CPL en mijten: waarom komen deze problemen vaak tegelijkertijd voor?

Chronisch Progressief Lymfoedeem (CPL) is een chronische, progressieve aandoening aan de benen van paarden. Vaak zie je CPL in combinatie met een mijteninfectie. Hoe komt dat?

Lymfesysteem

Mijten

16 oktober '25 4 min leestijd

De gevoeligheid voor CPL is waarschijnlijk grotendeels erfelijk. Vooral koudbloeden, maar ook Friezen, kunnen CPL ontwikkelen. Bij KWPN’ers komt het niet of nauwelijks voor. Maar óf je paard ook daadwerkelijk CPL krijgt, dat hangt vooral af van de omstandigheden waaronder hij gehouden wordt. En vooral van mijten!

Rasspecifiek

Sommige rassen zijn erg gevoelig voor CPL. Een voorbeeld daarvan is het Belgisch Trekpaard. Maar ook andere trekpaardrassen en Tinkers hebben regelmatig met CPL te maken. Bij CPL raken de lymfevaten in de benen beschadigd. Het lymfesysteem zorgt ervoor dat vocht (met daarin afvalstoffen) uit de benen wordt afgevoerd. Omdat paarden lange en relatief dunne benen hebben, is dit afvoersysteem behoorlijk kwetsbaar. Bij CPL ontwikkelt een paard (diepe) ribbels, vouwen en bulten op de onderbenen en in de kootholtes. In die ribbels en huidplooien ontstaan dan vaak huidinfecties en wondjes. CPL kan pijnlijk zijn, het jeukt en de beweeglijkheid van de benen vermindert. Het is niet te genezen. Je moet CPL goed in de gaten houden om te voorkomen dat het snel erger wordt.

Mijten: groot risico op CPL

Onderzoek van de Universiteit van Gent tussen 2022 en 2025 naar CPL bij het Belgisch trekpaard laat zien dat op oudere leeftijd bijna alle paarden van dit ras deze aandoening krijgen. Dat geeft een lager dierwelzijn. Regelmatig moeten paarden vroegtijdig ingeslapen worden omdat ze zoveel CPL-klachten hebben. In dit onderzoek hadden bijna alle Belgische trekpaarden een mijteninfectie, zelfs jonge veulens! Bij al deze paarden speelde maar één soort mijt: Chorioptes bovis. Een controlegroep met warmbloeden daarentegen, liet nul mijten en geen CPL zien. In een ouder onderzoek naar mijt bij verschillende landbouwhuisdieren bleken Belgische trekpaarden en Friezen vaak mijten bij zich te dragen, maar Shetlandpony’s nooit. Het recente Belgische onderzoek heeft aangetoond dat paarden met een mijteninfectie veel meer risico lopen op het ontwikkelen van CPL. Het bestrijden van mijten bij paarden met CPL gaf flinke verbetering van de klachten. Als er eenmaal ribbels en bobbels op de benen zitten, zullen deze niet meer weggaan, maar de open plekken en de algemene conditie van de huid verbeteren wel enorm. Ook verdwijnt de hinderlijke jeuk die paarden ervaren, zodra de mijten weg zijn.

Sober management

Het DNA van je paard kan je niet veranderen, maar op het management heb je wel invloed. En dat management is echt een heel belangrijke factor bij het bestrijden van CPL. Goede voeding met weinig snelle suikers is heel belangrijk. Veel koudbloeden gaan niet goed op rijk gras of veel suikerrijk krachtvoer. Er moeten wel voldoende vitaminen en mineralen in het rantsoen zitten, om de weerstand hoog te houden. Daarom is het belangrijk om een balancerbrokje of –koek te geven, ook als je paard van een ‘sober’ ras is. Bij een tekort aan vitaminen en/of mineralen krijgen mijten, schimmels en bacteriën sneller een kans om problemen te veroorzaken op de paardenbenen. Het lymfesysteem doet het goed op veel vrije beweging. Het lymfesysteem heeft geen pomp, het vocht wordt verplaatst en afgevoerd doordat het paard beweegt. Daarom kunnen paarden die lang op stal staan, dikke ‘stalbenen’ ontwikkelen. Veel (vrije) beweging is dus ook een must om CPL te voorkomen.

Sokken scheren

De meeste koudbloeden hebben mooie volle sokken. Maar… door al dat haar zie je problemen op de huid vaak minder goed. Sokken zijn bovendien lekker warm en vormen daarom een goede schuilplaats voor parasieten zoals mijten. Daardoor kan het gebeuren dat je een mijteninfectie pas ziet als de huid al flink is aangetast. Scheren kan een oplossing zijn om de benen vrij van parasieten te kunnen houden, maar ook om CPL beter te kunnen behandelen.

Supplementen

Met het juiste management en voer, het parasietvrij houden van de sokken en voldoende beweging kom je een heel eind. Daarnaast kan je je paard ondersteunen door een spray van goede bacteriën in de kootholtes te gebruiken. Mocht je paard wat wondjes of schilfers hebben, dan kan een ontstekingsremmend kruidnagelsupplement een goede aanvulling zijn. Het immuunsysteem en lymfestelsel van je paard kun je bovendien ondersteunen door vier keer per jaar een milde detox met brandnetelextract te doen.

Bronnen

Brys M, Claerebout E, Saey V, Chiers K. High prevalence of Chorioptes bovis: an important factor in chronic progressive lymphedema in Belgian draft horses. Veterinary Research Communications. 2025 Mar;49(3):129. DOI: 10.1007/s11259-025-10695-y. PMID: 40042772; PMCID: PMC11882615. https://europepmc.org/article/MED/40042772

Brys, Marieke, Edwin Claerebout, and Koen Chiers. "Alleviating lesions of chronic progressive lymphedema in Belgian draft horses by successfully treating Chorioptes bovis infestation with moxidectin 0.5% pour-on." Veterinary Parasitology 324 (2023): 110074. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0304401723002054

Brys, Marieke. Chronic progressive lymphedema in draft horses: mites or myth?. Diss. Ghent University, 2022. https://libstore.ugent.be/fulltxt/RUG01/003/061/127/RUG01-003061127_2022_0001_AC.pdf

Cremers, H. J. W. M. (1985). The incidence of Chorioptes bovis (Acarina: Psoroptidae) on the feet of horses, sheep, and goats in the Netherlands. Veterinary Quarterly, 7(4), 283–289. https://doi.org/10.1080/01652176.1985.9694001

Ook interessant

Brandnetel

Detox

Lymfesysteem

Het lymfestelsel van paarden staat volop in de belangstelling. Maar wat is het precies? En wat is er zo bijzonder aan het lymfestelsel van paarden, ten opzichte van dat van mensen? We leggen het uit in dit artikel.

Wat is de werking van het lymfestelsel?

Het lymfestelsel van paarden staat volop in de belangstelling. Maar wat is het precies? En wat is er zo bijzonder aan het lymfestelsel van paarden, ten opzichte van dat van mensen? We leggen het uit in dit artikel.. Iedereen kent het bloedvatenstelsel. Dat loopt tussen hart en longen en naar alle uiteinden van je lijf. Maar naast dit leidingensysteem voor bloed, is er nog een tweede vaatstelsel aanwezig in het lichaam van alle zoogdieren. Dit is het lymfestelsel. Structuur van het lymfestelsel De functie van het lymfestelsel is het afvoeren van vocht, met daarin een aantal stoffen. De vloeistof die door het lymfestelsel stroomt noem je lymfevloeistof of lymfe. Het lymfestelsel begint in de weefsels en loopt...

Huid

Mijten

Je paard staat te stampen, heeft korstjes in de kootholtes of schuurt steeds met zijn benen… Wat is er dan aan de hand? De een zegt: mok! De ander roept: mijt! Maar wat is eigenlijk het verschil? En wat moet je doen als je paard mok en/of mijt heeft?

Heeft mijn paard mok of mijt?

Je paard staat te stampen, heeft korstjes in de kootholtes of schuurt steeds met zijn benen… Wat is er dan aan de hand? De een zegt: mok! De ander roept: mijt! Maar wat is eigenlijk het verschil? En wat moet je doen als je paard mok en/of mijt heeft?. Mok is een verzamelnaam van verschillende aandoeningen aan de huid boven de hoef, in de kootholte en aan de onderbenen. Hierbij zie je korstjes of kleine wondjes en heeft je paard vaak jeuk. Dat laatste hoeft trouwens niet. Mijten zijn parasieten die in de sokken wonen en daar hun hele levenscyclus, van eitje tot volwassen mijt, doorbrengen. Mok en CPL De term 'mok' wordt voor verschillende aandoeningen gebruikt en zegt dus niet zoveel over de oorzaak en de ernst van de kwaal. Vaak ontstaat ‘mok...

Lymfesysteem

Mijten

Jeuk, kriebel, stampen, schuren en krabben: paarden met dikke sokken lijken vaker last te hebben van parasieten op de benen zoals mijten. De resulterende huidproblemen, mok en soms zelfs CPL zie je ook vaker bij koudbloeden. Hoe komt dat? En wat kun je doen tegen deze vervelende aandoeningen?

Waarom mijten en CPL vooral voorkomen bij koudbloeden

Jeuk, kriebel, stampen, schuren en krabben: paarden met dikke sokken lijken vaker last te hebben van parasieten op de benen zoals mijten. De resulterende huidproblemen, mok en soms zelfs CPL zie je ook vaker bij koudbloeden. Hoe komt dat? En wat kun je doen tegen deze vervelende aandoeningen?. De meeste koudbloeden en ook Friese paarden hebben flinke sokken. Dat hoeft op zich geen probleem te zijn en sokken kunnen juist beschermend werken voor de onderliggende huid. Maar soms hebben al die haren ook een verhullend effect. Je ziet nu eenmaal minder goed dat de huid is aangetast wanneer er een flink pak haar op zit. Sokken zijn bovendien lekker warm en een goede schuilplaats voor parasieten. Daardoor kan het gebeurden dat je mok of een mijteninfectie pas ziet als de huid al flink is aan...

Vragen? AskHELTIE!

Ben je op zoek naar advies over jouw hond of paard? Of wil je meer weten over aandoeningen of ingrediënten? Neem gerust contact op met AskHELTIE en we helpen je graag! .