Mineralen zijn belangrijk voor het skelet, zenuwstelsel en de spijsvertering. Paarden hebben een groot aantal mineralen nodig, soms in maar heel kleine hoeveelheden. Meestal worden de mineralen onderverdeeld in mineralen en spoorelementen. Mineralen moeten in grammen per dag worden gegeven, spoorelementen in milligrammen. De ‘grote’ mineralen zijn onder meer: calcium, fosfor, magnesium, natrium, chloor en kalium. Spoorelementen zijn bijvoorbeeld: zink, koper, ijzer, mangaan, jodium, selenium, kobalt, molybdeen en zwavel.

Verbindingen

Bij het geven van mineralen spelen twee belangrijke vragen. Ten eerste: in welke verbinding zit het mineraal in het voer of het supplement? Een mineraal is altijd gebonden aan bijvoorbeeld een zuurstofatoom of een zwavelatoom. Magnesium kan bijvoorbeeld in de vorm magnesiumoxide gevoerd worden, of als magnesiumsulfaat. Maar het kan ook vastzitten aan een organische verbinding, zoals chelaat. De verbinding van het mineraal heeft invloed op de opneembaarheid. Zo is magnesiumoxide niet zo goed opneembaar, magnesiumsulfaat veel beter opneembaar en magnesiumchelaat nóg beter. Van die laatste verbinding hoef je dus minder te voeren voor hetzelfde resultaat.

Routes en tegenliggers

Ook kunnen mineralen elkaar in de weg zitten. Dat gebeurt bijvoorbeeld als ze dezelfde route gebruiken om in het lichaam opgenomen te worden. Ze kunnen elkaar dan verdringen. Dit gebeurt bijvoorbeeld bij calcium en magnesium. Als je teveel calcium voert, kan de magnesiumopname verstoord raken – en andersom. Ook zink en koper zitten elkaar in de weg, net als zink en ijzer. Er zijn ook mineralen die juist weer beter worden opgenomen als er bepaalde vitaminen bij zitten, zoals vitamine D en calcium of vitamine C en ijzer. Kortom: het is nogal ingewikkeld…

Mineralentekort meten?

Van sommige mineralen (en vitaminen) legt het lichaam een voorraad aan. In die gevallen is de bloedwaarde vaak stabiel. Dat betekent dat je niet altijd aan het bloed kan meten of het lichaam voldoende binnenkrijgt. Merries zullen bijvoorbeeld altijd calcium in hun melk stoppen, om hun veulens goede voeding te geven. Zelfs als ze die calcium uit hun eigen botten moeten halen, waardoor die minder stevig worden. Ook de hoeven kunnen als depot voor mineralen fungeren. Daarnaast kan de lever voorraden aanleggen van essentiële stoffen. Maar op een gegeven moment is zo’n voorraad toch op als er te weinig via het voer binnenkomt. Voor sommige mineralen (en vitaminen) is een bloedwaarde redelijk betrouwbaar, voor andere niet. Dan zie je een tekort pas als je paard klachten krijgt.

Algemene regels?

Hoewel elk paard anders is, kunnen we wel een paar dingen in het algemeen zeggen. In het algemeen is het verstandig om een paard een dagelijkse balancer of koek te geven waarmee de basisbehoefte aan vitaminen en mineralen gedekt wordt. Deze stoffen zitten ook in krachtvoer, maar dan moet je de gehele dagdosis op de verpakking geven, zo’n twee kilo per dag meestal. Voor veel paarden in de recreatie en lichte sport is dat erg veel, vooral vanwege de suikers en hulpstoffen in dat krachtvoer. Zij hebben daarom meestal genoeg aan kwalitatief goed onverpakt hooi en een balancer. In bepaalde situaties kan aanvulling van mineralen verstandig zijn. Opgroeiende paarden en zogende merries hebben bijvoorbeeld een grotere behoefte aan calcium, fosfor, magnesium en silicium. Dat vind je in speciaal voer of supplementen. Paarden die spieren moeten opbouwen, veel stress hebben of heel hard werken, hebben vaak een tekort aan magnesium. Paarden die veel zweten kunnen natrium, chloride en vaak ook kalium gebruiken (zouten / elektrolyten). Paarden met brokkelhoeven kan je ondersteunen met silicium. En paarden die geweekt hooi krijgen, bijvoorbeeld vanwege een stofallergie, kunnen een algemeen tekort aan mineralen ontwikkelen omdat een deel daarvan uit het hooi spoelt.

Je paard laten kiezen

Voor de kleine mineralen, waarvan je paard maar weinig nodig heeft, is het vaak nóg lastiger om te weten of je paard genoeg binnenkrijgt. Dat komt ook omdat de samenstelling van het hooi per seizoen en grondsoort verschilt. Wanneer je paard voldoende spoorelementen binnenkrijgt, dan kan zijn lichaam beter omgaan met de mineralen en macro-elementen uit het hooi en voer. Het is daarom een goed idee om je paard zelf de keuze te geven. Gebruik hiervoor bijvoorbeeld een concentraat van beringzeewater, waarvan je een scheut in een emmer drinkwater gooit. Maak deze emmer onderdeel van een mineralenbuffet, of biedt het aan naast een emmer schoon drinkwater zonder toevoegingen. Je paard kan dan zelf bepalen waar hij behoefte aan heeft op dat moment. Want… dat weten ze zelf!

Waarom zeewater?

Uit onderzoek blijkt dat mineralenproducten uit zee verschillende voordelen hebben. Er zitten goede hoeveelheden van de grote mineralen in en bovendien heel veel verschillende spoorelementen. Bovendien is de opneembaarheid van al die mineralen veel beter dan bij mineralen die gebonden aan oxide of sulfaat als poeder gegeven worden. De spoorelementen in zeewater zitten namelijk vast aan kleine eencellige algen, ook wel fytoplankton genoemd. Die algen zie je niet met het blote oog, maar ze zijn superbelangrijk voor de opneembaarheid. Doordat de mineralen aan de algen zitten, kunnen ze gemakkelijk de darmwand passeren en in het bloed worden opgenomen. Water uit de Beringzee bevat erg weinig verontreinigingen en heel veel verschillende spoorelementen. Daarmee is het een heel compleet supplement. Bovendien zit er in Beringzeewater relatief veel fulvinezuur. Fulvinezuur gedraagt zich in het lichaam als een transportmiddel, en bindt deeltjes. Fulvinezuur kan voedingsstoffen zoals vitaminen, kruiden, enzymen en mineralen naar de juiste cellen transporteren. Vervolgens neemt het fulvinezuur de afvalstoffen en verontreinigingen, zoals pesticiden en zware metalen, weer mee en voert deze af.

Bronnen:
Tabel met behoefte aan belangrijkste mineralen en sporenelementen voor verschillende types paarden: https://www.voervergelijk.nl/informatie/92/behoefte-vitaminen-en-mineralen

M.J.S. Moore-Colyer. Effects of soaking hay fodder for horses on dust and mineral content. 2010. Animal Science Volume 63 Issue 2. https://www.cambridge.org/core/journals/animal-science/article/abs/effects-of-soaking-hay-fodder-for-horses-on-dust-and-mineral-content/F39299E2734D846DDA425B57DA056726

H.F. Hintz. Mineral requirements of growing horses. Pferdeheilkunde12 (1996)3 (Mai-Juni)303-306