Wat is de werking van het lymfestelsel?
Het lymfestelsel van paarden staat volop in de belangstelling. Maar wat is het precies? En wat is er zo bijzonder aan het lymfestelsel van paarden, ten opzichte van dat van mensen? We leggen het uit in dit artikel.
Brandnetel
Detox
Lymfesysteem
4 januari '24 • 2 min leestijd
Iedereen kent het bloedvatenstelsel. Dat loopt tussen hart en longen en naar alle uiteinden van je lijf. Maar naast dit leidingensysteem voor bloed, is er nog een tweede vaatstelsel aanwezig in het lichaam van alle zoogdieren. Dit is het lymfestelsel.
Structuur van het lymfestelsel
De functie van het lymfestelsel is het afvoeren van vocht, met daarin een aantal stoffen. De vloeistof die door het lymfestelsel stroomt noem je lymfevloeistof of lymfe. Het lymfestelsel begint in de weefsels en loopt via de lymfevaten naar speciale knooppunten: de lymfeklieren ofwel lymfeknopen.
Lymfevocht
Lymfevocht is helder en vrijwel kleurloos. Het zit vrijwel overal in het lichaam van zoogdieren tussen de lichaamscellen. Het bestaat voor 95% uit water. Het lymfevocht gaat via minuscuul kleine lymfe-haarvaatjes naar grotere lymfevaten en tenslotte naar de lymfeknopen waar het vocht gefilterd wordt en weer in de bloedbaan terecht komt. In lymfevocht zitten de zogenaamde lymfocyten (witte bloedlichaampjes), die een grote rol spelen bij de weerstand. Er zijn verschillende soorten lymfocyten: onder meer de T cellen en B cellen.
Functies van het lymfestelsel
Het lymfestelsel heeft verschillende functies:
- Afvalstoffen uit het lichaam verwijderen. De lymfeklieren filteren afvalstoffen uit het lymfevocht en zorgen dat dit afgevoerd wordt.
- De lymfocyten zijn essentieel bij het bestrijden van infecties.
- In stand houden van de vochtbalans in het lichaam.
- Weefsels voeden.
- Bacteriën en andere schadelijke micro-organismen bestrijden.
- Gifstoffen filteren.
- Opruimen van dode en beschadigde cellen.
Geen pomp
In tegenstelling tot de bloedsomloop, waar het hart als pomp fungeert, heeft het lymfesysteem geen eigen pomp. Het vocht komt uit het bloed in de weefsels door drukverschillen tussen de (bloed)haarvaten en de weefsels. Lymfe kan weer afgevoerd worden wanneer een mens of paard beweegt, beweging is de motor voor de ‘pompfunctie’ van het lymfestelsel. Dit verklaart bijvoorbeeld waarom ‘stalbenen’ van paarden overgaan als er met het paard gestapt wordt. De benen zijn namelijk dikker geworden van opgehoopt lymfevocht, door het stilstaan op stal. Door te bewegen gaat het lymfestelsel weer werken en wordt het vocht afgevoerd. Ook de beweging van de ademhaling en contracties van de bloedvaten dragen bij aan het afvoeren van lymfevocht.
Veel lymfeklieren
Het lymfestelsel van paarden verschilt van dat van mensen. De lymfeklieren van paarden zijn veel groter (ook relatief) en paarden hebben veel meer lymfevaten dan mensen. Het lymfestelsel van paarden is kwetsbaar voor infecties en omdat paarden lange benen hebben kan het soms lastig zijn om het lymfevocht goed rond te pompen, zeker als ze weinig bewegen. Als een lymfeklier kapot gaat, kan deze zich niet meer herstellen en ontstaat hier vaak permanent een vochtophoping.
Lymfestelsel gezond houden
Om het lymfestelsel van je paard gezond te houden, is veel vrije beweging heel belangrijk. Ook bij trainen komt het lymfestelsel goed op gang. Daarnaast is een uitgebalanceerd dieet belangrijk. Om de weerstand een boost te geven kan je je paard twee keer per jaar een kruiden detox geven. Doe dit alleen bij gezonde paarden. Een alternatief is een milde reiniging met brandnetelextract. Ook deze plant heeft een bloedzuiverende werking.