Hoe werken cannabinoïden bij verschillende aandoeningen?
Supplementen op basis van cannabinoïden worden steeds vaker ingezet bij verschillende kwalen en kwaaltjes. Bij paarden én bij mensen. Hoe werken cannabinoïden en waarom zijn ze zo goed inzetbaar bij een heleboel aandoeningen? Wij geven je in dit artikel een overzicht van het onderzoek naar de werking van deze signaalstoffen en de klachten waarbij je cannabinoïden kan inzetten.
Cannabinoïden
Kruidnagel
15 januari '21 • 9 min leestijd
Hoe werkt het?
Zo’n 30 jaar geleden ontdekten wetenschappers dat alle gewervelde dieren, waaronder paarden en mensen, een zogenaamd ‘endocannabinoïde systeem’ hebben. Dit systeem is heel belangrijk bij een reeks van lichamelijke processen. Het transport van zuurstof, de juiste signaaloverdracht in het zenuwstelsel, de aanmaak van botten en de spijsvertering worden allemaal beïnvloed door dit systeem. Ook de mentale gezondheid heeft een link met het endocannabinoïde systeem. Het functioneert als een soort brug tussen lichaam en geest en zorgt ervoor dat een mens of dier zowel lichamelijk als geestelijk in balans blijft.
Signaalstoffen en receptoren
In het endocannabinoïde systeem worden signalen door het lichaam verspreid, met behulp van signaalstofjes, cannabinoïden, en speciale receptoren. Deze vormen samen het grootste netwerk van receptoren in ons lichaam. De signaalstofjes kunnen we zelf aanmaken of we krijgen ze binnen via onze voeding. De cannabinoïden zorgen ervoor dat de signalen goed overkomen en dat het immuunsysteem en centraal zenuwstelsel correct functioneren. Het doel is steeds om een stabiel evenwicht in het lichaam te handhaven, ondanks invloeden van buitenaf. Bij onbalans ontstaan namelijk gezondheidsproblemen en ziektes. Onbalans kan bijvoorbeeld ontstaan door bacteriën, virussen, schimmels of andere schadelijke stoffen zoals bestrijdingsmiddelen of giftige planten in het voer.
Plantaardige cannabinoïden
De ontdekking van cannabinoïden is relatief recent. We weten pas zo’n 30 jaar dat dit systeem bestaat én dat cannabinoïden uit bepaalde planten ook op de receptoren in ons lijf passen. Dat biedt allerlei mogelijkheden om de gezondheid en balans van mens en dier te ondersteunen met cannabinoïden uit planten. Planten die veel cannabinoïden bevatten zijn onder meer de hennepplant en de kruidnagelplant.
Behulpzaam bij veel klachten
Supplementen met cannabinoïden worden aan paarden gegeven in het geval van:
- Spijsverteringsproblemen en slechte eetlust
- Maagzweren
- Lage weerstand
- Allergieën
- Pijnklachten
- Hoefbevangenheid
- Zomereczeem
- Mijten en andere huidproblemen
- Ontstekingen, bijvoorbeeld in de gewrichten
- Vermoeidheid en chronische stress
- Stofwisselingsproblemen zoals insulineresistentie
- Opstapeling van afvalstoffen en leverproblemen
Hieronder leggen we voor elk van deze aandoeningen uit, hoe een supplement met cannabinoïden je paard kan ondersteunen.
Cannabinoïden bij spijsverteringsproblemen
Cannabinoïden ondersteunen de gezondheid van het maagdarmkanaal. Ontstekingen worden teruggedrongen en de stoffen ondersteunen de gezondheid van de darmwand. Ook een gezonde darmbeweging (motiliteit) wordt gestimuleerd door cannabinoïden. Onderzoekers schrijven een positieve werking toe aan cannabinoïden bij misselijkheid, diarree, verminderde darmbeweging, buikpijn, chronische darmontstekingen en zelfs darmkanker.
Cannabinoïden bij maagzweren
Er zitten cannabinoïde receptoren in de maagwand, die helpen om de afgifte van maagzuur te reguleren / verminderen. Omdat overmatige maagzuurproductie een rol speelt bij het ontwikkelen van maagzweren, kunnen cannabinoïden helpen het risico op maagzweren te verminderen.
Cannabinoïden bij lage weerstand
Cannabinoïden spelen een belangrijke rol in het immuunsysteem, dat is uit veel onderzoeken duidelijk geworden. Wanneer de weerstand niet optimaal is, kan het aanvullen met plantaardige cannabinoïden het immuunsysteem een ‘boost’ geven. Het paard is weer beter in balans en beter in staat om met negatieve invloeden van buitenaf om te gaan.
Cannabinoïden bij allergieën
Ook bij allergieën, zoals pollenallergie, kunnen cannabinoïden helpen het evenwicht te herstellen. Een allergie bestaat eigenlijk uit allemaal kleine ontstekingsreacties, die hun weerslag hebben op de weerstand. Wanneer je het immuunsysteem goed ondersteunt, kan je paard gemakkelijker omgaan met de allergische reacties. Daarnaast is er waarschijnlijk ook direct een invloed op de zogenaamde ‘mestcellen’ die de allergie veroorzaken, al is dat mechanisme nog niet precies uitgevonden.
Cannabinoïden bij pijnklachten
Er zitten cannabinoïde-receptoren in de delen van de hersenen en de wervelkolom, die pijn registreren. Het geven van plantaardige cannabinoïden kan helpen om de pijnoverdracht in het centraal zenuwstelsel onder controle te brengen. Onderzoek heeft vermindering van pijnprikkels laten zien.
Cannabinoïden bij hoefbevangenheid
Wist je dat cannabinoïden ook je hoefbevangen paard kunnen helpen? Hoefbevangenheid bij paarden is een ontsteking van de hoefwand, die erg pijnlijk is. Cannabinoïden werken pijnstillend en ontstekingsremmend en ondersteunen bovendien de weerstand. Dat bevordert de genezing en zorgt dat de kans op herhaling vermindert. In onderzoek is aangetoond dat cannabinoïden chronische ontstekingen verminderen. Ze onderdrukken waarschijnlijk de stoffen die ontstekingen veroorzaken en stimuleren de aanmaak van ontstekingsremmende stoffen.
Cannabinoïden bij zomereczeem
Zomereczeem wordt veroorzaakt door een allergische reactie op het speeksel van knutjes. Zo ontstaat er jeuk en een onbalans in het lichaam. Plantaardige cannabinoïden helpen het endocannabinoïde systeem beter en sneller te werken. Veel paarden met zomereczeem hebben een slechte weerstand en een minder goed functionerend spijsverteringssysteem. Cannabinoïden verminderen de ontsteking, verbeteren het zuurstoftransport, het immuunsysteem, de werking van het zenuwstelsel en de gezondheid van het maagdarmstelsel.
Cannabinoïden bij mijten en huidproblemen
Cannabinoïden verbeteren de weerbaarheid van je paard tegen herfstkwaaltjes en mijten. Begin in de aanloop naar het mijtenseizoen met het geven van cannabinoïden om de weerstand van je paard te verbeteren. Een gezond paard, met een sterk immuunsysteem, kan een aanval van mijten beter weerstaan. Onderzoek heeft de laatste jaren overduidelijk aangetoond dat cannabinoïden een grote rol spelen in het evenwicht van de gezonde huid, die een barrière is tegen invloeden van buiten en een goed zelf-herstellend vermogen heeft. Verstoring van de endocannabinoïde signaalfunctie leidt tot allerlei huidproblemen, zoals eczeem, acne, pigmentvlekken, tumoren en jeuk. Ook bij andere huidaandoeningen dan mijt, kan ondersteuning met cannabinoïden dus een goed idee zijn.
Cannabinoïden bij ontstekingen (oa artrose en hoefkatrolontsteking)
De natuurlijke ontstekingsremmende werking van cannabinoïden is inmiddels al ruim twintig jaar bekend. De werking op meerdere (chronische) ontstekingsziektes is uitvoerig aangetoond. Ook de klachten van artritis (gewrichtsontsteking) en artrose bij dieren worden aantoonbaar verminderd. In onderzoek waren dieren met artrose die cannabinoïden kregen, duidelijk bewegelijker en vertoonden ze minder pijnsignalen. Voor paarden met artrose kunnen cannabinoïden dus een goede ondersteuning vormen, helemaal in combinatie met silicium aangezien dat de aanmaak van glucosamine stimuleert. Daarnaast kun je bijvoorbeeld denken aan hoefkatrolontsteking, hoefkanker of einschuss.
Cannabinoïden bij vermoeidheid en chronische stress
Supplementen met plantaardige cannabinoïden ondersteunen paarden die te maken hebben met langdurige spanning en stress. Kortdurende stress, zoals schrikken van een langsrijdende tractor, is niet zo’n probleem voor paarden. Stress kan echter chronisch worden, net zoals burn-out bij mensen. Chronische stress veroorzaakt veranderingen in de hormoonhuishouding, hoge bloeddruk en slapeloosheid. De bloedsuikerspiegel gaat omhoog, er komen meer afvalstoffen in het bloed en het immuunsysteem wordt aangetast. Om deze ketting van ellende te doorbreken kun je cannabinoïden geven. Die herstellen de immuunrespons en het evenwicht in het lichaam, waardoor de stress afneemt. Daardoor zal een paard ook beter kunnen slapen en weerbaarder worden. Onderzoek heeft laten zien dat cannabinoïden een belangrijke rol spelen in de hippocampus, het gebied in de hersenen dat met stress te maken heeft. Een goede werking van het endocannabinoïde systeem in de hippocampus voorkomt structurele veranderingen en de ontwikkeling van bijvoorbeeld depressies. Ook paarden met trauma's kunnen hierdoor erg veel baat hebben bij een cannabinoïde supplementen.
Cannabinoïden bij stofwisselingsproblemen
Uit onderzoek wordt steeds duidelijker dat het endocannabinoïde systeem ook een grote rol speelt in de stofwisseling. Het stuurt de vorming en werking van enzymen en hormonen aan en is een soort hoofd-regulator van de gehele stofwisseling én van het metabolisme op celniveau. De receptor CB1R speelt daarbij een belangrijke rol. Deze receptor is betrokken bij kritische processen zoals hongergevoel, energiegebruik, vetstofwisseling, glucose-huishouding, insuline-resistentie en meer.
Er zijn belangrijke aanwijzingen dat natuurlijke cannabinoïden, zoals die uit planten, kunnen bijdragen aan het voorkomen van obesitas en insuline-resistentie. Door het blokkeren van de CB1R receptor kan de bloedsuikerspiegel dalen en het hongergevoel verminderen. Dit is gunstig bij aandoeningen als suikerziekte bij mensen en insuline-resistentie en EMS bij paarden.
Cannabinoïden bij afvalstoffen en leverproblemen
De lever is een bijzonder belangrijk orgaan, die het bloed zuivert, afvalstoffen afvoert en bij paarden ook zorgt voor de productie van gal, die nodig is in de spijsvertering. Bij vergiftigingen, zoals bijvoorbeeld met jacobskruiskruid of schimmelsporen in het hooi, kan overbelasting of zelfs aantasting van de lever ontstaan. Ook als er veel afvalstoffen uit lichaamsprocessen komen, bijvoorbeeld als een paard spierbevangen is geweest, kan de lever overbelast raken. Je kan dit terugzien in de leverwaarden in het bloed, maar ook bijvoorbeeld doordat het tandvlees van je paard niet meer roze maar een beetje gelig is. Er is inmiddels veel wetenschappelijk bewijs dat bij aantasting van de lever het endocannabinoïde systeem in actie komt. Het supplementeren van cannabinoïden kan bijdragen aan het herstellen van de schade en het ondersteunen van een gezonde leverwerking.
Conclusie: Evenwicht herstellen = ziekte verminderen
Wanneer er sprake is van ziekte is het evenwicht in het lichaam verstoord. Dat evenwicht kan hersteld worden door het endocannabinoïde systeem te ondersteunen. Voedingssupplementen met cannabinoïden uit planten kunnen daarbij behulpzaam zijn. Cannabinoïden zijn daarom erg populair geworden bij verschillende aandoeningen. Ook voor paarden.
Bronnen Calignano A, La Rana G, Giuffrida A, Piomelli D. Nature. Control of pain initiation by endogenous cannabinoids. 1998 Jul 16;394(6690):277-81. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9685157
Gamble L-J, Boesch JM, Frye CW, Schwark WS, Mann S, Wolfe L, Brown H, Berthelsen ES and Wakshlag JJ (2018) Pharmacokinetics, Safety, and Clinical Efficacy of Cannabidiol Treatment in Osteoarthritic Dogs. Front. Vet. Sci. 5:165. doi: 10.3389/fvets.2018.00165
https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fvets.2018.00165/full
Malfait AM, Gallily R, Sumariwalla PF, et al. The nonpsychoactive cannabis constituent cannabidiol is an oral anti-arthritic therapeutic in murine collagen-induced arthritis. Proc Natl Acad Sci U S A. 2000;97(17):9561–9566. doi:10.1073/pnas.160105897 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC16904/
Klein TW. 2005. Cannabinoid-based drugs as anti-inflammatory therapeutics. Nat Rev Immunol. 2005 May;5(5):400-11. https://greenwaytherapeutix.com/wp-content/uploads/2019/10/2005-Klein-Nature-Publishing-Group-Cannabinoid-based-drugs-as-anti-inflammatory-therapeutics-.pdf
zzo AA, Coutts AA. Cannabinoids and the digestive tract. Handb Exp Pharmacol. 2005;(168):573-98. doi: 10.1007/3-540-26573-2_19. PMID: 16596788. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16596788/
Martínez V, Iriondo De-Hond A, Borrelli F, Capasso R, Del Castillo MD, Abalo R. Cannabidiol and Other Non-Psychoactive Cannabinoids for Prevention and Treatment of Gastrointestinal Disorders: Useful Nutraceuticals? Int J Mol Sci. 2020 Apr 26;21(9):3067. doi: 10.3390/ijms21093067. PMID: 32357565; PMCID: PMC7246936. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7246936/
Tóth KF, Ádám D, Bíró T, Oláh A. Cannabinoid Signaling in the Skin: Therapeutic Potential of the \"C(ut)annabinoid\" System. Molecules. 2019;24(5):918. Published 2019 Mar 6. doi:10.3390/molecules24050918
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6429381/
Scarante FF, Vila-Verde C, Detoni VL, Ferreira-Junior NC, Guimarães FS, Campos AC. Cannabinoid Modulation of the Stressed Hippocampus. Front Mol Neurosci. 2017;10:411. Published 2017 Dec 19. doi:10.3389/fnmol.2017.00411 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5742214/
Morena M, Patel S, Bains JS, Hill MN. Neurobiological Interactions Between Stress and the Endocannabinoid System. Neuropsychopharmacology. 2016 Jan;41(1):80-102. doi: 10.1038/npp.2015.166. Epub 2015 Jun 12. PMID: 26068727; PMCID: PMC4677118. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4677118/
Nagappan A, Shin J, Jung MH. Role of Cannabinoid Receptor Type 1 in Insulin Resistance and Its Biological Implications. Int J Mol Sci. 2019;20(9):2109. Published 2019 Apr 29. doi:10.3390/ijms20092109
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6540410/
Parfieniuk A, Flisiak R. Role of cannabinoids in chronic liver diseases. World J Gastroenterol. 2008 Oct 28;14(40):6109-14. doi: 10.3748/wjg.14.6109. PMID: 18985799; PMCID: PMC2761570.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18985799/