De lever is een belangrijk orgaan. De lever vormt de eerste verdedigingslinie die je hond heeft tegen verontreinigingen en giftige stoffen die in voedsel of water aanwezig kunnen zijn. Als voedsel in de darmen wordt opgenomen, gaan de stoffen eerst langs de lever. Daar worden schadelijke stoffen eruit gefilterd, zodat ze niet zomaar via het bloed in het hele lichaam terechtkomen. Te veel afvalstoffen of een vergiftiging kunnen tot leverschade leiden.

Opslag voor vitaminen en mineralen

De lever is niet alleen een filter tegen ongewenste stofjes, het is ook een opslagplek voor mineralen en vitaminen. Onder meer vitamine C, vitamine D3, vitamine E en vitamine B12 worden in de lever opgeslagen. De lever van een hond maakt zelf vitamine C aan, vanuit glucose of galactose. Ook vitamine D3 wordt in de lever omgezet, met behulp van vitamine C. Bij leverproblemen gaan deze omzettingen langzamer en is er minder opslag van vitamine D3 en afgifte van vitamine C. Dan kunnen er dus tekorten ontstaan.

Oorzaken voor leverproblemen

Er zijn vier belangrijke leverziektes bij honden te onderscheiden:

• Geelzucht, oftewel hepatitis. Hierbij is de lever ontstoken. Dit kan veroorzaakt worden door virussen, parasieten zoals wormen, bacteriën, toxische stoffen of door een auto-immuunziekte.
• Leverkanker: Een kwaadaardige tumor in de lever.
• Leververvetting: Vet hoopt zich op in de lever en leidt tot ontstekingen en uiteindelijk leverfalen.
• Leverfalen: Hierbij functioneert de lever niet meer goed. De filterfunctie neemt dan af en er worden minder vitaminen en mineralen opgeslagen.

Wormeninfecties, virussen, bacteriën en giftige stoffen of bedorven ingrediënten in het voer kunnen dus allemaal leverproblemen veroorzaken. Het is daarom goed om hier alert op te zijn bij je hond.

Leverproblemen herkennen

Je ziet het niet altijd direct wanneer de leverfunctie van een hond niet zo optimaal is. De symptomen van leveroverbelasting of leverbeschadiging geven vaak wat ‘vage klachten’. Als de situatie erger wordt, kan je vaak wel duidelijkere symptomen zien.

Veelvoorkomende symptomen van leverproblemen bij honden zijn:

• Verminderde eetlust en gewichtsverlies
• Diarree, braken en koorts
• Veel drinken en plassen
• Geelzucht (gele huid en ogen)
• Opgeblazen, gezwollen buik
• Vocht in de buikholte
• Lusteloos gedrag

Als je hond geel oogwit heeft in plaats van wit oogwit, of gelig tandvlees, dan zijn dat duidelijke aanwijzingen voor leverproblemen. Ook de huid kan geel zijn, maar dat zie je niet altijd, vanwege de vacht.

Nader onderzoek

Als je hond ziek is, ga je natuurlijk naar de dierenarts. Laat bij duidelijke symptomen van een leverprobleem, zoals geel oogwit of gewichtsverlies de dierenarts je hond controleren. Waarschijnlijk zal je dierenarts bloedonderzoek doen en eventueel een echografie van de buik of urineonderzoek maken. Soms neemt de dierenarts een monster van de lever, een biopsie.

Aanpak leverproblemen bij honden

De behandeling van leverproblemen hangt af van de oorzaak en de ernst van de ziekte. Sommige leverproblemen kunnen worden voorkomen of verlicht door een aangepast dieet of supplementen. Een dieetverandering of supplementen kunnen de leverfunctie ondersteunen en het risico op leverproblemen verminderen. Een gespecialiseerd dieet voor honden met leverproblemen bevat meestal wat minder eiwitten en meer essentiële vetzuren. Sommige supplementen bevatten ook antioxidanten, vitamines en mineralen die de lever kunnen beschermen en tekorten aanvullen. Bijvoorbeeld vitamine C. Dat is een antioxidant en kan dus helpen om ontstekingen te bestrijden. Ook vitamine E kan de leverfunctie ondersteunen.

Leverproblemen voorkomen

Om leverproblemen bij je hond te voorkomen kan je een aantal dingen doen:

• Zorg voor een gezond dieet;
• Zorg voor voldoende vitamine E en vitamine C in het dieet van je hond
• Vermijd contact met giftige planten, chemicaliën, vies water en medicijnen.
• Geef je hond twee keer per jaar een detox

Detox voor honden?

Een detox is een kuur met een kruidenextract, die je een week geeft. Het extract bevat meestal kurkuma, venkel, artisjok, boldo, en mariadistel. Uit verschillende wetenschappelijke onderzoeken blijkt dat deze kruiden – in de juiste dosering - de reinigende werking van de lever ondersteunen. Ook zorgen ze voor een betere vetvertering (galfunctie) en goed functionerende nieren. Let op: Alleen honden in goede gezondheid mogen een detox krijgen. Het kost namelijk best wat energie om alle afvalstoffen af te voeren die vrijkomen bij een detox. Geef een zieke hond daarom nooit een detox. Wanneer je hond net ontwormd is, wacht dan ook enkele weken met detoxen. Neem bij twijfel contact met ons op, om te bespreken wat verstandig is. Voor gezonde honden raden we twee keer per jaar een detox aan: in het voorjaar en het najaar.

Bronnen:
Kozat, Süleyman, and Ehsan Sepehrizadeh. Methods of diagnosing in liver diseases for dog and cats. Türk Bilimsel Derlemeler Dergisi 10.2 (2017): 36-46.
https://dergipark.org.tr/en/pub/derleme/issue/35688/397441

Angela Villiger, Filippo Sala, Andy Suter, Veronika Butterweck. In vitro inhibitory potential of Cynara scolymus, Silybum marianum, Taraxacum officinale, and Peumus boldus on key enzymes relevant to metabolic syndrome. Phytomedicine, Volume 22, Issue 1. 2015.

https://doi.org/10.1016/j.phymed.2014.11.015

Fanoudi, Sahar, Alavi, Mohaddeseh Sadat, Karimi, Gholamreza, Hosseinzadeh, Hossein. 2020. Milk thistle (Silybum Marianum) as an antidote or a protective agent against natural or chemical toxicities: a review. Drug and Chemical Toxicology.
https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/01480545.2018.1485687

Likhit akothkar, Urmila Aswar, Ankit Ganeshpurkar, Ritik Raj en Atmaram Pawar. 2023.

An Overview of Chemistry, Kinetics, Toxicity and Therapeutic Potential of Boldine in Neurological Disorders. Neurochemical Research.

https://link.springer.com/article/10.1007/s11064-023-03992-y