit wordt door het lichaam omgezet in pure suikers. Suikers geven snelle energie, maar ook weer een snelle dip daarna. Daarnaast verstoren grote hoeveelheden suikers de darmflora en kan het in ernstige gevallen zelfs resulteren in hoefbevangenheid of insuline resistentie.
Paarden krijgen via ruwvoer ook suikers binnen, bij onbeperkt grazen zelfs wel tot een 1 kg per dag. Alleen zijn deze suikers verdeeld over de dag waardoor het paard deze op een natuurlijke manier kan verwerken. Hierdoor ontstaan er geen hypo’s en hypers in de bloedsuikerspiegel.
De suikers in met name krachtvoer (en ook veel supplementen hebben als basis suiker, bijvoorbeeld dextrose) komen vaak vanuit granen, melasse en andere suikerproducten. Een sportbrok heeft al snel een zetmeel/suiker gehalte van rond de 40%. Als jouw paard 2kg sportbrok krijgt, dan is dat dus 800 gram aan suiker die jouw paard moet verwerken!! Deze suikers komen ineens vrij waardoor het paard een enorm hoge bloedsuikerspiegel krijgt, maar nadat de suikers verwerkt zijn een enorm lage bloedsuikerspiegel.
Het heeft daarom altijd de voorkeur om een graanvrij product te geven! Jouw paard dient zijn energie te halen uit ruwvoer. De vetvertering daarvan levert namelijk meer en langer energie dan de vertering van suikers. Ook krijgt jouw paard dan geen suikerdip waardoor de energie ook langer aanwezig blijft en jouw paard dus langer kan presteren. Goed om te weten als je jouw paard omzet van een graanrijk voer naar een graanvrij voer is dat jouw paard even een energie dip kan krijgen. De omschakeling van de suikerverbranding naar de vetverbranding neemt even wat tijd in beslag, maar daarna zal jouw paard dus meer energie hebben!
Rustig opbouwen weidegang / nieuw voer
De darmflora van het paard is enorm gevoelig voor veranderingen. De bacteriën die leven in de darmen worden afgesteld op het voedsel dat het paard eet. Voor gras zijn andere bacteriën nodig dan voor hooi. De omschakeling van hooi naar gras dient daarom ook voorzicht te worden gedaan. Zet jouw paard niet ineens een aantal uur op het weiland na de winterperiode. Start met maximaal een half uurtje en bouw dit gedurende de weken daarna rustig op.
Ook bij nieuw voer is het aan te raden om dat rustig te introduceren. Vooral als je meer dan 1kg krachtvoer geeft. Meng eerst het oude voer met het nieuwe voer en verhoog geleidelijk het nieuwe voer.
Conclusie: Geef de juiste voeding
Helaas worden veel spijsverteringsklachten veroorzaakt door een verkeerd voermanagement. Onhandige keuzes hierin kunnen de darmflora en de pH waarde van het lichaam enorm verstoren met gezondheidsproblemen tot gevolg. Kies daarom altijd voor onverpakt hooi en een krachtvoer (of balancer) dat graanvrij is en laag in suikers.
Voer het paard zoals het paard zou eten in de natuur. Kleine porties ruwvoer, verdeeld over de dag met een afwisseling van kruiden, grassen, takken en bijvoorbeeld boomschors.
Wist je dat?:
- Vloeibare brandnetel ondersteunend werkt op de darmflora?
- Meidoorn, gele gentiaan, absintalsem en kattenklauw (gecombineerd met elkaar) ook positieve effecten hebben voor de spijsvertering ?
- Zand in de darmen ook natte mest kan geven? En dat zand eten ook een slechte gewoonte kan worden als paarden te lang zonder eten staan?