De hoefwand van een paard groeit van boven naar beneden. Dat wil zeggen: vanuit de kroonrand net onder de laatste haren van het been tot aan de zool die de grond raakt. Het duurt ongeveer acht maanden tot een jaar voordat de hoef helemaal vervangen is. Een probleem met hoefgroei blijf je dus nog lang zien. En als de hoef beter wordt, zie je dat vaak pas echt goed als de verbetering aan de onderkant is aangekomen. Soms dus pas na een jaar! Het verbeteren van de hoefgezondheid is daarom een kwestie van geduld.

Hoefwand in beweging

De hoefwand is ongeveer 6 tot 12 millimeter dik. De buitenkant is waterafstotend, maar de hoefwand is niet keihard, zelfs al lijkt dat zo voor ons. De hoefwand is iets elastisch: hij veert mee met de beweging van het paard. Als de hoef op de grond geplaatst wordt en het paard zijn gewicht erop zet, wordt de hoefwand iets samengeperst. Als de hoef weer van de grond komt, veert de hoefwand terug en zet weer iets uit. Dit noem je het hoefmechanisme en het helpt om afvalstoffen die bij beweging ontstaan weg te pompen en de hoef gezond te houden. Voor een gezonde hoef is beweging dus essentieel. De hoefwand is opgebouwd uit huid- en nagelweefsel, vooral het eiwit keratine. In de hoef zit de zogenaamde ‘witte lijn’. Als de witte lijn strak is, is de hoefwand gezond en stevig verbonden met de binnenkant van de hoef. Bij een paard met hoefbevangenheid is deze verbinding losser, hetgeen pijn kan veroorzaken.

Groei van de hoefwand

Er zijn veel dingen die invloed hebben op de groei van de paardenhoef. Zo groeien hoeven in de zomer sneller dan in de winter. Daarnaast speelt voeding een hele grote rol: wanneer je paard voldoende mineralen voor de opbouw van de hoef binnenkrijgt, zullen zijn hoeven gelijkmatiger en beter groeien. Denk hierbij bijvoorbeeld aan mineralen zoals silicium en magnesium. Als een paard ziek is of stress heeft, kan de groei van de hoeven tijdelijk minder goed zijn. De groei wordt dan beperkt door afvalstoffen of koorts en het paard maakt een minder perfecte hoefwand aan. Zo’n periode van stress of ziekte zie je daarna terug in de hoef doordat er een horizontale ribbel ontstaat. Een soort groeiring, die na verloop van tijd steeds verder beneden op de hoef terechtkomt.

Rol van voeding

De meest voorkomende oorzaak van horizontale randen is te veel suiker of zetmeel in de voeding. De witte lijn in de hoefwand verzwakt door stofwisselingsproblemen bij een suikerrijk dieet. Dit leidt tot slechtere hoefgroei en duidelijke horizontale randen in de hoef. Door suikergevoeligheid kunnen uiteindelijk insulineresistentie en hoefbevangenheid ontstaan. Dit veroorzaakt ontstekingen in de hoef, waardoor de wand niet meer goed groeit en nieuwe ribbels ontstaan. Er is dus zeker een relatie tussen ribbels in de hoef en hoefbevangenheid, maar niet elke ribbel wijst op een hoefbevangenheid in het verleden. Ook paarden die te weinig voeding gehad hebben, of tekorten aan vitamines en mineralen, kunnen horizontale ribbels in hun hoeven hebben.

Op tijd bekappen

Ribbels kunnen ook ontstaan als de druk in de hoef niet goed verdeeld is, bijvoorbeeld omdat het paard onvoldoende hoefverzorging krijgt. Als de druk net onder de kroonrand te hoog is door een verkeerde hoefstand, kan de hoefwand daar opbollen bijvoorbeeld. Als de hoef te lang wordt, kunnen er zogenaamde ´flares´ (een soort uitzakkingen) aan de zijkanten van de hoef ontstaan. Een gezonde hoefwand is dik en laat na het bekappen aan de onderkat een ononderbroken witte lijn zien. Een gezonde hoefwand is bovendien glad, heeft geen uitzakkingen en is vrij van rafels, afgebroken stukjes en scheuren. Een gezonde hoef groeit ook ‘vanzelf’ kaarsrecht naar beneden, in de lijn van het hoefbeen. Als de hoef verder naar beneden wijder wordt is dat een teken dat de witte lijn verder naar beneden minder sterk is.

Hoeven versterken

Om de hoefgroei te bevorderen en van binnenuit voor een mooie en sterke hoefwand te zorgen, kun je je paard vloeibare silicium geven door het voer. Dit mineraal zorgt voor een verbeterde hoefgroei. Ook de vacht, de pezen en de botten van je paard worden sterker als je gedurende langere tijd silicium geeft. Het duurt wel even voordat je resultaat ziet in de hoeven, ga uit van ongeveer zes maanden. Naast deze voeding van binnenuit kun je bij paarden met zachte stralen of een gevoeligheid voor rotstraal ook een speciale straalgel gebruiken. Deze houdt de straal gezond en zorgt ervoor dat de hoef niet van buitenaf wordt aangetast.