Droes bij paarden

Droes is een zeer besmettelijke ziekte bij paarden waarbij ontstekingen ontstaan in de lymfeknopen. Deze ontstekingen worden veroorzaak door de droesbacterie, de Streptococcus equi. Droes komt veel voor bij jonge paarden, maar kan op alle leeftijden voorkomen. Vaak wordt Droes afgedaan als een ziekte die geen kwaad kan, maar droes kan dodelijk zijn. Zo'n 1-2% van de paarden overlijdt aan droes.

Wat is droes?

De droesbacterie vermenigvuldigt zich in de lymfeknopen en zorgen daar voor ontstekingen. Hierdoor ontstaan pijnlijke abcessen in het keelgebied die zeer goed zichtbaar zijn bij de kaak van het paard. De abcessen knappen op ten duur open waardoor de pus en etter naar buiten komt, ook via de neusgaten. Deze vorm van droes geeft vaak goede herstelmogelijkheden voor het paard. Maar soms ontstaan er op andere plaatsen in het lichaam abcessen, dan heeft de bacterie zich verspreidt via de bloedbaan, dit wordt verslagen droes genoemd. In de buikholte, organen en/of in de spieren ontstaan dan abcessen. Verslagen droes is in de meeste gevallen dodelijk.

Droes heeft kenmerkende symptomen. Zo'n 3-14 dagen na de besmetting ontstaan de eerste ziekteverschijnselen. Meestal beginnen de verschijnselen met koorts en witte of heldere neusuitvloeiing. Na een aantal dagen worden de paarden sloom, gaan slechter eten en krijgen een pusachtige neusuitvloeiing. Ook ontstaan de kenmerkende droesbulten onder de kaak door de ontstoken lymfeknopen. Belangrijk is wel om te weten dat de zwelling onder de kaak niet altijd zichtbaar is.

Door de pijn kunnen paarden met droes moeilijk slikken, hierdoor komt voedsel via de neus vaak terug. Ook houden deze paarden door de pijn vaak hun hals gestrekt. De abcessen drukken vaak de keel dicht waardoor ademhalen lastiger gaat, in ernstige gevallen kan het paard hierdoor zelfs stikken. Binnen een paar weken breken de ontstoken lymfeklieren door naar buiten of de heelholte. Vaak voelen paarden zich dan sneller beter en tonen minder ziek. Bij verslagen droes is er een wisselend beeld qua ziekte. De ene dag heeft het paard minder koorts dan het andere, wel vermageren deze paarden vaak snel en krijgen ze andere symptomen zoals koliek en diarree.

Droes is zeer besmettelijk

Het pus is zeer besmettelijk en zit vol met de droesbacterie. De besmetting treedt vooral op door direct contact tussen paardenneuzen of via indirect contact (waterbakken, kleding, hekwerk etc). Daarom is het belangrijk om besmette dieren te isoleren om directe besmetting te voorkomen. Mensen die de besmette dieren verzorgen dienen zich te wassen en te verkleden voordat ze andere paarden gaan verzorgen. Droes kan zich niet over lange afstanden via de lucht verspreiden.

De droesbacterie kan onder ideale omstandigheden 2 maanden besmettelijk blijven. Maar is gevoelig voor desinfectie, een goede reiniging van materiaal is daarom een goede stap om een droesuitbraak op stal onder controle te krijgen.

In Nederland is droes geen aangifteplichtige ziekte, dat betekent dat je geen officiele melding hoeft te doen als jouw paard of op jouw stal droes is. Uiteraard is het wel aan te raden om het bekent te maken zodat omliggende paardeneigenaren preventieve maatregelen kunnen nemen.

Hoe wordt droes gediagsnoseerd?

Meestal zijn de symptomen zo duidelijk dat de dierenarts op basis van de klinische verschijnselen droes kan vaststellen. Als dit niet het geval is kan de dierenarts een neusswab nemen en daar een PCR-test op doen. Dan is er vast te stellen of de droesbacterie aanwezig is. Een paard kan een drager worden van droes, zo'n 10% van de besmette paarden wordt dat. Deze paarden blijven een besmettingsbron voor andere paarden, maar met de juiste behandeling van deze paarden door de dierenarts vormen zij geen gevaar meer.

Hoe behandel je een paard met droes?

Bij droes mag er geen antibiotica worden gegeven, dat is alleen in uitzonderlijke gevallen. Antibiotica remt namelijk de rijping van de abcessen en het is in de meeste gevallen beter om de abcessen te laten rijpen en naar buiten te laten openbreken.

Een paard met droes dient rust te krijgen. De abcessen kunnen worden gemotiveerd om naar buiten open te knappen door deze te scheren en in te smeren met laurierzalf of trekzalf. Na het openbreken van de abcessen dienen de holtes minimaal 1x per dag te worden schoongespoeld. Doordat paarden vaak veel pijn hebben bij slikken zullen zij minder eten en drinken. Mocht het eten lastig gaan dan is het aan te raden om slobber te verstrekken op borsthoogte.
Paarden die verslagen droes hebben dienen juist wel antibiotica te krijgen. Hierbij wil je namelijk niet dat de abcessen elders in het lichaam openknappen, vaak krijgen deze paarden langdurig antibiotica.