CPL (Chronisch Progressief Lymfeoedeem) bij paarden: symptomen en behandeling
Grote (sobere)rassen paarden zijn gevoelig voor CPL (Chronisch progressief lymfoedeem). Deze ongeneeslijke aandoening is mogelijk deels genetisch en tast het lymfestelsel aan en de elastische functie van de huid. Kenmerkend zijn de dikke ribbels op de benen van het paard. Lees op deze pagina wat CPL precies is en wat je eventueel kan doen.
Wat is CPL?
CPL komt voor in de benen van het paard, voornamelijk de onderbenen. De lymfevaten van paarden met CPL werken niet meer naar behoren doordat er te weinig elastine in de weefsels zit. Hierdoor hoopt het vocht zich op in de onderbenen en worden de benen dik en ontstaan de kenmerkende ribbels. Uit onderzoeken blijkt dat het vocht zich niet alleen ophoogt, maar dat de doorstroming van bloed en vocht ook veel trager gaat. Desmosine (aminozuur) is verantwoordelijk voor de elasticiteit van de vezels. Paarden die CPL krijgen hebben vaak een lage hoeveelheid van desmosine, maar gedurende de jaren komt er juist heel veel desmosine. Hierdoor verandert het elastine netwerk en wordt deze abnormaal waardoor lymfevocht zich steeds meer in het been verspreid.
CPL is ongeneeslijk, het enige wat je als eigenaar kan doen is de symptomen behandelen.
De symptomen van CPL
CPL is te herkennen aan de kenmerkende plooien/ribbels op de onderbenen van paarden. Vaak is op jonge leeftijd van het paard (jonger dan 2 jaar) al te zien dat het paard CPL heeft, dan ontstaat meestal de eerste rimpel in de kootholte. CPL begint vaak laag op het been (onder de kogel) met schilfers, wondjes, een ribbel en vocht in de benen. Vaak is het moeilijk deze eerste signalen te zien omdat de paarden veel behang hebben. Hoe ouder het paard wordt, hoe erger de plooien worden. Door de plooien ontstaan er broedplaatsen tussen de huidplooien waar schimmels, bacteriën en/of mijten goed kunnen huisvesten. Dit geef jeuk waar het paard van gaat stampen en schuren en waardoor er steeds meer wondjes komen die ook weer voor irritatie zorgen. Vaak zijn de klachten erger op de achterbenen dan op de voorbenen.
De langdurige oedeem (vochtophoping) maakt de huid steeds dikker en steviger. Ook dit geeft op ten duur wonden en kan zelfs pijn en kreupelheid veroorzaken. Als CPL uit de hand loopt kunnen er ernstige pijnlijke vervormingen, een wildgroei aan hobbels en bacteriële infecties ontstaan. In de zomer zitten er soms zelfs maden tussen de plooien bij paarden met CPL. Controleer daarom wekelijks de onderbenen van je paard.
Behandeling van CPL
Doordat CPL ongeneeslijk is kan je alleen de symptomen behandelen en proberen de cpl af te remmen. De volgende punten zijn belangrijk bij CPL
- Let op de voeding: Het voer van een paard met CPL dient laag in suiker en zetmeel te zijn.
- Wondbehandeling: Tussen de plooien ontstaan gemakkelijk wondjes / mok die kunnen gaan infecteren. Om die reden is het aan te raden om de sokken volledig af te scheren zodat de benen goed behandeld kunnen worden.
- Voorkom mijt: Paarden met CPL zijn gevoeliger voor mijt. Mijten gedijen namelijk goed in het broeierige klimaat tussen de plooien. Voorkomen is beter dan genezen, doe daarom ook regelmatig een preventieve behandeling tegen mijt). Het liefst op natuurlijke basis.
- Vochtafvoer stimuleren: Bepaalde kruiden kunnen de vochtafvoer stimuleren (bijvoorbeeld kleefkruid en brandnetel) waardoor de ophoping in de benen minder zal zijn. Maar ook een lymfedrainage behandeling kan hierbij helpen.
- Beweging: Uiteraard is het veel kunnen bewegen een must voor een paard met cpl, beweging stimuleert namelijk het vochtafvoerende vermogen en verbeterd de doorbloeding. 24/7 in een paddock paradise achtige setting is perfect voor paarden met cpl.
- Verbeteren doorbloeding: door de doorbloeding te stimuleren stimuleer je ook de afvoer van overtollig vocht.
Erfelijkheid de oorzaak van CPL bij paarden
De precieze oorzaak van CPL is nog niet helemaal duidelijk. Slecht functionerende lymfevaten en een afwijkend elastine gehalte in de huid spelen een rol. Ook wordt er verwacht dat erfelijkheid een rol speelt. Helaas is er nog geen genetische test beschikbaar van CPL die aantoont of CPL erfelijk is. Dit vermoeden is er wel aangezien bepaalde bloedlijnen er meer last van hebben dan anderen. CPL komt voornamelijk voor bij de grote sobere rassen zoals: Belgen, Shires, Friezen, Tinkers etc. Er is meer onderzoek naar CPL nodig om erachter te komen hoe het precies in elkaar zit.