Beweging in de winter: Hoe houd je je paard fit als het koud is?
Als de temperatuur daalt in de herfst en winter en de kans op regen toeneemt, neemt bij jou misschien de zin om je paard te rijden en te trainen af. Zeker als je alleen een buitenbak tot je beschikking hebt, kan het een uitdaging zijn om je paard fit te houden in de wintermaanden. Hoe zorg je toch dat je paard in conditie blijft?
Overig
Welzijn

20 september '25 • 3 min leestijd
Zelf warm blijven
Wij hebben vaak de neiging om ons paard te vermenselijken. Maar paarden kunnen beter tegen koude dan wijzelf. De eerste tip is dan ook: zorg dat je zelf warm en droog blijft tijdens het trainen. Zoals ze in Noorwegen zeggen: “Er is geen slecht weer, alleen slechte kleding.” De afgelopen jaren is er veel goede en comfortabele rijkleding op de markt gekomen die ook water en winddicht is, dus dat hoeft geen belemmering te zijn. Zo lang het niet hard regent en waait, heeft je paard meestal niet zoveel last van matige weeromstandigheden.
Goed opwarmen
Paarden die wat langzamer opwarmen of stijver zijn, bijvoorbeeld door hun een hogere leeftijd of lichte artrose, kunnen baat hebben bij langer instappen. Als het flink vriest doe je paarden, zeker als ze geschoren zijn, een plezier door met een (fleece)deken op warm te stappen. Onder dat soort omstandigheden moet je er bovendien aan denken dat het wat langer duurt voordat de spieren warm zijn en de kraakbeenvloeistof (het smeermiddel van de gewrichten) goed zijn werk doet. Dat betekent dat je bij koude wat langer moet losrijden voordat je echt aan trainen toekomt en eventueel wat zwaardere oefeningen kan gaan doen of kan gaan springen. Paarden die in de winter weinig bewegen in de paddock of weide, kan je als extraatje af en toe in de stapmolen zetten. Mits je een stapmolen beschikbaar hebt natuurlijk. Stappen in de stapmolen kan een separate training zijn of dienen als extra opwarmertje voorafgaand aan het rijden. Ook wat vaker onbelast bewegen, zoals een grondwerktraining of rustig longeren kan gunstig zijn voor de beweeglijkheid en fitheid van je paard in de wintermaanden.
Gebruik van rijdekens
Veel mensen gebruiken uitrijdekens als ze buiten rijden in de winter. Uit onderzoek blijkt dat dit bij het instappen prettig kan zijn, zeker voor geschoren paarden. De geschoren paarden in het onderzoek kregen het ook niet te heet als ze bij temperaturen onder het vriespunt met een deken op getraind werden. Dat gold echter niet voor ongeschoren paarden! Die raakten ook bij koude oververhit als de uitrijdeken op bleef tijdens het trainen. Gebruik voor een ongeschoren paard in de buitenbak dus geen uitrijdeken na de warming-up. Als je op buitenrit gaat, laat de keuze voor een uitrijdeken dan afhangen van de intensiteit waarop je rijdt. Als je vooral stapt is een deken waarschijnlijk niet oncomfortabel voor je ongeschoren paard, maar als je veel draaft en galoppeert is een uitrijdeken waarschijnlijk te warm!
Afkoelen na de training
Tenslotte: als je je paard traint in de winter, gooi er dan niet direct na het rijden een deken op! Spieren produceren tijdens de training heel veel warmte en je paard moet die warmte kwijt kunnen. Als je je paard na het trainen direct weer warm inpakt, kan hij de lichaamswarmte die hij heeft opgebouwd niet afvoeren. Dat zorgt ervoor dat zijn hersteltijd langer wordt. Je paard zal dan stijver zijn omdat hij zijn afvalstoffen minder goed kwijt kan en hij te lang (over)verhit blijft. Omdat de buitenlucht in de winter vaak vochtiger is, zal je paard ook meer zweten. Vocht op de huid verdampt namelijk minder makkelijk als het buiten vochtig is. Als je je paard droog weg wilt zetten, is het vaak beter om ‘m eerst goed uit te laten dampen en wat af te laten koelen, voordat je er een zweetdeken opgooit die het resterende vocht opneemt. Laat je paard, ook als hij niet zweet, altijd eerst afkoelen voordat je hem weer een stal- of regendeken omdoet!
Bronnen
Cecilie M. Mejdell, Knut Egil Bøe, Grete H.M. Jørgensen. Caring for the horse in a cold climate—Reviewing principles for thermoregulation and horse preferences. Applied Animal Behaviour Science, Volume 231, 2020, 105071, ISSN 0168-1591, https://doi.org/10.1016/j.applanim.2020.105071. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0168159120301593
Wallsten, Hanna & Olsson, Kerstin & Dahlborn, Kristina. (2012). Temperature regulation in horses during exercise and recovery in a cool environment. Acta veterinaria Scandinavica. 54. 42. 10.1186/1751-0147-54-42. https://www.researchgate.net/publication/229159733