Hoe houd je de pH waarde van de paardenmaag in balans?
Paarden hebben veel vaker maagproblemen dan mensen. Stress, zware arbeid en een minder goed voerbeleid kunnen daaraan bijdragen. Maar ook bijvoorbeeld na een verhuizing of ziekte kunnen maagproblemen ontstaan. Wat kan je hieraan doen en hoe houd je de pH van de paardenmaag onder controle?
Spijsvertering
Voeding
5 oktober '23 • 3 min leestijd
In het onderste gedeelte van de paardenmaag komt maagsap vrij, dat veel zoutzuur bevat. Dit zuur doodt schadelijke bacteriën, schimmels en gisten die in het voer kunnen zitten. Als de maag te leeg is of bij andere verstoringen, kan die zuur ‘opspatten’ naar de bovenste helft van de maag en daar het maagslijmvlies aantasten.
Veel maagproblemen
Uit een Amerikaanse studie in 2000 bleek dat zo’n 60% van de paarden in de studie maagproblemen had. Dat liep op tot zelfs 90% bij racepaarden die in training waren en veel krachtvoer kregen. Wanneer er een onbalans ontstaat in de normale verteringsprocessen in de maag, waarbij allerlei verschillende neurologische en hormonale processen betrokken zijn, dan kan de pH in de maag dalen. Dat betekent dat de maag zuurder wordt. Het maagzuur kan dan zorgen voor het dunner worden van het beschermende maagslijmvlies of zelfs beschadigingen in de maagwand. Uiteindelijk kunnen dan zelfs pijnlijke maagzweren ontstaan.
Welke pH is goed?
De zuurgraad wordt gemeten met het getal pH: 0 is de laagste pH waarde, 14 de hoogste (basisch). Het bijtende zoutzuur heeft een pH van 0. Vaak wordt aangenomen dat een pH van 4,0 het beste zou zijn voor de paardenmaag, zeker als een paard al maagschade heeft die zich moet herstellen. Bij paarden die geen ruwvoer tot hun beschikking hebben, daalt de pH in de maag na een aantal uren tot ongeveer 1,5. Paarden die continu ruwvoer kunnen eten, hebben een gemiddelde pH in hun maag van ongeveer 3,1 tot 3,5. Als een paard maagzweren heeft krijgt hij vaak geneesmiddelen om de pH in de maag nog iets hoger te maken, zodat de maagzweren kunnen herstellen.
De maag beschermen
De belangrijkste maatregel die je kan treffen om je paard te beschermen tegen maagproblemen is ervoor te zorgen dat het dier (vrijwel) continu ruwvoer ter beschikking heeft, langstengelig, droog en zo veel mogelijk stofvrij. Goed onverpakt hooi is hiervoor het beste. Doordat je paard steeds een beetje vezelrijk voer eet, blijft de pH-waarde hoog genoeg. Daarnaast moeten ook andere aspecten van je management in orde zijn, om ervoor te zorgen dat je paard zo min mogelijk stress ervaart. Denk daarbij aan voldoende vrije beweging, sociaal contact met soortgenoten en afwisseling in het werk.
Supplementen voor de maag
Wanneer je de gezondheid van de maag van je paard verder wilt bevorderen, kan je ook een aantal kruiden en plantaardige producten inzetten. Die kunnen op meerdere manieren de maag ondersteunen. Ten eerste zijn er supplementen die de maagwand beschermen en helpen met herstellen. Dat kunnen slijmvormende supplementen zijn zoals bijvoorbeeld psylliumzaad, maar ook ontstekingsremmende supplementen zoals zwarte komijn. Daarnaast kun je denken aan producten die helpen om stress te verminderen en aan kruiden die het spijsverteringssysteem in het algemeen en de weerstand ondersteunen. Een speciaal kruidenextract voor het maagdarmstelsel bevat de juiste combinatie van kruiden, die elkaar versterken in hun werking. Het kruidenmengsel triphala is zeer goed in te zetten bij maagproblemen. Niet alleen beschermt het de maag- en darmwand, het vermindert ook stress, verbetert de weerstand en zorgt voor een betere spijsvertering. Voor de algemene ondersteuning van het spijsverteringskanaal kun je ook denken aan een gecombineerd extract van meidoorn, gele gentiaan, absintalsem en kattenklauw.
Bronnen
Marsel C. Pereira, Flavia L. Levy, Carlos A.A. Valadão, Guilherme C. Ferraz, Antonio Queiroz-Neto,**
Preliminary Study of the Gastric Acidity in Thoroughbred Horses at Rest after Enteral Administration of Esomeprazole Magnesium (Nexium)**. Journal of Equine Veterinary Science,
Volume 29, Issue 11, 2009, Pages 791-794. ISSN 0737-0806 https://doi.org/10.1016/j.jevs.2009.10.006
MURRAY, M.J. and SCHUSSER, G.F. (1993), Measurement of 24-h gastric pH using an indwelling pH electrode in horses unfed, fed and treated with ranitidine. Equine Veterinary Journal, 25: 417-421. https://doi.org/10.1111/j.2042-3306.1993.tb02983.x