HOPE for Horses: Trainen met een getraumatiseerd paard.
Soms koop/krijg je een paard waarvan je al weet dat er een rugzakje bij zit. En soms komt er een paard op je pad waarvan je het vermoeden hebt dat er al wat items in het rugzakje zitten, maar is dat in eerste instantie nog niet duidelijk.
Gedrag
Gastblog
Stress
20 november '23 • 7 min leestijd
Meeste trauma’s zijn niet fysiek
Trauma's zijn zeker niet altijd alleen maar fysiek. Nee, de meeste trauma's die onze paarden oplopen zijn van andere aard, namelijk:
- Vaak verhuisd
- Overvraagd
- Constante pijn
- Stress van een wisselende kudde
- Stress van verkeerde huisvesting
- Ruwvoer van slechte kwaliteit.
- Slechte kwaliteit van de bodem.
Zomaar weer een paar mogelijkheden waar stress vandaan kan komen, maar de lijst is vele malen langer.
Veilig voelen op de bodem
Een van onze paarden had enorme stress van de bodem. Zodra het langer geregend had en de bodem natter werd ging hij met zijn benen lopen trekken. In eerste instantie denk je dan dat het een fysiek probleem is, maar het is eigenlijk een reactie van ongemak. Het onstabiel zijn maakt een paard zwakker in de kudde en nu de wolf weer in ons land is, zijn wij ons er meer van bewust dat het paard moet kunnen vluchten (uiteraard was dit voor het paard altijd al aan de orde).
Een onstabiele bodem geeft, buiten een onvast gevoel in het lichaam, ook weer stress vanuit fysieke aard aan het paard. Wanneer een paard een keuze heeft om op droge ondergrond te blijven staan, zal het dat zeker doen!
Een klant van mij had haar paard op een plek staan waar in de herfst en winter de hele track onder water stond. Haar paard ging daar absoluut niet vrijwillig door! Maar stel je voor; een hele natte, gladde track, geen veiligheid dus en een klein plaatsje waar water en eten is. Dan beperk je dus de wereld van het paard dusdanig, dat dit stress geeft. Ook al lijkt het dan zo dat het paard daar rustig staat te kijken, ideaal is het echt niet! En dan kun je het drinkwater/voer verplaatsen om het paard te verplichten toch te bewegen, maar het paard houdt niet van een onveilige grond dus dan maak je het ongemak misschien wel alleen maar groter?
Nou heeft het de afgelopen maanden extreem veel geregend en is er maar weinig bestand tegen zoveel water, maar het geeft ook een mooie gelegenheid om eens te kijken wat er in de huisvesting van jouw paard zou mogen veranderen/ gebeuren.
Maak je paard mentaal sterker!
Een ander paard bij ons staat vast in zijn knieband. En wanneer er geen stress is, is er niets aan de hand. Nogmaals, iedere weldenkende paardeneigenaar zou toch denken dat zulk soort problemen komen door fysieke beperkingen. Ik ook! En toch bewijzen deze twee jongens het tegendeel.
Door de bodem aan te passen is het probleem bij het eerste paard verholpen (zo goed als mogelijk), de andere laat het vastzetten van de knie nu alleen zien wanneer hij stress ervaart.
We kunnen niet alle stress vermijden, dat hoeft ook niet, we kunnen onze paarden dan wel helpen om mentaal sterker te worden door het doen van oefeningen/ trainingen/ aanpassingen. Paarden in de natuur zijn altijd in voor een goede oplossing – bedenken ze helemaal zelf. Wij houden onze paarden misschien ook wel een beetje "klein" door ze nog weinig de mogelijkheid te bieden zelf oplossingen te verzinnen. Maar het is echt prachtig om te zien hoe je paard groeit wanneer je het mee laat kiezen in wat er gaat gebeuren. Wie wil er nou niet gezien/ gehoord worden!
Hoe pak je de training met zulke paarden dan op?
Het eerste paard is van mijn dochter en heeft echt super gevaarlijke uitspattingen! Er zijn echt al heel veel mensen geweest die vinden dat hij "op zijn donder" moet krijgen!
En eerlijk is eerlijk, ik ben daar ook een van geweest omdat hij leek te kiezen om echt gericht uit te halen. Maar nadat ik echt ging kijken en invoelen in zijn gedrag zag ik eerder een angst dan boosheid. Dus.... stappen kleiner maken en alle verwachtingen even de deur uit. Hij mag nu kiezen! Loopt hij weg, dan is dat prima. We wachten tot hij weer terug komt.
Zodra hij door had dat hij een keuze had veranderde er al een heleboel. En, neem niet persoonlijk wat het paard doet! Hij vindt om gaan met druk heel erg moeilijk. Dan wordt hij een soort van -staatsgevaarlijk-. We weten dat ze geprobeerd hebben op hem te zitten en dat dit echt in de verste verte niet is gelukt. Het zadel opdoen is geen probleem zodra hij vast staat, maar hij schacht wel gelijk uit. Dus.... toch een teken van stress.
Nu staat hij los in de cirkel terwijl er met het zadel aan de slag gegaan wordt. Hij mag weg lopen wanneer hij maar wil. Dit vindt hij een heel leuk spelletje, weg lopen ;). Hij vindt het zadel echt nog wel een dingetje. En dan het zadel zelf valt nog alles mee, maar wel de intentie of druk die het zadel betekend. Hij loopt namelijk niet weg wanneer je met iets geks over zijn rug aan het gooien bent of hem daar aait. Het zadel heeft dus een heel specifieke betekenis voor hem.
Het is zoeken naar de balans
Hij vindt samen zijn nog leuker dan weglopen dus hij komt ook altijd direct weer terug. De balans vinden tussen wat aanbieden en even laten gaan is nu de uitdaging. Hij moet zijn mening mogen hebben om zich beter te kunnen voelen. Maar, dochterlief wil uiteraard ook graag een keertje richting rijden gaan.
Maar hoe vind je die balans dan? Dit ligt in de kleine signalen. Hoe blijft het oog, en bij een ruin, schacht hij uit? Wil je paard ook weer terug komen? Of blijft jouw paard op een afstandje kijken? Als hij terug komt, wat is dan de houding. Pushy, onzeker, afwachtend, beetje dominant?
Kleine stapjes = grote stappen!
Weet dat een dominant ogend paard dat niet altijd perse ook hoeft te zijn. Het kan heel goed een houding zijn, vaak wordt zo'n paard een beetje "pushy". Zet dan duidelijk jouw grenzen neer zonder het persoonlijk te maken. Dan zul je merken dat het paard minder druk op jou uit gaat oefenen en beter met een beetje druk om kan gaan.
Wanneer je paard het gevoel heeft dat hij of zij een keuze heeft in de vooruitgang, zul je echt verbaasd zijn hoe snel sommige dingen dan kunnen lopen. De grootste stappen die je kunt maken zitten in de kleine stapjes! Durf de tijd te nemen!
Ga voor vertrouwen
Het paard ontspant namelijk en gaat jou steeds meer vertrouwen. En dat is wat we willen immers. In de wereld waarin jouw paard misschien al geweest is, kan dat vertrouwen wel helemaal niet aanwezig zijn geweest. Maar in het wild weten de paarden precies wat ze aan elkaar, de omgeving en de dag/tijd hebben. Zo maken wilde paarden niet voor niets paden om over te lopen. Deze grond kennen ze en is veilig. Pas wanneer ze opgejaagd worden gaan ze buiten de gebaande paden. Ze kennen en vertrouwen de groep, het overlijden of wegvallen van kudde genoten heeft daarom een diepe impact.
Wij houden onze paarden (hoe goed je het ook doet) niet meer op deze manier. Dat kan niet meer in ons kleine landje en dat geeft ook niet. Maar wij hebben wel zeggenschap over HOE wij met ons paard willen zijn.
Breng jij rust? Betrouwbaarheid? Vertrouwen met je mee?
Ik zie om me heen best veel klanten die hun uiterste best doen, maar dan verandert toch de kudde en het paard heeft er last van. Dat is niet iets wat wij in de hand hebben, hoe goed je als stalhouder ook je best doet! Dit is niet te voorkomen, maar op zo’n moment, waarop het leven van je paard al even op z'n gat ligt, hoe ga je dan met hem om?
Dit zijn dan de kleine dingetjes waar wij onze paarden mee kunnen helpen. Namelijk, Rust!
Doordat onze jongens er nu een jaar zijn zie je allebei echt veranderd zijn. Ook al staan ze nog niet bij onze andere paarden, ze zijn wel een echte en hechte kudde geworden. Ze staan allemaal bij elkaar en reageren ook als een kudde.
Het werk is leuk voor ze en ze staan allebei altijd klaar om mee te gaan naar de plek waar gewerkt gaat worden. Het werk kan wat afwisselend zijn, of soms juist heel voorspelbaar. Ik weet dat wij vaak denken in vooruitgang en dat we dan een idee hebben over hoe dat eruit moet zien. Soms moeten we het tijdsaspect even laten gaan en genoegen nemen met wat er is. Uiteindelijk heeft stress veel verregaande gevolgen, die voor zowel de ruiter als het paard niet leuk zijn.
Veel plezier met jouw paard <3 !