Stabiele kudde = veiligheid en geborgenheid

Paarden leven van nature in kuddes, met een duidelijke leider en onderlinge vriendschappen en relaties. Elk paard staat ten opzichte van een ander paard op een bepaalde plaats in de rangorde. Voor het ene paard gaan ze aan de kant en het andere paard gaan ze dat juist niet. Dit zorgt voor een balans in de kudde. En deze balans is belangrijk voor de algehele veiligheid en het gevoel van geborgenheid. De kudde kan dan rustig grazen, rusten, spelen, groomen en ontspannen zijn. Stress is er dan alleen als er gevaar dreigt, maar zodra het gevaar is geweken gaat de kudde weer terug naar de ontspanning.

Onstabiele kudde = stress en onrust

Op veel (pension)stallen is er regelmatig een komen en gaan van paarden. Paarden blijven een paar maanden tot een paar jaar en vertrekken dan naar een andere plaats (met of zonder de huidige eigenaar). Paarden worden verkocht, verhuizen of overlijden en dat zorgt ervoor dat de kudde geen kans krijgt om zich te vormen.

Bij elk paard dat eruit gaat of erbij komt zal de rangorde opnieuw moeten worden bepaald. Zelfs als het een onderdanig/gemakkelijk/stabiel paard is. De onderlinge banden worden opnieuw bekeken, paarden moeten het nieuwe paard leren vertrouwen en het nieuwe paard moet leren bij wie wat mag en wat juist niet. Nieuwe vriendschappen worden gemaakt, maar er wordt ook bepaald wie de baas is of blijft. Door een kuddewisseling gebeurt er dus enorm veel in de kudde! Op het oog kan het lijken of er rust is, maar onderliggend gebeurt er enorm veel. Besef ook dat het tot een jaar kan duren voordat een paard helemaal vertrouwd is op zijn nieuwe plek. Een verhuizing heeft dus enorm veel impact en geeft altijd stress.

Stress geeft een verminderde weerstand

De weerstand van het paard komt door een verhuizing altijd onder druk te staan. In de nieuwe omgeving zijn andere bacteriën/virussen/organismen waardoor de weerstand van het paard getriggerd gaat worden. Daar bovenop komt dat het paard stress ervaart, misschien is het fysiek niet zichtbaar, maar in het lichaam is stress. Alles is nieuw, ruikt anders, het dagritme is anders, er zijn andere paarden en andere mensen. Echt alles is anders voor het paard en dat geeft inwendig stress. En stress zorgt voor een verminderde weerstand, het lichaam gaat namelijk op een overlevingsstand en in een acute stress situatie wordt er meer cortisol aangemaakt wat ontstekingsremmend is op de korte termijn, maar bij een verhuizing kan je eigenlijk wel spreken van een chronische stress. En dan gaat de stress in het lichaam veel afvalstoffen geven waardoor er juist meer ontstekingsreacties komen en de weerstand van het paard minder wordt.

Niet voor niets krijgen veel paarden vlak na een verhuizing een snotneus, zijn ze niet helemaal fit of ontstaat er zelfs koliek.

Beperk kuddewisselingen!

Dit is vooral belangrijk voor stalhouders, maar ook als je jouw paarden aan huis hebt. Probeer zoveel mogelijk om kuddewisselingen te beperken. Hoe minder wisselingen, hoe stabieler de kudde en hoe minder stress de paarden ervaren. Dit geeft niet alleen een prettigere leefomgeving voor het paard, maar ook komt dit ten goede aan de algehele weerstand en dus de gezondheid.

Als er op een pensionstal veel wisselingen zijn, dan zegt dit vaak ook iets over het beleid van deze stal. Houd dit in gedachte voor als je op zoek gaat naar een nieuwe plek voor jouw paard!