Wist je dat silicium de glucosamine-aanmaak bij paarden stimuleert?
Paarden met gewrichtsproblemen zoals beginnende artrose of te weinig gewrichtsvloeistof, krijgen vaak supplementen met daarin glucosamine en chondroïtine. Dit zijn stoffen die het lichaam gebruikt om bijvoorbeeld kraakbeen en gewrichtsvloeistof op te bouwen. Maar wist je dat het lichaam deze stoffen ook zelf aanmaakt? En dat dat veel effectiever is dan glucosamine of chondroïtine die via de voeding wordt opgenomen? We leggen uit hoe dat zit en hoe je de lichaamseigen aanmaak van glucosamine kan stimuleren, voor een soepeler paard.
Gewrichten
Silicium
13 augustus '24 • 5 min leestijd
Veel paardeneigenaren geven glucosamine als supplement bij gewrichtsklachten of om hun paard wat soepeler te maken en sneller ‘op gang’ te helpen. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt echter dat het bijvoeren van glucosamine maar weinig effect heeft. De glucosamine uit het supplement moet via de darmen naar de plaats van bestemming in de gewrichten en die opname verloopt slecht. Het mineraal silicium, gegeven in goed-opneembare gehydroliseerde vorm, is een veel effectiever supplement. Silicium stimuleert namelijk de lichaamseigen productie van glucosamine én chondroïtine. Zo draagt silicium bij aan een verhoogde aanmaak van onder meer collageen en gewrichtsvloeistof door het lichaam zélf. Direct op de plekken waar dat nodig is!
Gewrichtsproblemen bij paarden
Artrose en andere gewrichtsklachten zien we helaas regelmatig bij (sport)paarden. Met het toenemen van de leeftijd en bij intensieve belasting kan een paard stijver worden en meer ‘opstartproblemen’ krijgen. Vooral kwetsbaar zijn de gewrichten in de benen, zoals de kogel en het spronggewricht. Pijn en stijfheid kunnen hun oorzaak hebben in de gewrichten zelf, in een afname van gewrichtsvloeistof, pijnlijke slijmvliezen of dunner kraakbeen. De gewrichten worden omgeven door slijmvliezen en door de synoviale vloeistof (gewrichtsvloeistof). Die vloeistof werkt als smeermiddel tussen de draaiende delen van de gewrichten. De aanmaak van synoviale vloeistof neemt vaak af als een paard ouder wordt, wat ook gevolgen heeft voor de souplesse. Ook kunnen de slijmvliezen geïrriteerd raken bij overbelasting of als er te weinig gewrichtsvloeistof is voor de smering. Dat geeft pijn. De kwaliteit van het kraakbeen, dat de klappen in de gewrichten opvangt, is ook heel belangrijk voor soepele bewegingen. En de botten zelf moeten natuurlijk sterk zijn: er ontstaan minder blessures wanneer de botdichtheid hoog is. Al deze factoren beïnvloeden dus of je paard soepel kan bewegen.
Waarom glucosamine?
Paarden met gewrichtsproblemen hebben vaak te maken met een verminderde aanmaak van gewrichtsvloeistof, dunner kraakbeen en soms ook brozere botten. Glucosamine en chondroïtine zijn belangrijke bestanddelen van alle collageenrijke weefsels zoals kraakbeen, bindweefsel, botten en gewrichtsvloeistof. Als er voldoende glucosamine en chondroïtine beschikbaar is, maakt het paard zelf meer gewrichtsvloeistof aan en zie je een betere kwaliteit van het kraakbeen, een hogere botdichtheid en sterke pezen en banden. Glucosamine en chondroïtine worden door het lichaam zelf aangemaakt om te gebruiken voor het gezond houden van de gewrichten. Soms is deze aanmaak echter onvoldoende, bijvoorbeeld bij een tekort aan grondstoffen of als het paard ouder is. Het aanvullen van deze glucosamine via de voeding is lastig. Uit onderzoek is gebleken dat slechts 10% van een glucosamine-supplement goed werd opgenomen en terecht kwam op de juiste plaats. Vaak zie je bij het starten met een glucosamine-supplement wel een klein effect, waarschijnlijk omdat het ook mild ontstekingsremmend werkt. Maar om de aanmaak van collageen, kraakbeen en gewrichtsvloeistof te stimuleren en dus op de langere termijn iets tegen stijfheid en gewrichtspijn te (blijven) doen, is een glucosamine-supplement niet zo geschikt. Veel artsen en dierenartsen zien het als ‘baat het niet, schaadt het niet’. Maar in veel gevallen lijkt het dus grotendeels weggegooid geld.
Silicium stimuleert natuurlijke aanmaak
Omdat glucosamine zo slecht via het voer wordt opgenomen, zou het heel doeltreffend zijn om de lichaamseigen aanmaak van glucosamine en chondroïtine te stimuleren. Het goede nieuws? Dat kan! Namelijk door te zorgen dat je paard voldoende silicium in zijn voeding krijgt. Silicium is een hulpstof bij de aanmaak van glucosamine en chondroïtine. Verschillende onderzoeken laten zien dat silicium bijvoeren de collageen-aanmaak stimuleert en leidt tot meer botvorming. Bij een onderzoek met renpaarden zagen wetenschappers dat goed opneembaar silicium de prestaties verbetert en blessures kan voorkomen.
Goede opneembaarheid
Bij elk supplement dat je geeft, is het belangrijk dat je paard de werkzame stoffen ook daadwerkelijk in zijn bloed kan opnemen en kan transporteren naar de plek waar ze nodig zijn. Silicium is in vaste vorm niet of nauwelijks opneembaar voor paarden, dus je moet het in een vloeibare vorm geven. Gehydroliseerd vloeibaar silicium komt terecht in de gewrichten en stimuleert daar de lichaamseigen aanmaak van glucosamine en chondroïtine. Zo omzeil je de problemen met opneembaarheid die bij veel gewrichtssupplementen voor paarden een rol spelen. Silicium werkt van buiten naar binnen en helpt het paardenlichaam bij het versterken van pezen en banden, de aanmaak van kraakbeen en gewrichtsvloeistof en zelfs de botvorming. Dit proces duurt wel een aantal maanden, dus het duurt even voordat je het volledige effect ziet. Wanneer mensen silicium nemen voor bijvoorbeeld knieproblemen, merken zij vaak na enkele dagen al wat verschil. Dat komt omdat de slijmvliezen en de aanmaak van gewrichtsvloeistof al vrij snel beter worden dankzij silicium. Voor sterkere botten en de preventie van blessures moet je silicium echter langere tijd inzetten.
Bronnen:
Jurkić LM, Cepanec I, Pavelić SK, Pavelić K. Biological and therapeutic effects of ortho-silicic acid and some ortho-silicic acid-releasing compounds: New perspectives for therapy. Nutr Metab (Lond). 2013;10(1):2. Published 2013 Jan 8. doi:10.1186/1743-7075-10-2. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3546016/
Charles T. Price, Kenneth J. Koval, and Joshua R. Langford. 2013. Silicon: A Review of Its Potential Role in the Prevention and Treatment of Postmenopausal Osteoporosis. International Journal of Endocrinology, Vol 2013. https://www.scienceopen.com/document_file/35a4be73-4673-4f19-8ebb-3e2723201c0d/PubMedCentral/35a4be73-4673-4f19-8ebb-3e2723201c0d.pdf
Mark JS Miller, Komal Mehta,Sameer Kunte, Vidyanand Raut, Jayesh Gala, Ramesh Dhumale, Anil Shukla, Hemant Tupalli, Himanshu Parikh, Paul Bobrowski, and Jayesh Chaudhary. Early relief of osteoarthritis symptoms with a natural mineral supplement and a herbomineral combination: A randomized controlled trial. 2005. Journal of Inflammation V2, 2005. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1276811/
Reffitt DM, Ogston N, Jugdaohsingh R, Cheung HF, Evans BA, Thompson RP, Powell JJ, Hampson GN. Orthosilicic acid stimulates collagen type 1 synthesis and osteoblastic differentiation in human osteoblast-like cells in vitro. Bone. 2003 Feb; 32 (2): 127-35. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12633784
Seaborn C, et al. Silicon deprivation decreases collagen formation in wounds and bone, and ornithine transminase enzyme activity in liver. Biol Trace Elem Res 2002, 89(3):251-61.
Sina Gaylene Wallace, Tara Ann Hembrooke, Carl Keen. 2006. Exercise Performance in Silicon Supplemented Thoroughbreds. The FASEB Journal. https://faseb.onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1096/fasebj.20.4.A197-b