Koper

De richtlijnen voor koper in hondenvoer staan de laatste jaren onder druk, omdat er lange tijd geen maximum was vastgesteld. Inmiddels is er in Europa wel een maximumlimiet (2.8 mg per 100 gram droge stof). Koper is een belangrijk mineraal voor allerlei fysiologische processen. Bijvoorbeeld verschillende enzymatische omzettingen, de aanmaak van neurotransmitters en de vorming van collageen. Ook speelt koper een rol in de opname van ijzer. Zowel een tekort als een overschot aan koper moet voorkomen worden. Dat is nog niet zo gemakkelijk. De hoeveelheid koper die zich in het lichaam bevindt wordt namelijk bepaald door een complex samenspel tussen opname in de darmen, uitscheiding en interacties met andere voedingstoffen. Bovendien hebben bepaalde hondenrassen een genetische aanleg om meer koper op te slaan of juist af te voeren. Onder meer Labrador Retrievers hebben meer kans op leverziekte door overmatige koperopslag in levercellen (CAH). Een tekort aan koper zie je vaak aan verlies van haarpigment, verminderde vruchtbaarheid, slechte weerstand en problemen met het bindweefsel. Een kopervergiftiging (overschot) leidt tot verminderde leverfunctie of een verhoogde afbraak van rode bloedcellen (hemolyse).

Jodium

Jodium is belangrijk voor de aanmaak van hormonen die onder meer de cel-activiteit, groei en hersenontwikkeling reguleren. Deze hormonen worden aangemaakt in de schildklier. Wanneer een hond te weinig jodium binnenkrijgt kan de schildklier vergroot raken en kunnen groei- en ontwikkelingsproblemen ontstaan. Bij een teveel aan jodium kunnen echter andere schildklierproblemen de kop op steken. Ook voor jodium is er daarom een wettelijk maximum vastgesteld in hondenvoer. Voor honden die geen complete hondenvoeding uit de winkel krijgen, kun je de jodiumbehoefte aanvullen door wat zeewier bij te geven.

IJzer

IJzer is ook een belangrijk mineraal voor honden. Het bekendste verschijnsel van een ijzertekort is bloedarmoede. IJzer zit van nature in vlees en in drinkwater, dus meestal zal je hond er voldoende van binnenkrijgen. Bij honden die vegetarisch gevoerd worden, is het wel wat beter opletten. Als je hond bleke slijmvliezen heeft en vaak futloos is, kun je met de dierenarts bespreken of een ijzersupplement nodig is. Het ijzergehalte is eenvoudig met een bloedtest te controleren. Ook voor ijzer geldt: te veel is ook niet goed!

Mangaan

Mangaan functioneert als bouwsteen van verschillende belangrijke enzymen en heeft een rol bij het verteren van koolhydraten en aminozuren, bij de vorming van botten en bij de groei. Mangaan zit onder meer in volkoren producten en groene groenten. Een tekort aan mangaan kan onder meer huidproblemen, botontkalking, stofwisselingsklachten en hoge bloeddruk veroorzaken.

Selenium

Zoogdieren, en ook honden, moeten voldoende (maar niet te veel) selenium binnenkrijgen voor een goede lichaamsfunctie. Selenium heeft een antioxidante functie, speelt een rol bij de functie van de schildklier en is belangrijk voor de aanmaak van DNA. Er zijn aanwijzingen dat selenium ook een rol speelt bij het voorkomen van kanker. Een overschot aan selenium is giftig, maar komt in de natuur vrijwel nooit voor. Als er verschillende voedingsmiddelen en supplementen door elkaar gegeven worden, kan het echter wel gebeuren dat een hond te veel selenium binnenkrijgt. Dat komt omdat de minimumnorm en de maximumnorm niet heel ver uit elkaar liggen. Let dus altijd op als je een supplement met daarin selenium wilt geven! Jonge dieren in de groei hebben veel meer nodig dan volwassen honden. Een tekort aan selenium wordt vaak niet opgemerkt, maar kan ontstaan als een hond niet met een compleet hondenvoer gevoerd wordt. De hond kan dan bijvoorbeeld vruchtbaarheidsproblemen krijgen of meer moeite hebben om te herstellen van een worminfectie.

Zink

Zink is belangrijk voor een scala aan processen. Het speelt een rol bij het bevorderen van een gezonde vacht en huid, het ondersteunen van het immuunsysteem en het bevorderen van een goede spijsvertering. Ook vruchtbaarheid, groei en ontwikkeling en zelfs wondgenezing worden door zink beïnvloed. Uit onderzoek is gebleken dat commercieel hondenvoer eigenlijk nooit onder het aanbevolen minimum zit. Bij thuisgemaakt voer was dit anders, hier is de kans op een zinktekort hoger. Ook voor zink bestaat een maximumlimiet in hondenvoer, waar overigens niet alle fabrikanten zich aan houden. Dit heeft er niet alleen mee te maken dat te veel zink slecht is voor je hond, maar ook dat zink vervuilend is voor de bodem en het oppervlaktewater.

Bronnen:

Laura A Amundson, Brent N Kirn, Erik J Swensson, Allison A Millican, George C Fahey. Copper metabolism and its implications for canine nutrition. Translational Animal Science, Volume 8, 2024, txad147, https://doi.org/10.1093/tas/txad147 https://academic.oup.com/tas/article/doi/10.1093/tas/txad147/7505317

Robert A. Wilson, Enrique G. Yanes, Robert J. Kemppainen. Iodine speciation in dog foods and treats by high performance liquid chromatography with inductively coupled plasma mass spectrometry detection. Journal of Chromatography B, Volume 1022, 2016. Pages 183-190, ISSN 1570-0232, https://doi.org/10.1016/j.jchromb.2016.04.002. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1570023216302124

J. H. Freeland-Graves, T. Y. Mousa, and N. Sanjeevi. Manganese in Health and Disease, ed. L. Costa and M. Aschner, The Royal Society of Chemistry, 2014, ch. 2, pp. 34-75. https://books.rsc.org/books/edited-volume/1880/chapter-abstract/2462894/Nutritional-Requirements-for-Manganese?redirectedFrom=fulltext

Zentrichová, V.; Pechová, A.; Kovaříková, S. Selenium and Dogs: A Systematic Review. Animals 2021, 11, 418. https://doi.org/10.3390/ani11020418 https://www.mdpi.com/2076-2615/11/2/418

Pereira, A.M.; Maia, M.R.G.; Fonseca, A.J.M.; Cabrita, A.R.J. Zinc in Dog Nutrition, Health and Disease: A Review. Animals 2021, 11, 978. https://doi.org/10.3390/ani11040978 https://www.mdpi.com/2076-2615/11/4/978