Gastblog: Hersenwerk voor paarden, een fijne winteractiviteit
Met het ongezellige winterse weer van de laatste tijd is het niet altijd makkelijk om gemotiveerd te blijven om iets met je paard te ondernemen. Zeker als je alleen de beschikking hebt over een buitenbak, kan het een uitdaging zijn om meer te doen dan de dagelijkse verzorging. Gelukkig is Hersenwerk voor Paarden een ideale activiteit voor deze momenten. Het kost weinig tijd, vereist geen grote ruimte en kan zelfs op een overdekte poetsplaats of in een schuilstal worden gedaan. Als gediplomeerd Hersenwerk voor Paarden-instructrice help ik je graag een stukje op weg.
Gastblog
12 februari '25 • 4 min leestijd
Wat is Hersenwerk?
In grote lijnen is hersenwerk het verstoppen van voedsel in, op of tussen materialen die voor paarden vreemd zijn. Wat voedsel betreft kun je de keus maken voor verse groenten of fruit, maar omdat je veel voertjes nodig hebt, zijn gezonde en niet al te grote paardensnoepjes ook zeer geschikt. Met name voor paarden die gevoelig voor suikers zijn, is het goed om te kijken naar voertjes die weinig suikers bevatten. Het verstoppen van de voertjes kun je doen in een snuffelmat, maar denk bijvoorbeeld ook eens aan een grote voeremmer waar je wat hondenspeeltjes en knuffels in doet.
Het gaat niet om écht verstoppen zoals bij paaseitjes, maar om het aanbieden van voer op een manier die het paard uitdaagt om zijn zintuigen te gebruiken. Het is dus geen probleem als het paard ziet dat je het voedsel in het materiaal doet.
Zintuigen en natuurlijk gedrag stimuleren
Paarden zoeken op een andere manier dan mensen, ze gebruiken hierbij hun zintuigen:
- Reuk
- Tast (zowel met hoeven als met de lip, neus en tastharen)
- Zicht
- Smaak
- Gehoor (deze laatste speelt in Hersenwerk vaak minder een rol)
Door het gebruik van de zintuigen, stimuleren we het natuurlijke gedrag van het paard. In het wild moest een paard altijd zijn zintuigen inzetten om voedsel te vinden. Zelfs als je jouw paard nu houdt op een paddock paradise, kunnen we dit niet meer helemaal nabootsen. De hooipunten elke dag verplaatsen is nu eenmaal geen realistische optie. Toch hebben paarden nog wel steeds de behoefte aan mentale uitdaging die voortkomt uit het zelf zoeken naar voedsel. Bij mentale stimulatie en interactieve spellen als hersenwerk, komen er stoffen als endorfine vrij, ook wel het gelukshormoon genoemd. Dit geeft jouw paard een kalmerend en positief gevoel. Daarnaast kan jouw paard met hersenwerk zijn energie kwijt. Wist je dat 10-15 minuten hersenwerk gelijk kan staan aan een uur fysieke training? Je zult ook vaak dezelfde signalen zien na afloop. Denk dan aan gapen, rollen of zich uitschudden.
Aan de slag met het stappenplan!
De termen hersenwerk en verrijking worden regelmatig door elkaar gebruikt, maar hier is één duidelijk verschil. Bij hersenwerk gaat het paard lekker zelf aan de slag met bijv. een fijnmazig hooinet waar je wortels in verstopt. Hersenwerk doet je samen met je paard en heeft een begin en een afronding. We hebben zelfs een stappenplan waarmee we het materiaal introduceren en de moeilijkheidsgraad rustig opbouwen. Je gaat alleen naar de volgende stap als jouw paard geen signalen van spanning laat zien. Hieronder volgt een beknopt voorbeeld hoe je een hersenwerk sessie met als materiaal een handdoek, zou kunnen opbouwen. Een handdoek is eigenlijk een vereenvoudigde variant van een snuffelmat.
Ter voorbereiding:
- Zorg voor een rustige omgeving om te Hersenwerken. Geen afleiding met stalgenoten die dicht langs lopen, veel harde geluiden of andere paarden die te dichtbij staan.
- Zorg dat je voldoende voertjes klaar hebt en bij je hebt in bijvoorbeeld een heuptasje
- Houd de handdoek bij de hand
- Bij werken op zand; extra ondergrond in de vorm van zeil of yogamat. Let op, wanneer je een extra ondergrond gebruikt, doe je eerst stap 1 t/m 3 met de ondergrond om vervolgens weer bij stap 1 te beginnen met de handdoek die je toe gaat voegen op de ondergrond.
- Vergeet niet om er samen plezier in te hebben tijdens de sessie!
Stap 1: Begin met het introduceren van de lege handdoek. Je laat het paard op boeghoogte de handdoek zien en laat het paard hier de handdoek in zijn eigen tempo benaderen en onderzoeken.
Stap 2: Leg de handdoek neer op de grond en laat het paard daar opnieuw de lege handdoek onderzoeken.
Stap 3: Verspreid voer rondom en in of op de handdoek. Leg het voer goed zichtbaar en vindbaar neer, zodat het zo voor het pakken ligt voor jouw paard.
Stap 4: Verstop het voer iets moeilijker, bouw de moeilijkheidsgraad langzaam op. Door langzaam opbouwen, voorkom je frustratie.
Stap 5: Zie je dat jouw paard slordiger gaat zoeken of dat de focus op het spel verslapt? Dan is het tijd om af te ronden. Dit doe je door op een plek op enkele meters van de handdoek wat voer te strooien, terwijl je ondertussen de handdoek opruimt. Heb je geen gelegenheid om het voer ergens anders te strooien? Geef dan wat voer uit de hand.
Bovenstaand stappenplan is een beknopte variant, vind je het fijn om een uitgebreid stappenplan te ontvangen in jouw mailbox? Download die dan hier het gratis stappenplan!
Patricia heeft haar eigen bedrijf, Paardenmeisje 2.0, waarbij ze zich bezig houdt met mentale training voor paarden. In het bijzonder geeft ze lessen en workshops in Hersenwerk voor Paarden waar ze gediplomeerd in is. Dit doet ze zowel fysiek als via online cursussen. Door middel van Hersenwerk en andere methodes, helpt ze paardenliefhebbers om de taal van hun paard te vertalen en te begrijpen. De connectie tussen mens en paard versterken vindt zij het allermooiste.
Website: https://paardenmeisje2punt0.nl/ Instagram: https://www.instagram.com/paardenmeisje_2.0/ Facebook: https://www.facebook.com/paardenmeisje2punt0
Blog door Patricia Groenewegen, Paardenmeisje 2.0
