Onkruid of juist gezond voor paarden?
In het weiland van je paard staat vaak meer dan alleen gras. Dat is geen probleem, het is vaak zelfs een goede zaak. In de vrije natuur eten paarden namelijk niet uitsluitend gras. Ook kruiden, struiken en bomen staan op het menu.
Brandnetel
Paardenbloem
Weiland
13 april '23 • 3 min leestijd
Elke plant heeft wat anders te bieden en diversiteit is gezond. Maar natuurlijk wil je niet dat je paard giftige planten kan eten. Daarom is het goed om te weten welke planten wel en niet in je weiland horen.
‘Groene woestijn’
In Nederland zijn veel weilanden heel eentonig. Ze bestaan vooral uit Engels raaigras of soms grasklaver, een mengsel van raaigras en klaver. Dit soort gras is goed voor koeien die veel melk moeten produceren. Maar deze weilanden zijn te rijk voor paarden, zeker voor sobere rassen zoals bijvoorbeeld Shetlanders of Haflingers. Veel natuurliefhebbers noemen koeienweilanden met alleen Engels raaigras ‘groene woestijnen’. Het ziet er mooi groen uit, maar er zijn vaak heel weinig insecten en vogels te vinden, omdat er zo weinig variatie in planten is.
Kruiden
Bij een paard is de spijsvertering erop aangepast om de hele dag suikerarm, structuurrijk gras, kruiden en zaden te verteren. Naast grassoorten zoals roodzwenk en timothee, zijn planten zoals paardenbloem, fluitenkruid, witte en rode klaver, kamille, madeliefje en distels prima voor paarden. Ook fenegriek, wilde peen, smalle weegbree, brandnetels (gedroogd zodat de ‘prik’ er af is) en struiken zoals wilgen zijn lekker en gezond voor paarden. Al deze variatie in en om je weiland is bovendien goed voor de biodiversiteit.
Laag groeipunt
Voor paarden is kruidenrijk grasland met sterke grassoorten het meest geschikt. Paarden grazen het gras heel laag af, dichter bij de grond dan koeien. Gras groeit altijd vanuit een zogenaamd ‘groeipunt’ dat net boven de grond zit. Daar worden de nieuwe blaadjes aangemaakt. Als je een grassoort in je weiland hebt met een groeipunt dat een stukje boven de grond zit, wordt dat groeipunt ook opgegeten door je paard. Dan zal het gras minder snel teruggroeien. Daarom moet je grassoorten met een laag groeipunt in je weiland zaaien.
Sterk wortelstelsel
Paarden kunnen een soort vandalen voor je weiland zijn. Ze lopen en rennen er overheen en vertrappen de grasmat veel sneller dan koeien. Ook dat is een reden om voor paardengras te kiezen in plaats van het gebruikelijke koeiengras. De wortels van de planten moeten een dicht netwerk vormen en sterk zijn, zodat de planten de betreding door paardenhoeven kunnen overleven.
Giftige planten
Veel variatie in de wei is dus prima, maar je wilt voorkomen dat er giftige planten in staan. De bekendste giftige plant is Jacobskruiskruid. Deze plant heeft een tweejarige cyclus. Het eerste jaar is er alleen een rozet van bladeren te zien, het tweede jaar gaat de plant bloeien. Als er genoeg te eten is in een weiland, zullen paarden niet snel aan deze giftige plant gaan knabbelen. Het is vooral een risico in hooilanden, omdat paarden de plant in gedroogde vorm – tussen het hooi – niet meer herkennen en wel zullen opeten. Jacobskruiskruid bevat een stof die in de lever wordt opgeslagen en daar wordt omgezet in een giftige stof. Dat stapelt zich op en het paard kan daar uiteindelijk aan overlijden. Ook moerasheermoes (Lidrus) is giftig voor paarden, net als bekende tuinplanten zoals de adelaarsvaren, boterbloem, narcis en monnikskap. Ook vingerhoedskruid, dat vaak in het bos staat, is giftig voor paarden. Bovendien zijn verschillende bomen en struiken een probleem. Bekend zijn bijvoorbeeld taxus, buxus en esdoorn. Controleer je weiland regelmatig op giftige planten en zorg dat je paard voldoende ruwvoer heeft. Als ze genoeg te eten hebben, zullen ze meestal niet uit zichzelf aan giftige planten gaan eten.
Weide-onderhoud
Een paardenweide moet je niet met kunstmest bestrooien. Dat is niet gezond voor paarden en leidt onder meer tot jeuk. Een goede optie is het gebruik van geconcentreerde mineralen uit de Beringzee. Daarin zitten alle mogelijke mineralen en spoorelementen om je weiland gezond te houden, de productie van droge stof en bladgroen te verhogen en het bodemleven te ondersteunen. Fulvinezuren uit het zeewater zorgen voor een betere weerstand en ontwikkeling van de haarwortels van de planten. Bovendien bevatten gras en kruiden die regelmatig met dit soort mineralen besproeid worde, meer mineralen en antioxidanten. Dat is extra gezond voor je paard.