Ruwvoer is van levensbelang voor paarden. De vezels uit ruwvoer vormen voor het spijsverteringssysteem de belangrijkste bron van energie. In de dikke darm van je paard zet een heel scala aan micro-organismen de vezels om in vluchtige vetzuren. Die worden vervolgens door de darmen opgenomen en gebruikt voor de energievoorziening, warmteproductie, bouwstoffen en vitaminen. Vezelrijk ruwvoer is daarom superbelangrijk voor de gezondheid van een paard.

Van raaigras tot natuurhooi

Het meeste ruwvoer dat we in Nederland aan paarden geven komt van grasland. Soms is dat monotoon ‘koeiengras’ zoals Engels raaigras, dat in dichtbegroeide productie-weilanden groeit. Soms is dat langstengelig arm hooi van kruidenrijke natuurgraslanden, of iets ertussenin. Het verschil in voedingswaarde tussen de twee uitersten is enorm. Dat heeft te maken met de samenstelling aan planten die er in zit, de hoeveelheid suiker en eiwit, de hoeveelheid mineralen en vitaminen én met de verpakkingsmethode. Van nature eten paarden allerlei kruiden en planten, dus ruwvoer van alleen één of twee grassoorten sluit niet zo heel goed aan.

Verpakkingsmethode

Droog hooi wordt – afhankelijk van de weersomstandigheden – meerdere dagen gedroogd en gekeerd. Wanneer het echt goed droog is, wordt het hooi met touwtjes ‘gebaald’ en op een droge locatie opgeslagen. Dit vereist dus meerdere zonnige dagen, soms wel een week. En het vereist een overkapte hooi-opslag. Kuilgras wordt maar kort gedroogd en dan in plastic verpakt. Natte kuil is geschikt voor koeien, maar niet voor paarden. Voordroogkuil, ook wel verpakt hooi genoemd, wordt enkele dagen gedroogd en gekeerd en dan in plastic balen verpakt. Dit is een soort tussenvorm tussen hooi en kuil.

Fermentatie

Al het ruwvoer dat in plastic balen verpakt wordt, zal een beetje (of meer) gaan fermenteren. Door de zuurstofarme omstandigheden gaan melkzuurbacteriën - die van nature in het gras zitten – de suikers in het gras vergisten. Het gras moet daarvoor nog een klein beetje vochtig zijn, anders gaat het proces niet goed. Dan ontstaat schimmel. Door de verzuring wordt de kuil of voordroogkuil geconserveerd en is het langer houdbaar. Een beetje zoals bij zuurkool of yoghurt. Echte kuil is veel te nat en zuur voor paarden en daarom ongeschikt om te voeren. Voordroogkuil varieert enorm in zuurgraad en vochtgehalte. Het wordt vaak gekocht omdat het heel handig buiten opgeslagen kan worden en in grote balen wordt aangeleverd. Daarnaast bevat in plastic verpakt hooi vaak wat minder stof dan droog hooi.

Voordroogkuil: lekker maar niet geweldig

Veel paarden vinden licht-gefermenteerde voordroogkuil heel erg lekker. Maar dit soort ruwvoer is niet zo geschikt voor hun bijzondere spijsverteringsstelsel. De pH (zuurgraad) van voordroogkuil is namelijk lager dan van hooi en gras. Dat zorgt voor verzuring in het darmstelsel en een verstoring van de darmflora, die juist zo belangrijk is voor de vertering van de vezels. Daarnaast zorgt een lagere zuurgraad ervoor dat je paard meer mineralen verbruikt, zoals bijvoorbeeld magnesium en calcium. De mineralen neutraliseren het zuur. Dat kan ervoor zorgen dat je paard een tekort aan mineralen krijgt en deze gaat onttrekken aan bijvoorbeeld zijn botten of tanden.

Voedingswaarde van hooi en voordroog

Voordroogkuil bevat ongeveer 20% meer water dan droog hooi. Je moet er dan ook meer kilo van voeren om evenveel vezels te geven. Droog hooi kan onbeperkt gegeven worden omdat het vooral uit vezels bestaat, dit is prettig omdat je niet wilt dat je paard langer dan een paar uur zonder ruwvoer staat. Bij voordroogkuil, dat meer eiwitten bevat, is het risico van overvoeren en dikke paarden groter. Droog hooi bevat per kilo wel meestal meer suiker dan voordroogkuil. In voordroogkuil zitten over het algemeen minder vitaminen en mineralen dan in hooi. Maar alleen door het doen van een ruwvoeranalyse kan je de daadwerkelijke nutritionele waardes weten! We raden daarom altijd aan om jouw ruwvoerpartij te (laten) analyseren.

Conclusie: liever hooi dan voordroog voor je paard

Als je de mogelijkheid hebt om droog hooi te voeren, is dat de betere keuze voor je paard. Dat komt door de constantere kwaliteit van droog hooi (geen risico op bijvoorbeeld schimmels), de lagere eiwitwaarde en de betere verteerbaarheid. Voordroogkuil wordt vaak door grotere stallen gevoerd omdat het gemakkelijker te bewaren is en goedkoper dan droog hooi. Staat je paard op een grote stal waar vooral voordroogkuil gevoerd wordt? Dan is het een goed idee om een halfjaarlijkse kruidenkuur te geven die de spijsvertering ondersteunt. Kruiden zoals meidoorn, gele gentiaan, absintalsem en kattenklauw beschermen de darmwand, ondersteunen de nierfunctie en bevorderen de inwendige reiniging.

Opgelet!
Is het jou ook opgevallen dat het hooi dit jaar laag is in eiwit en in veel gevallen hoog in suiker? Hooi van Nederlandse bodem dien je dit jaar echt te laten testen om te kijken of het wel geschikt is voor paarden!