Waarom hebben paarden met artrose het moeilijker in de winter?
In de winter komen sommige paarden lastiger op gang, ze hebben meer tijd nodig om op te warmen voor de training en lopen soms ook stijf in de paddock of als ze de stal uitkomen. Waardoor wordt dit veroorzaakt? En wat kan je doen om je stijve paard te ondersteunen in de winter?
Gewrichten
Kruidnagel
Silicium
5 november '24 • 3 min leestijd
Stijfheid en ‘moeilijk op gang komen’ worden vaak veroorzaakt door artrose, zeker bij oudere paarden. Bij artrose is het kraakbeen in de gewrichten van je paard beschadigd geraakt. Dat kan ‘gewone’ slijtage zijn, maar kan ook komen door afwijkende bewegingspatronen omdat het paard compenseert voor pijn elders, of door te zware of eenzijdige trainingsarbeid. Ook blessures of valpartijen kunnen slijtage van het kraakbeen veroorzaken. Kraakbeen herstelt lastig en wanneer de kraakbeenkussens te dun worden, gaat de dempende werking in de gewrichten (deels) verloren. Dat betekent dat botten elkaar gaan raken. Dit heeft vaak pijnlijke gevolgen zoals ontstekingen, vocht, stijfheid en zwellingen.
Natuurlijk proces of blessure?
Bij een ouder wordend paard is slijtage van het kraakbeen een natuurlijk proces. Bij jongere paarden kan het kraakbeen verslechteren door ongelijke belasting, ongelukken of tekorten aan belangrijke mineralen. Artrose gaat vaak gepaard met ontstekingen in de gewrichten, die chronisch kunnen worden. Een paard met artrose in de benen komt vaak lastig op gang en beweegt meestal stijf en kort. Niet alleen in de benen, maar ook in bijvoorbeeld de hals, rug en het SI-gewricht kan artrose ontstaan.
Koude en vocht
Als het buiten warm is, zijn paarden met artrose vaak veel minder stijf dan wanneer het koud en vochtig is. Koude vermindert de doorbloeding en verergert daardoor de stijfheid van de gewrichten. Vocht kan zorgen voor opspelende ontstekingen. Wanneer een paard in een natte en gladde weide staat, is de belasting op de gewrichten bovendien groter en zal hij meer ‘rare bewegingen’ maken. Dit kan extra irritatie veroorzaken. De winter is voor paarden met artrose dus meestal een minder gunstig seizoen. Je zult er in de training rekening mee moeten houden dat je langer moet warm stappen bijvoorbeeld.
Silicium en kruidnagel
Het mineraal silicium is superbelangrijk voor de aanmaak van onder meer kraakbeen en gewrichtsvloeistof: de stootkussens en het smeermiddel van de gewrichten. Goed opneembaar silicium is daarom het eerst aangewezen supplement voor paarden met gewrichtsproblemen. Gehydrolyseerd, vloeibaar silicium is goed opneembaar voor paarden, maar werkt pas op de wat langere termijn. En het zal niet direct de pijn bestrijden. Om pijn en stijfheid tegen te gaan zijn cannabinoïden daarom een goede aanvulling. Deze signaalstoffen grijpen direct aan op receptoren in het kraakbeen en de gewrichtskoppen. Daar bestrijden de cannabinoïden de ontstekingen en de pijn. Plantaardige cannabinoïden uit de kruidnagelplant zijn zeer geschikt als supplement voor paarden.
Bij overbelasting
Wanneer de pijn en stijfheid van je paard (mede) veroorzaakt worden door zware trainingsarbeid of zelfs overbelasting, dan kun je bovendien overwegen om je paard ook een kruidenkuur te geven. Bij zwaar werk stapelt zich namelijk urinezuur op in de gewrichten, in de vorm van kristalletjes met scherpe puntjes. Deze kristalletjes veroorzaken pijn en stijfheid. Een kruidenextract dat deze kristalletjes oplost en afvoert kan dan nuttig zijn. Kurkuma, Boswelia, zwarte bes, heermoes en bamboe vormen een mooie combinatie hiervoor en werken ook preventief. Bovendien stimuleren deze kruiden de aanmaak van het smeermiddel van de gewrichten: synovium.
Tips bij artrose
Wanneer je paard wat stijf is en moeilijk opgang komt door artrose, kan je een aantal dingen doen. Niet alleen de supplementen die we hierboven noemden, maar ook beweging en een voldoende beweging zijn belangrijk. We zetten de beste manieren om je paard soepel te houden nog even op een rijtje:
- Voldoende vrije beweging om de gewrichten soepel te houden;
- Passende training, niet te zwaar en herhalend, maar ook niet te licht;
- Bouwstoffen voor kraakbeen door het voer (silicium);
- Bestrijden van pijn en ontstekingen met cannabinoïden uit kruidnagel;
- Een rantsoen van goede kwaliteit met voldoende vitamines, mineralen en omega 3-vetzuren;
- Een (therapie)deken kan helpen bij het warm houden van paarden of het alvast wat opwarmen van spieren voorafgaand aan de training.
Bronnen:
Miagkoff L, Girard CA, St-Jean G, Richard H, Beauchamp G, Laverty S. Cannabinoid receptors are expressed in equine synovium and upregulated with synovitis. Equine Vet J. 2023 Jul;55(4):681-695. doi: 10.1111/evj.13860. Epub 2022 Aug 13. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35836386/