Hoefbevangenheid bij paarden
Meestal wordt hoefbevangenheid veroorzaakt door een stofwisselingsstoornis. Daardoor ontstaat er een ontsteking tussen de hoefwand en het hoefbeen. Deze ontsteking veroorzaakt zwelling en vocht waardoor een grote druk en pijn ontstaat. In ernstige gevallen kunnen de lamellen (daarmee is het hoefbeen aan de hoefschoen verbonden) beschadigen en loslaten. Door het loslaten van de lamellen kan het hoefbeen kantelen.
Hoefbevangenheid wordt ook wel laminitis genoemd.
Symptomen van hoefbevangenheid
Meestal zijn de eerste signalen dat het paard stram en stijf begint te lopen. De hoeven zijn wat warm en er is een verdikte/pijnlijke kroonrand. Ook is er vaak een duidelijke pulsatie in de hoef te voelen. Als je dit merkt bij jouw paard is het verstandig om direct al in te grijpen en aanpassingen te doen. Daarom is het belangrijk dat je jouw paard kent, zodat deze veranderingen snel opvallen.
Er zijn ook andere symptomen die duiden op hoefbevangenheid:
-
om en om ontlasten van de hoeven
-
Kreupel of zelfs niet meer willen/kunnen lopen
-
Typische hoefbevangenhouding waarbij het paard naar achteren leunt om zo de voorvoeten te ontlasten (dit is niet bij een paard die aan vier benen bevangen is)
-
Paard kan geen bochten maken
-
Koorts, zweten en verhoogde hartslag door de pijn en ontstekingen
-
Niet meer op kunnen staan en toont duidelijk ziek
Oorzaken van hoefbevangenheid
Er zijn drie grote oorzaken van hoefbevangenheid:
-
Stofwisseling: een verkeerd dieet (teveel suikers) is in de zomer vaak de oorzaak van hoefbevangenheid. Het jonge, rijke gras geeft een overvloed aan suikers die het paard niet kan verwerken. Hierdoor komen afvalstoffen in het lichaam waardoor de ontsteking in de hoef ontstaat. Maar een andere oorzaak die de stofwisseling verstoort is het gebruik van medicijnen. Corticosteroïden staan hier bijvoorbeeld om bekend.
-
Ziekte: EMS en PPID (ziekte van cushing) staan er om bekent dat zij hoefbevangenheid kunnen veroorzaken. Maar ook bloedvergiftiging, ernstige diarree en het aan de nageboorte blijven staan kan lijden tot hoefbevangenheid. Bij ernstige ziektes komen er namelijk plots veel gifstoffen in de bloedbaan terecht die in de hoeven terecht komen en voor problemen zorgen.
-
Overbelasting: Door kreupelheid aan een bepaald been kan het paard deze gaan ontlasten. Door de ontlasting van het kreupele been wordt een ander been overbelast. Dit kan hoefbevangenheid geven. Ook als er teveel op een harde ondergrond wordt gewerkt kan dit hoefbevangenheid geven.
Verschil acute en chronische hoefbevangenheid
Paarden kunnen acuut hoefbevangen worden, de verschijnselen zijn dan plotseling en heel heftig. Het paard toont dan enorm kreupel en heeft veel pijn. Bij acute hoefbevangenheid dient er direct actie te worden ondernomen door een dierenarts. Deze snelle actie is nodig om te voorkomen dat de hoefbevangenheid over gaat in een chronische vorm en deze treedt al op na enkele dagen.
Bij chronische hoefbevangenheid komt het hoefbeen al los van de hoefwand. Er is dan al sprake van een kanteling van het hoefbeen. In ernstige gevallen kan het hoefbeen zelfs door de zool heen prikken.
Hoe een hoefbevangen paard ondersteunen
Een paard dat acuut hoefbevangen is dient gelijk onder controle te komen van een dierenarts. Indien mogelijk zal de dierenarts röntgenfoto's maken om te kijken of er sprake is van een hoefkanteling en zo ja in welke mate. Daarbij zal het paard pijnstilling krijgen en ontstekingsremmers om het proces van de eventuele kanteling proberen te stoppen.
Belangrijk is ook dat deze paarden van eventueel suikerrijk gras/voer wordt afgehaald of dat de andere oorzaak wordt weggenomen. Paarden die hoefbevangen zijn staan graag in een natte paddock, dit koelt namelijk de hoeven en geeft wat verlichting. De samenwerking tussen eigenaar, dierenarts en hoefsmid is letterlijk van levensbelang voor het bevangen paard.
Kunnen supplementen ondersteunen?
Er zijn enkele supplementen die het leed kunnen verzachten bij hoefbevangenheid. Maar deze slaan nooit snel genoeg aan om direct te helpen. Maar een product met cannabinoïden werkt pijnstillend en ontstekingsremmend. Vooral bij paarden die chronisch bevangen zijn kan dit een positief effect hebben.