Wat is het verschil tussen CPL en einschuss bij paarden?
Einschuss (olifantsbeen) en CPL (Chronisch Progressief Lymfeoedeem) zijn aandoeningen aan de benen van een paard. In beide gevallen speelt het lymfesysteem een belangrijke rol. Vocht hoopt zich op en het paard krijgt verdikkingen aan de benen. Wat is het verschil tussen deze twee beenproblemen en hoe kan je je paard helpen?
Brandnetel
Huid
Lymfesysteem
Paardenbloem
25 januari '24 • 2 min leestijd
Wat is einschuss?
Einschuss ontstaat meestal door een klein wondje op het paardenbeen, dat je soms niet eens meer terug kan vinden. Er ontstaat een ontsteking van de lymfevaten, die zich kan uitbreiden naar de bloedvaten. Einschuss is te herkennen doordat het altijd aan één been ontstaat. De zwelling bij einschuss begint vaak onderaan het been en breidt zich razendsnel uit. Een kleine verwonding kan een ernstige acute ontsteking opleveren, met een dik en warm been. Het paard heeft dan ook koorts en is futloos.
Wat is CPL?
Bij Chronisch Progressief Lymfoedeem (CPL) functioneren de lymfevaten in de benen niet meer optimaal, waardoor het lymfevocht te langzaam wordt afgevoerd. Het paard krijgt dikkere onderbenen. Bij CPL ontstaan uiteindelijk ook ribbels, vouwen en soms bulten op de benen. CPL komt vooral voor bij trekpaarden, Friezen, tinkers en andere rassen met veel haar op de benen. Als een paard ribbels en huidplooien op de benen en in de kootholtes krijgt, dan kunnen er infecties en huidproblemen ontstaan. Zeker als er dikke sokken op de benen zitten, zie je die niet altijd meteen zitten. Het paard krijgt last van huidirritatie en jeuk. CPL is helaas niet te genezen en moet goed in de gaten gehouden worden om te voorkomen dat het snel erger wordt.
Rol van lymfestelsel
Bij zowel CPL als einschuss is de werking van het lymfestelsel verstoord. Het lymfestelsel voert vocht (met daarin onder meer afvalstoffen) vanuit de weefsels af. Bij paarden, die lange benen hebben, is beweging erg belangrijk om de afvoer van het lymfevocht op gang te houden. Het lymfestelsel heeft namelijk geen pomp, zoals het hart voor de bloedsomloop. Bij einschuss wordt er opeens heel veel lymfevocht geproduceerd, waardoor de afvoer in het gedrang komt. Als het been te dik wordt, kunnen de lymfevaten beschadigd raken en kan de verdikking permanent worden. Het vocht kan dan niet meer goed afgevoerd worden. Bij CPL ontstaan ook beschadigingen aan het lymfestelsel. Vaak is de oorzaak hiervan genetisch, de weefsels zijn onvoldoende elastisch. Door de schade aan de lymfevaten worden de benen steeds dikker en ontstaan meer huidplooien en bulten. De afvoer van lymfevocht wordt dan steeds lastiger.
Beweging, voeding en lymfedrainage
Door beweging (vrije beweging en training) wordt het lymfesysteem geactiveerd en het vocht afgevoerd. Naast beweging en wondverzorging is goede voeding van belang om zowel einschuss als CPL onder controle te houden. Daarnaast kan een therapeut die lymfedrainage toepast een rol spelen. Dankzij lymfedrainage wordt de afvoer van het lymfevocht gestimuleerd.
Kruiden voor het lymfestelsel
Er zijn ook supplementen die het lymfestelsel ondersteunen. Deze kruiden kunnen onderdeel zijn van de aanpak van zowel einschuss als CPL. Een brandnetelkuur is daar een voorbeeld van. Daarnaast is goede voeding belangrijk, zonder (veel) toegevoegde granen en suikers.
