Heeft mijn paard mok of mijt?
Je paard staat te stampen, heeft korstjes in de kootholtes of schuurt steeds met zijn benen… Wat is er dan aan de hand? De een zegt: mok! De ander roept: mijt! Maar wat is eigenlijk het verschil? En wat moet je doen als je paard mok en/of mijt heeft?
Huid
Mijten
30 oktober '23 • 3 min leestijd
Mok is een verzamelnaam van verschillende aandoeningen aan de huid boven de hoef, in de kootholte en aan de onderbenen. Hierbij zie je korstjes of kleine wondjes en heeft je paard vaak jeuk. Dat laatste hoeft trouwens niet. Mijten zijn parasieten die in de sokken wonen en daar hun hele levenscyclus, van eitje tot volwassen mijt, doorbrengen.
Mok en CPL
De term 'mok' wordt voor verschillende aandoeningen gebruikt en zegt dus niet zoveel over de oorzaak en de ernst van de kwaal. Vaak ontstaat ‘mok’ door een bacteriële infectie of schimmelinfectie van de huid. Vocht en vuil zijn dan vaak de oorzaak, bijvoorbeeld als je paard veel in de modder staat of in een natte stal. Ook elke dag de benen van je paard wassen kan trouwens mok veroorzaken; de huid raakt daardoor verzwakt. Bij paarden met dikke sokken, zoals sommige koudbloeden, kunnen bij mok ook verdikkingen en plooien van de huid in de kootholte ontstaan. Vaak hebben deze paarden ook problemen met het bindweefsel en de afvoer van lymfevocht. Deze aandoening noem je CPL, oftewel Chronisch Progressief Lymphoedeem.
Mijt
Mijten zijn parasieten die niet met het blote oog te zien zijn. Volwassen mijten leggen eitjes op de benen van het paard en de larven van de mijt kruipen in de opperhuid om huidschilfers te eten. De nymphen van de mijt (het levensstadium na het ei en de larve) graven zelfs gangetjes in het bovenste gedeelte van de huid. De volwassen vrouwtjes bijten en drinken bloed. Al die activiteit van mijten in en om de huid veroorzaken niet alleen jeuk, maar ook kleine huidbeschadigingen. En als die wondjes gaan ontsteken, dan krijg je verschijnselen van mok. Mok kan dus veroorzaakt worden door mijten, maar dat hoeft niet. Andersom is er niet altijd duidelijke mok bij een mijtenbesmetting; soms zijn er alleen wat schilfertjes te zien. Chronische mijt kan tot einschuss (olifantsbeen) leiden.
Weerstand
Een goede weerstand is belangrijk voor je paard. Zeker in de herfst, als het weer omslaat en de paarden verharen. Door nattigheid en een weerstandsdip kan in deze periode eerder mok ontstaan. Ook door stress van bijvoorbeeld een verhuizing of door een onderliggende ziekte kan de gevoeligheid voor mok toenemen. Goede voeding helpt om de weerstand hoog te houden. Dat wil zeggen: genoeg ruwvoer van goede kwaliteit, weinig suikers en niet meer dan één soort krachtvoer (indien nodig) of een goede balancer. Ook wordt twee keer per jaar een ‘weerstandsboost’ aanbevolen door middel van een plantaardige detox of een kuur met brandnetel of paardenbloem.
Symptomen van mok en mijt
De symptomen van mok en mijt lijken op elkaar en zijn:
- Schilfers, korstjes
- Roodheid en kloven in de kootholte
- Jeuk, die aanleiding geeft tot stampen of schuren
- Kreupelheden door pijn aan de kootholte
- Soms vocht in de kootholte
- Dik (onder)been door ontstoken lymfebanen
Behandelen
Voordat je mok gaat behandelen, is het belangrijk dat je weet wat de oorzaak van de mok is. Naast schimmels, bacteriën en mijten kan mok ook ontstaan door zonnebrand (bij paarden met witte benen), overmatig gebruik van shampoos of desinfecterende producten en zelfs door een allergische reactie op bepaalde planten. Het is sowieso een goed idee om je paard in een schone en droge omgeving te houden. Was de benen niet te vaak en dep vochtige benen goed droog. Niet te hard wrijven en geen vieze handdoek gebruiken, dan maak je het vaak erger. Het kan verstandig zijn om je dierenarts een schraapsel van de huid te laten maken voor een diagnose.
Tips voor behandelen:
- Scheer eventueel de kootholtes zodat je er beter bij kan en het beter droog kan houden
- Gebruik bij milde mok alleen een spray op basis van micro-organismen
- Probeer om verdere beschadiging van de huid te voorkomen
- Zorg voor een schone ondergrond
- Ondersteun de weerstand met bijvoorbeeld vloeibare brandnetel en paardenbloem
- Gebruik een spray met goede bacteriën op de aangedane plekken
- Geef kruidnagel en/of zwarte komijn om ontstekingen en pijn te remmen
Als je zeker weet dat er mijten op je paard zitten:
- Bestrijd de mijten met een voedingssupplement dat tijm, fenegriek en citronellal bevat
- Gebruik een speciale natuurlijke shampoo/weekproduct tegen mijt (aantal keer herhalen)
- Houd bij mijten altijd rekening met de levenscyclus en achtergebleven eitjes, je moet meerdere keren behandelen
- Bij mijten moet je ook de omgeving en spullen zoals dekjes en borstels behandelen