Daarnaast is er een verschil tussen kortdurende stress en stress die langer aanhoudt. Over het algemeen kunnen we stellen dat een keertje schrikken geen probleem is, maar langdurige blootstelling aan stressprikkels wél. Als stress chronisch wordt, kan dit tot continu verhoogde cortisolniveaus in het bloed leiden, wat lichamelijke schade geeft. Langdurige stress kan bovendien aanleiding geven tot het ontstaan van bijvoorbeeld maagzweren, onhandelbaar gedrag, vermagering, stijve spieren en depressie bij je paard.

Fysieke stress / trainingsstress

Fysieke stress komt voort uit lichamelijke belasting, zoals intensieve training, blessures of ziektes. Niet alle fysieke stress is slecht. Als je traint, zorg je altijd voor wat stress in bijvoorbeeld de spieren. Geef je daarna rust, dan herstellen de spieren zich op een hoger niveau. Dit is het ‘trainingseffect’ en dat kan niet bestaan zonder een beetje fysieke stress. Symptomen van fysieke stress kunnen variëren van verhoogde ademhalingsfrequentie en zweetproductie tot spierpijn en vermoeidheid. Als je paard lang of veel spierpijn heeft, vermoeid is of niet vooruit gaat in de training is de fysieke stress waarschijnlijk te hoog. Te intensieve of te lange trainingen zonder voldoende rust kunnen leiden tot overbelasting en stress. Symptomen kunnen variëren van vermoeidheid tot blessures of verminderde prestaties.

Emotionele en sociale stress

Emotionele stress kan optreden door angst of onrust, bijvoorbeeld door veranderingen in de omgeving, nieuwe paarden in de groep of onbekende geluiden. Het kan ook ontstaan als een paard niet op zijn plek is in zijn kudde (bijvoorbeeld door isolatie of dominantiegevechten) of zijn baasje niet goed begrijpt. In het algemeen ontstaat emotionele stress als een paard niet zichzelf kan zijn. Het heeft dus ook met management te maken. Paarden kunnen reageren op emotionele stress met gedragsveranderingen zoals schoppen, bijten of onrustig gedrag. Ook het zich afsluiten van de buitenwereld en niet meer reageren op prikkels of hulpen kunnen tekenen zijn van emotionele stress.

Omgevingsstress

Veranderingen in de omgeving, zoals verplaatsing naar een nieuwe stal, transport of wisselingen in weidegebieden, kunnen ook stress veroorzaken. Paarden kunnen hierop reageren met onrustig gedrag of verminderde eetlust. Meestal verdwijnt deze stress vanzelf weer, maar het kan zijn dat je je paard moet ondersteunen bij veranderingen van omgeving. Een kuur met een kruidenextract kan hiervoor heel geschikt zijn. Kruiden zoals kamille, monnikspeper en passiebloem zijn hiervoor geschikt. Geef bij voorkeur een vloeibaar extract van deze kruiden, dat is beter opneembaar voor paarden.

Voedingsstress

Paarden hebben (vrijwel) onbeperkt ruwvoer nodig. Daar is hun maagdarmstelsel op ingericht. Zo geeft de maag continu maagzuur af, niet alleen bij een maaltijd zoals bij mensen. Dat betekent dat de maag te zuur kan worden als een paard te lang zonder ruwvoer staat. Dit kan weer tot maagzweren en pijn lijden. Ook een onbalans in de voeding, zoals tekorten aan voedingsstoffen of plotselinge veranderingen in het rantsoen, kunnen stress veroorzaken. Dit kan leiden tot maag-darmproblemen of gedragsveranderingen. Naast voldoende ruwvoer van goede kwaliteit heeft een paard een aanvulling van vitaminen en mineralen nodig.

Is stress altijd slecht?

Stress - door welke oorzaak dan ook - is niet altijd een probleem! Stress is zelfs niet helemaal te voorkomen. Kortdurende stress ontstaat al snel bij een vluchtdier zoals een paard. Het wordt pas een probleem als de stress langer aanhoudt of zelfs chronisch wordt. Dan ontstaan allerlei fysiologische aandoeningen en gedragsproblemen. Het is daarom belangrijk om tekenen van stress bij paarden vroegtijdig te herkennen. Je kan dan besluiten of je iets moet doen en zo ja, wat. Op die manier houd je je paard gezond en blij.