Er kunnen meerdere oorzaken zijn voor een kuchje bij je paard. Een enkele hoest hoeft geen probleem te zijn, wij schrapen ook wel eens onze keel zonder dat er iets aan de hand is. Een langsdrijvende stofwolk of een biks-korrel die blijft steken kan een enkele – onschuldige -kuch bij je paard veroorzaken. Ook wanneer je bij koud weer aan je training begint, kan je paard een keer hoesten, zonder dat je je direct ernstige zorgen hoeft te maken.

Neem hoesten serieus

Op de bovenstaande uitzonderingen na, wil je verder eigenlijk niet dat je paard hoest. Hoest die vergezeld gaat van koorts, is sowieso altijd aanleiding voor een telefoontje naar de dierenarts. Ook neusuitvloeiing die geel of groenig van kleur is, is een duidelijke waarschuwing. Is je paard sloom en lusteloos of eet hij minder? Hoesten meerdere paarden op stal? Al deze zaken zijn aanleiding om te denken aan een virus of bacterie. Raadpleeg in deze gevallen een dierenarts.

Allergieën veroorzaken hoest

Hoest er maar één paard op stal? En heeft dat paard geen koorts of geel/groen snot? Dan is een allergie voor stof en/of schimmels waarschijnlijker. Stof bevat vaak schimmels, schimmelsporen en gifstoffen (endotoxines), die de luchtwegen kunnen irriteren. Daardoor kan een ontsteking in de longkanaaltjes ontstaan, waarbij taai slijm maar moeilijk is op te hoesten voor je paard. Ook kan vernauwing van de luchtwegen plaatsvinden, het samentrekken van de longspiertjes zorgt dan voor benauwdheid. Daarnaast kan ammoniak in een vieze of slecht geventileerde stal irritatie aan de luchtwegen veroorzaken of de klachten van een allergie verergeren.

Wanneer je paard hoest als je gaat rijden nadat hij eerst op stal heeft gestaan, maar als het hoesten daarna snel opklaart, dan is een allergie waarschijnlijk. Bijvoorbeeld een allergie voor stof of voor schimmels in het hooi. Zo’n allergie kan op den duur chronische luchtwegproblemen veroorzaken. Chronisch hoesten kan de longen namelijk blijvend beschadigen. Chronische luchtwegklachten noemen we paarden-astma.

Heeft mijn paard astma?

Paarden-astma kan je vooral herkennen aan pompend ademen, oftewel een buik die flink beweegt. Ga schuin achter je paard staan om naar de flanken te kunnen kijken. De buik moet wel wat bewegen, maar een knijpende beweging of meer dan 14 keer per minuut ademen in rust kan een indicatie van astma zijn. Ook wijde neusvleugels en geluid bij het ademen is geen goed teken. Bij sommige paarden zie je zelfs de anus open en dicht gaan bij het ‘pompen’ van de ademhaling. Voor astma zijn verschillende medicijnen beschikbaar, maar ook goed stalmanagement is van het grootste belang.

Help, mijn paard hoest!

Wat moet je nu doen als je paard hoest? We geven je tien praktische tips.

Tip 1: Bel de dierenarts als je een infectie vermoedt
Hoest je paard en heeft hij bovendien koorts of een gele snotneus? Of zijn meerdere paarden aan het hoesten? Dan is een infectie met een virus (zoals EHV of Influenzamogelijk de oorzaak. Laat je dierenarts komen om dit uit te zoeken en te behandelen.

Tip 2: Ga na wanneer je paard hoest
Heeft je paard geen snotneus en geen koorts en hoest je paard vooral als je begint met rijden nadat hij een paar uur op stal heeft gestaan? Dan kan een stof- of hooi-allergie de oorzaak zijn.

Tip 3: Voldoende ventilatie
Zorg voor voldoende ventilatie in de stal. Zet niet alles tegen elkaar open, want tocht is niet prettig voor paarden, maar een wat lagere temperatuur is meestal geen probleem. Zorg dus vooral voor frisse lucht wanneer de paarden op stal staan.

Tip 4: Zet paarden zoveel mogelijk buiten
In het algemeen is het voor paarden die gevoelig zijn voor luchtwegirritaties goed om zoveel mogelijk buiten te staan, in de frisse lucht. Ook in de winter.

Tip 5: Houd de weerstand van je paard zo goed mogelijk op peil
Een gezond immuunsysteem is de beste verdediging tegen luchtweginfecties. Zorg dat je paard voldoende beweegt, gezond eet en alle benodigde vitaminen en mineralen binnenkrijgt. Eventueel kan je zijn weerstand ondersteunen met een halfjaarlijkse detox of een speciaal supplement met cannabinoiden.

Tip 6: Voorkom schimmels en stof in hooi
Verpakt hooi bevat regelmatig schimmelsporen. Onverpakt hooi kan juist stoffig zijn. Om te voorkomen dat je paard stof of schimmels uit zijn ruwvoer inademt kan je het hooi nat maken of stomen.

Tip 7: Zet je paard op vlas of houtkrullen
In stro zit vaak veel stof en soms ook schimmels. Als je paard gevoelig is voor allergieën, probeer hem dan op vlas of grove houtkrullen te houden. Te fijn zaagsel is ook stoffig, dus grove houtkrullen zijn geschikter.

Tip 8: Laat je paard niet binnen staan tijdens stoffige werkzaamheden
Bij het uitmesten, opstrooien en vegen ontstaat stof in de lucht. Doe dit daarom als je paard buiten staat. Gebruik geen bladblazer in de stalgang. Zet je paard pas weer binnen als de stallen goed geventileerd zijn en eventueel stof is weggewaaid. Dat is meestal na ongeveer twee uur.

Tip 9: Houd ook de rijbaan stof-vrij
Sproei de rijbaan op tijd om het inademen van stof tijdens het rijden te voorkomen.

Tip 10: Gebruik een supplement dat de slijmvorming ondersteunt
Bij een normale ademhaling zorgen trilhaartjes in de longen, samen met het aanwezige slijm, voor het filteren van stofdeeltjes in de lucht. Als het slijm te taai wordt en niet meer door de trilhaartjes wordt afgevoerd, ontstaan problemen en gaat het paard hoesten.

Conclusie: Neem de juiste maatregelen bij een hoestend paard

Hoest bij paarden kan dus veroorzaakt worden door een infectie met een virus of bacterie. In dat geval zie je vaak een snotneus en kan het paard koorts hebben, sloom zijn of slecht eten. Een andere reden voor hoest kan een allergie zijn, voor stof of voor schimmels in hooi of stro. In dat geval moet je voorkomen dat het chronisch wordt. Chronische allergische luchtwegproblemen noem je ook wel paardenastma. Als je paard allergisch is voor stof en/of schimmels, zorg dan voor goed management met voldoende tijd buiten, goede ventilatie en een stal die niet stoffig is. Voer eventueel gestoomd of geweekt hooi. Je kan het immuunsysteem van je paard ondersteunen met een detox of een supplement geven dat de luchtwegen ondersteunt.