COPD (dampigheid bij paarden)

Dampigheid oftewel COPD is de meest voorkomende luchtwegaandoening bij paarden in Nederland. Paarden die dampig zijn gaan vaak chronisch hoesten omdat de luchtwegen langdurig ontstoken zijn en er minder zuurstof diep in de longen komt. Wat kan je doen om COPD bij paarden te verminderen of zelfs te voorkomen?

Uit studies blijkt dat zo’n tien tot twintig procent van de volwassen paarden op het noordelijk halfrond aan dampigheid leidt. De aandoening wordt ook wel COPD (Chronic Obstructive Pulmonary Disease) genoemd. Dampigheid is eigenlijk chronische bronchitis bij paarden. De bronchiën (kleine vertakkingen in de longen) zijn vernauwd, geïrriteerd en ontstoken bij COPD. Doordat deze bronchiën zich samentrekken heeft het paard meer moeite met ademhalen. Dat kan ervoor zorgen dat het paard hoest, zwaar ademt en het werk minder goed aan kan. Aan de uiteinden van de allerkleinste vertakkingen van de bronchiën zitten namelijk de longblaasjes. Die zorgen voor de uitwisseling van zuurstof en afvalstoffen met de ingeademde lucht. Als de bronchiën nauwer worden, kan de luchtstroom dus minder goed bij de longblaasjes komen en kan minder zuurstof worden opgenomen en kunnen minder afvalstoffen worden afgevoerd.

Relatie met het immuunsysteem

Wetenschappers denken dat de hardnekkige ontstekingen bij dampigheid vooral veroorzaakt worden door een reactie van het immuunsysteem. Die zorgt ervoor dat de bronchiën ook samentrekken, waardoor de longcapaciteit kleiner wordt. Stof en fijnstof in de stal, bijvoorbeeld uit hooi en stro, verergeren dampigheid. Ook allergenen zoals stuifmeelpollen kunnen de klachten erger maken. Er ontstaat veel slijm in de luchtwegen en vooral het uitademen wordt moeilijker voor het paard. Als je paard hoest, bel dan je dierenarts voor advies. Soms zijn antibiotica of ontstekingsremmers nodig. Hoe eerder je erbij bent, hoe beter. Zorg er vooral ook voor dat de luchtwegen niet verder geïrriteerd raken. Dat betekent schone stallen, veel ventilatie en eventueel het afspoelen van het hooi.

Filterfunctie ondersteunen

In gezonde longen zorgen trilhaartjes en slijm voor het filteren van stofdeeltjes uit de lucht. Zo blijven de longen schoon. In een stoffige omgeving doen de trilhaartjes hun werk echter vaak onvoldoende. Daardoor gaat het paard kuchen en kan longirritatie ontstaan. Sommige kruiden hebben een verzachtende werking op de luchtwegen en vullen de slijmstoffen aan die nodig zijn om de lucht goed te filteren. Denk daarbij aan Eucalyptus, Zonnehoed (Echinacea), Witte wilg en Schisandra. Deze kruiden zijn dus goed preventief te gebruiken als je paard gevoelig is voor COPD.

Weerstand opbouwen

Daarnaast kan je het immuunsysteem ondersteunen met een supplement. Voor paarden zijn plantaardige cannabinoïden, bijvoorbeeld uit kruidnagel, een uitstekend product. Deze stoffen zorgen voor balans en geven de natuurlijke weerstand een boost. De stof thymoquinone uit zwarte komijn werkt ook ontstekingsremmend en vormt een goede combinatie met cannabinoïden. Thymoquinone heeft een hele reeks gezondheidsvoordelen:

• Het blokkeert de afgifte van histamine en onderdrukt op die manier allergische reacties.

• Het verbetert de werking van het zenuwstelsel.

• Het werkt ontstekingsremmend.

• Het is antibacterieel.

• Het werkt antiviraal.

Onlangs ontdekten wetenschappers dat thymoquinone nóg beter werkt wanneer je het mengt met cannabinoïden uit planten zoals kruidnagel. Cannabinoïden werken pijnstillend en ontstekingsremmend en herstellen de balans in het lichaam. Cannabinoïden en thymoquinone samen zijn daarom een krachtige combinatie, die uitstekend te gebruiken is bij paarden met COPD.