Alles staat of valt met de juist pH-waarde

De zuurtegraad drukken we uit in de pH. Een hoge zuurtegraad, dus zuur, is een lage pH. Een lage zuurtegraad, dus basisch, is een hoge pH. Een pH ligt tussen de 0 en 14. Hoe lager het getal, hoe zuurder waarbij 7 neutraal is.

Elke cel en orgaan in het lichaam heeft een bepaalde pH-waarde, een waarde waarop de cel het meest optimaal functioneert. De maag heeft bijvoorbeeld een lagere pH-waarde om ook ziekteverwekkers te kunnen doden, terwijl andere organen weer een hogere pH nodig hebben. Maar vooral de pH-waarde van bloed is belangrijk, bij paarden is die marge maar minimaal en dient te liggen tussen de 7.34 en 7.48. Zodra de waarde daarbuiten komt, zal het lichaam zijn best doen om het weer op orde te krijgen.

Wat gebeurt er in een zuur lichaam?

Zodra de ideale pH-waarde te laag komt spreek je van verzuring. Een tijdelijke verstoring doordat een paard even een extra sprintje heeft getrokken kan het lichaam wel opvangen, maar bij langdurige verstoring van de pH-waarde gaat het wel mis in het lichaam. Het lichaam gaat dan letterlijk verzuren en dit heeft consequenties voor het functioneren van organen en voor veel processen in het lichaam. Bij een verzuring gaat het lichaam namelijk op zoek naar bronnen om deze verzuring op te lossen. Want de pH moet omhoog! Mineralen zijn basisch en dus de best beschikbare bron van het lichaam om de zuurtegraad te verlagen waardoor de pH omhoog gaat. En waar zitten de mineralen in het paardenlichaam? In botten, spieren, pezen, banden en organen.

Bij een langdurige verzuring, waarbij de voorraden niet worden aangevuld in het lichaam, zal op ten duur een slechtere kwaliteit zijn van botmateriaal, pezen, spieren en slechter functioneren van diverse organen.

Hoe herken je het?

Verzuring van het paard is niet altijd heel duidelijk te herkennen. Maar heeft jouw paard gemakkelijk een blessure? Of heeft jouw paard last van chronische stress? Altijd stijf in de spieren? Dan bestaat de kans dat jouw paard last heeft van een verzuurd lichaam. Als mineralen uit botten worden gehaald kan je jouw voorstellen dat deze botten kwetsbaarder worden en dus gevoeliger voor blessures.

En het lastige is hierbij is dat er vaak sprake is van een domino effect. Het begint bij verzuring van het lichaam waardoor andere onderdelen in het lichaam kwetsbaarder worden. Maar meestal wordt dit niet herkent en komt de oorzaak niet boven. Daarom worden dan “lapmiddelen” gebruikt om de kwaaltjes op te lossen, maar het echte probleem, de verzuring, blijft ontstaan.

Een paard dat verzuurd is, krijgt namelijk minder energie. Ter compensatie wordt er een sportbrok (met granen) gevoerd, maar deze granen werken juist extra verzurend waardoor het paard steeds verder wegzakt in de verzuring.

Hoe voorkom je verzuring?

Verzuring is niet altijd te voorkomen. Elk paard kan een keer last hebben van stress waardoor ze even verzuurd zijn, of net even te gek gedaan hebben in de paddock/weide waardoor de spieren verzuren. Maar het is belangrijk om de basis op orde te hebben, want dan heeft het paard basische reserves in het lichaam om te herstellen. Zijn deze reserves er niet, dan worden er mineralen onttrokken uit de delen in het lichaam waar je ze niet vandaan wilt hebben.

Maar wat is een goede basis? Hierbij een aantal tips om verzuring te voorkomen:

• Bij paarden begint dat altijd bij de voeding. Voordrooghooi (kuil) is helaas altijd verzurend, paarden die dit te eten krijgen hebben altijd te maken met een verstoorde pH. Kies daarom altijd voor onverpakt hooi, dit is namelijk basisch (neutraal). Ook vers gras is basisch.
• Vermijd granen en suikers. Granen en suikers zijn ook verzurend, vermijd daarom producten met granen (lees goed de ingrediëntenlijst van voeders!), melasse en andere zetmeelproducten. Twijfel je over de ingrediënten? Wij kijken graag met je mee!
• Voer voldoende mineralen en sporenelementen. Kies hiervoor een vitaminebrokje/balancer van hoge kwaliteit, bijvoorbeeld Agrobs Naturmineral, Equilin, Metazoa Superfit of Vitalbix Daily Complete.
• Voorkom stress door juiste huisvesting, voldoende sociaal contact en de juiste training. Geef jouw paard ook voldoende herstelmomenten na training.
• Geef vier keer per jaar een kuur met vloeibare brandnetel. Brandnetels hebben een neutrale pH-waarde en zijn daarnaast ontzurend. Paarden vinden het daarnaast erg lekker!
• Zet een aparte waterbak met vloeibare mineralen in de paddock en/of het weiland. Zo kunnen paarden naar behoefte deze neutrale mineralen opnemen.

Is jouw paard verzuurd?

Start dan direct met het bijvoeren van voldoende mineralen, bijvoorbeeld vloeibare mineralen uit de zee. Deze zijn basisch en zijn in de juiste verhoudingen voor het paard en verstoren de zuurtegraad van de maag niet. Ook verse brandnetel (of tinctuur) gaat helpen, deze ontzuren, zijn basisch en rijk aan mineralen. Kijk daarna direct kritisch naar de basis.

• Krijgt jouw paard de juiste voeding of is deze verzurend door veel granen of verpakt hooi?
• Staat jouw paard voldoende buiten met soortgenoten om stress te voorkomen?
• Past de training bij jouw paard, of moet die boven zijn kunnen presteren?

Als deze bovenstaande punten niet worden opgelost, zal de verzuring blijven en zal het gehele lichaam ontregeld raken en kwetsbaarder worden. Het is daarom echt belangrijk dat de basis van jouw paard goed is, dat geeft een goede zuur-base balans.