Mineralen aanvullen: balancer, elektrolyten of mineralensupplement?
Wanneer het warm is, verliest je paard veel zouten en mineralen via zijn zweet. Maar hoe vul je dat het beste aan? Mineralen zitten toch ook in hooi, gras, krachtvoer en balancerbrokjes? Is een elektrolytensupplement dan wel nodig? En hoe zit het met paarden die suikerarm moeten eten, bijvoorbeeld vanwege hoefbevangenheid, zomerkriebels of EMS?
Elektrolyten
Mineralen
Voeding
9 juni '22 • 4 min leestijd
Paarden hebben een heel arsenaal aan mineralen nodig om goed te functioneren. Sommige van deze mineralen zijn in grotere hoeveelheden nodig (macro-elementen), van andere stoffen hebben ze maar een heel klein beetje nodig (sporenelementen). Mineralen kunnen niet langdurig worden opgeslagen als voorraad in het paardenlijf. Dat betekent dat deze belangrijke stoffen via het voedsel moeten aangevoerd. In het gras, hooi, krachtvoer, balancerbrokje of de supplementen.
Wat zijn de belangrijkste mineralen?
De belangrijkste mineralen, de macro-elementen, zijn: Natrium, Chloor, Kalium, Calcium en Magnesium. Als je paard veel zweet of verdampt, dan zul je deze mineralen aan moeten vullen. Kalium is belangrijk voor de wateropname van organen, botten en spieren. Natrium reguleert de zenuwen en spiersamentrekkingen. Chloor helpt bij een goede spijsvertering. Alle drie zijn ze belangrijk voor de vochtbalans in het paardenlijf en voor de regulering van de pH. Calcium is nodig voor de werking van de spieren en ook magnesium is hiervoor belangrijk. Kort gezegd zorgt calcium voor de aanspanning en magnesium voor de ontspanning van de spiervezels. Ook Fosfor en Zwavel zijn van belang voor het goed functioneren van een paard, de botgroei en de vruchtbaarheid.
Wat zijn de sporenelementen?
Van de sporenelementen heeft een dier maar heel weinig nodig. Sporenelementen zijn bijvoorbeeld silicium, zink, chroom, mangaan en koper. Sporenelementen zitten soms wel en soms niet in krachtvoer en balancers. Voordat je deze stoffen gaat aanvullen, moet je even goed opletten: In sommige gevallen kan een teveel aan sporenelementen juist giftig zijn voor paarden. Een voorbeeld daarvan is selenium. Het is een noodzakelijk element, maar een dosis van acht keer de behoefte is giftig. Veel Nederlands hooi is arm aan selenium, maar alleen een goede hooi-test zal daar echt duidelijkheid over geven. Selenium hoef je meestal niet extra aan te vullen als je paard al een vitaminen- en mineralenbrokje (balancer) krijgt.
Het nut van een mineralen- en vitaminenbrokje (balancer)
Naast onbeperkt ruwvoer van goede kwaliteit (liefst getest), is het belangrijk om dagelijks in de basisbehoefte aan mineralen en vitaminen van je paard te voorzien. Dit kan met behulp van een balancer. Deze vitaminen- en mineralenbrokjes bevatten meestal geen of weinig suikers. Onder normale omstandigheden vult een balancer de dagelijkse tekorten aan mineralen weer aan.
Wat is het verschil tussen mineralen en elektrolyten?
Mineralen zijn niet-levende elementen. Vaak vind je mineralen in verbindingen met bijvoorbeeld chloor-, zwavel en/of zuurstofatomen. Denk bijvoorbeeld aan natriumchloride (keukenzout), mangaanoxide of magnesiumsulfaat. Elektrolyten zijn opgeloste, vloeibare mineralen die in ionen gesplitst zijn, waardoor de oplossing of vloeistof elektrische stroom kan geleiden. In de paardenwereld worden met de term ‘elektrolyten’ vooral de mineralen aangeduid die paarden tekort komen als ze heel erg zweten bij inspanning of warmte. Dat zijn de hierboven genoemde macro-elementen Natrium, Chloor, Kalium, Calcium en Magnesium. Deze kan je gemakkelijk aanvullen met een vloeibaar isotoon supplement, waar vaak ook wat dextrose aan toegevoegd is. Een vloeibaar supplement met elektrolyten geef je dus bij warm weer en veel zweten door training.
Suikerarm dieet?
Voor paarden die geen suiker mogen zijn mineralen uit Beringzeewater een alternatief voor elektrolyten. Zo vermijd je de dextrose die in veel andere supplementen zitten en geef je toch de mineralen die bij veel zweten nodig zijn. Handig!
Zelf kiezen?
Voor alle paarden kan je mineralen uit Beringzweewater als optie aanbieden in een bak drinkwater, naast het gewone drinkwater. Ze kiezen dan zelf wat ze nodig hebben. Paarden kunnen dit namelijk meestal prima zelf bepalen. Op deze manier vullen ze ook de sporenelementen aan.
Conclusie: Mineralen, elektrolyten en balancers
Mineralen worden niet opgeslagen, een paard moet ze daarom regelmatig via de voeding binnenkrijgen. In elk geval natrium, chloor, calcium, magnesium en kalium mogen dagelijks aangevuld worden. Daarnaast zijn ook nog een aantal sporenelementen van belang, die in de meeste balancers aanwezig zijn, zoals koper en zink. De mineralen in een supplement moeten goed opneembaar zijn voor je paard. Op warme dagen en bij fikse arbeid is een isotoon elektrolyten supplement verstandig. Je geeft dit van twee dagen van te voren, tot kort na de inspanning (of hittegolf). Als alternatief kan je voor suikergevoelige paarden vloeibare mineralen uit de Beringzee gebruiken.
Bronnen:
Rehrer, N.J.. Fluid and electrolyte balance in ultra-endurance sport. 2001. Journal of Sports Medicine.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11547892
Maughan, R.J., J.B. Leiper, S.M. Shirreffs. 1997. Factors influencing the restoration of fluid and electrolyte balance after exercise in the heat. British Journal of Sports Medicine.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9298549
- J. Diamant & K. Guggenheim. 1957. Electrolyte Metabolism in Pyridoxine, Riboflavin and Pantothenic Acid-Deficient Rats. American Journal of Physiology.
https://journals.physiology.org/doi/abs/10.1152/ajplegacy.1957.191.1.108?journalCode=ajplegacy
Effect of aevite and riboflavin on the electrolyte balance in the wall of the hepatic blood vessels in experimental toxic hepatitis. Farmakol Toksikol. 1986. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/3709781