Gewrichtsproblemen zijn er in verschillende soorten en maten. Een ouder paard dat wat langzaam op gang komt, heeft misschien een lichte vorm van artrose op sommige plekken in de benen. Daar is niet zoveel geks aan, daar krijgen wij mensen op een bepaalde leeftijd ook vaak mee te maken. Maar een jong paard met gewrichtsproblemen, dat is minder logisch. Dan denk je toch eerder aan OC, overbelasting of een blessure.

Artrose bij paarden

Artrose is een aandoening aan het kraakbeen in de gewrichten en wordt ook wel gewrichtsslijtage genoemd. Artrose veroorzaakt soms pijn en stijfheid. Als een paard ouder wordt kan het kraakbeen, dat als een soort dempend kussentje tussen de botten in de gewrichten zit, afslijten en dunner worden. Dit is een natuurlijk proces. Bij jongere paarden kan het kraakbeen dunner worden door scheve belasting, compensatie of tekorten aan bepaalde mineralen. Vaak is bij artrose ook sprake van chronische ontstekingen in het getroffen gewricht. Een paard met artrose in de benen komt vaak lastig op gang en beweegt meestal stijf en kort. Ook artrose in het SI-gewricht komt regelmatig voor, vaak veroorzaakt doordat het paard heeft gecompenseerd voor een scheef bekken of scheve heupen. Deze artrose merk je vaak pas als je paard achter ongelijke passen gaat maken, de ene heup hoger optilt dan de andere, of niet meer wil buigen. Artrose in de hals komt ook regelmatig voor, zeker bij paarden die in een bepaalde halshouding gedwongen worden. Daardoor kan slijtage bij de derde halswervel of in de overgang tussen borst en hals ontstaan. Ook van artrose in de hals kan het paard onregelmatig gaan lopen, omdat de hals niet meer goed gebruikt kan worden om het evenwicht te bewaren.

OC en OCD bij paarden

OC en OCD ontstaan vaak al in de veulentijd of opfok. Er zit een genetische component aan deze aandoeningen. Bij OC gaat er iets mis in de botvorming vanuit kraakbeen, een proces dat tijdens de groei van het paard plaatsvindt. De gewrichten krijgen dan niet de juiste vorm, vaak is er sprake van ‘afvlakking’. Bij OCD gaat dit proces zover dat er losse stukjes bot (chips) in het gewricht zitten. Deze chips kunnen pijn en ontstekingen veroorzaken als ze op de verkeerde plek in het gewricht terechtkomen. De vorming van OC kan je (deels) tegengaan door te zorgen voor veel vrije beweging en voldoende mineralen in de voeding van de drachtige merrie, het veulen en het jonge paard.

Kissing spines

Paarden hebben op hun rugwervels vrij lange uitsteeksels zitten, de zogenaamde spinaaluitsteeksels. Dat zijn de ‘botjes’ die je kan voelen op de ruggengraat van je paard. Normaalgesproken staan deze uitsteeksels enkele millimeters uit elkaar. Bij kissing spines raken de uitsteeksels elkaar, waardoor beschadigingen aan het bot, irritatie en pijn kunnen ontstaan. Dit kan een genetische oorzaak hebben, maar ook verkeerd lichaamsgebruik en training kunnen kissing spines veroorzaken. Kissing spines zijn aan te tonen met behulp van röntgenfoto's. Je kan kissing spines niet genezen, maar wel de irritatie verminderen en voorkomen dat het erger wordt. Daarnaast is geschikte training belangrijk, waarbij het paard goed over de rug leert lopen. Door de buikspieren aan te spannen bolt de rug op en komen de uitsteeksels verder uit elkaar te staan in de beweging.

Kristalvorming in de gewrichten

Bij zware of langdurige inspanning ontstaan in de gewrichten van sportpaarden vaak kristalletjes van urinezuur (kristallisering), ook door stress kan dit ontstaan. Deze kristallen kunnen voor pijnlijke ontstekingen zorgen n de gewrichten, maar tussen de spierlagen en peesplaten. Urinezuur komt vrij tijdens de eiwitstofwisseling en als er veel tegelijkertijd vrijkomt vormt deze stof scherpe kristalletjes. Bij mensen noem je deze gewrichtsaandoening ‘jicht’. Het lichaam heeft vaak moeite om het urinezuur en de kristallen snel af te voeren. Dat leidt tot stijfheid en een lagere belastbaarheid van je paard. Kruiden kunnen helpen tegen deze kristalvorming. Ook een beter afgestemd trainingsschema kan verlichting brengen.

Paard met gewrichtsproblemen ondersteunen

Als je paard eenmaal gewrichtsproblemen heeft, zijn er verschillende manieren om hem te helpen. Wat je doet, hangt uiteraard af van wat er precies met je paard aan de hand is. Een paard met een blessure of een overbelasting moet natuurlijk allereerst (actieve) rust krijgen, in overleg met je dierenarts. Daarnaast moet je kritisch kijken naar een opbouw- en trainingsschema. Omdat het mineraal silicium een enorm belangrijke rol speelt bij de opbouw van kraakbeen, gewrichtsvloeistof, botten, collageen, spieren, pezen en banden, is dit het eerste wat je zou kunnen bijgeven als je paard gewrichtsproblemen heeft. Gehydroliseerd, vloeibaar silicium is goed opneembaar voor paarden, maar het duurt wel even voordat je het effect van dit supplement ziet. Wanneer een paard artrose heeft of andere gewrichtsontstekingen, dan zijn cannabinoïden een mooie aanvulling. Deze plantaardige stoffen werken ontstekingsremmend en pijnstillend. Om urinezuur in de gewrichten te bestrijden kun je een kuur met plantenextracten geven. De kruiden onderdrukken de kristalvorming en stimuleren de aanmaak van kraakbeenvloeistof, het smeermiddel voor de gewrichten. Kruiden die hiervoor geschikt zijn, zijn onder meer kurkuma, Boswelia, zwarte bes, heermoes en bamboe. Een kruidenextract werkt ook preventief.