Maagzweren zijn bij paarden nog steeds veelvoorkomend. Ze worden meestal veroorzaakt doordat paarden te lang zonder ruwvoer staan, stress hebben of moeten trainen op een lege maag. Of door een combinatie van deze drie oorzaken.

Speeksel neutraliseert maagzuur paard

Paarden maken continu maagzuur aan, omdat ze gemaakt zijn om vrijwel constant kleine beetjes ruwvoer te eten. Een paard produceert veel speeksel bij het kauwen. Zeker als hij vezelrijk ruwvoer eet, zoals goed onverpakt hooi. Al dat speeksel neutraliseert vervolgens het zure maagsap. Als een paard een tijdje niet eet, dan ontstaat er een overschot aan maagzuur in de maag. Het onderste deel van de paardenmaag is wel bestand tegen dit maagzuur, dus een klein voorraadje aan maagzuur is daar geen probleem. Maar in het bovenste gedeelte van de maag is het slijmvlies erg gevoelig voor zuur. Wanneer de maag te lang leeg blijft, kan het zuur uit het onderste gedeelte van de maag opspatten of omhoogkomen naar het gevoelige gedeelte van de maag. Dit geeft wondjes en zweren in de bovenste maagwand, die erg pijnlijk zijn voor het paard. Je kan dit bijvoorbeeld merken doordat je paard protesteert bij het opzadelen of aansingelen. Ook gevoeligheid op de flanken bij het borstelen kan op maagzweren wijzen.

Vezels om de maag te vullen

Train een paard nooit met een lege maag! Dit om te voorkomen dat maagzuur opspat vanuit het onderste gedeelte van de maag en problemen veroorzaakt in het gevoelige slijmvlies in het bovenste gedeelte. Wanneer je je paard bijvoorbeeld uit de paddock haalt om te gaan rijden, zorg dan dat hij altijd eerst wat hooi kan eten. Het hooi zorgt voor een ‘matje’ aan vezels in de maag en het kauwen neutraliseert het maagsap dat is ontstaan in de periode dat het paard zonder ruwvoer stond. Je paard hoeft trouwens geen uren te eten voordat je gaat rijden. Als je je paard hooi laat eten terwijl je hem poetst en opzadelt, ben je al een heel eind.

Geen krachtvoer voor het rijden!

Ruwvoer geven voorafgaand aan het rijden is dus een goed idee. Helaas voeren sommige mensen hun paard krachtvoer vlak voor het rijden. Dit is een heel slecht idee! Krachtvoer ligt zwaar op de maag en bevat vaak veel granen, suikers en zetmeel. Een paard kauwt veel minder goed op krachtvoer dan op ruwvoer en maakt daarbij dus ook veel minder speeksel aan. Als je vlak voor het rijden krachtvoer geeft, is dat niet alleen oncomfortabel voor je paard, maar verhoog je juist het risico op maagzweren! Niet doen dus. Geef wat ruwvoer en ga lekker trainen. Als je zwaar getraind hebt kun je daarna de ontstane tekorten aanvullen met eerst weer wat hooi en dan eventueel elektrolyten en een vitaminen- en mineralenbalancer of bijvoorbeeld een product voor de spieren.

Maar de topsport dan?

Misschien heb je weleens gehoord, dat ruiters in de topsport hun paarden soms krachtvoer geven voorafgaand aan een grote prestatie. Dat klopt, maar het voeren gebeurt niet vlak voor het rijden, maar zo’n twee uur eerder. Er wordt gedacht dat dit het paard een glucosepiek geeft op het moment dat hij zijn Grand Prix dressuurproef moet rijden of 1,60 m parcours moet springen. Tegen die tijd is het krachtvoer alweer uit de maag en zitten de suikers in het bloed. Deze paarden hebben voor en na het eten van hun krachtvoer ook altijd beschikking over hooi. Voor een normale training en bij veruit de meeste Nederlandse paarden is dit helemaal nergens voor nodig. Paarden krijgen voldoende energie uit ruwvoer om hun normale werk te kunnen doen. Je moet vooral voorkomen dat ze het op een maag zonder ruwvoer doen!

Conclusie: maagzweren voorkomen

Pijnlijke maagzweren zijn lastig te genezen en de medicatie is erg duur. Het is voor je paard én je portemonnee daarom veel beter om te maagzweren bij je paard zoveel mogelijk te voorkomen.

Tips om maagzweren te voorkomen:

• Geef meerdere keren per dag, of zelfs continu, vezelrijk ruwvoer van goede kwaliteit.
• Laat je paard nooit langer dan 4 uur zonder ruwvoer staan
• Train je paard nooit als hij een lege maag heeft.
• Geef je paard geen krachtvoer binnen twee uur voor de training.
• Voorkom stress met goed management. Dat betekent: contact met andere paarden, voldoende vrije beweging en training die past bij de mogelijkheden en leeftijd van het paard.