De veroorzaker van tetanus is de bacterie Clostridium tatani. Deze bacterie komt overal om ons heen voor en tast de zenuwbanen van het paard aan waardoor spieren verkrampen. Paarden zijn zeer gevoelig voor tetanus, vandaar dat deze standaard in een vaccinatie zit inbegrepen.
De tetanus bacterie groeit het liefst in een omgeving met weinig zuurstof. Vooral diepe wonden, die van buiten snel dichtgroeien, zijn daarom een risico bij paarden. Bij diepe wonden komen de bacteriën gemakkelijk binnen waar ze zich vermeerderen. Deze bacteriën produceren neurotoxine (gifstoffen) waardoor de klachten ontstaan. De incubatietijd van tetanus is 2-10 dagen.
Helaas is er geen echte behandeling mogelijk tegen tetanus. Op het moment dat wordt vastgesteld dat het paard tetanus heeft zal er een intensieve verzorging dienen plaats te vinden. Paarden die tetanus hebben krijgen een antistof toegediend tegen de gifstoffen die de tetanusbacterie aanmaakt, ook wordt er gestart met antibiotica om de bacterie zelf te doden. Maar alleen als men er snel bij is zal dit misschien positief kunnen uitpakken, ook dienen de symptomen langzaam te ontstaan. Bij een snelle, acute variant van tetanus is herstel zeer onwaarschijnlijk.
De enige bescherming tegen tetanus is een vaccinatie. Vaccineren als het paard een wond heeft is niet heel zinvol aangezien het een aantal dagen duurt voordat er antilichamen zijn aangemaakt. Als het paard niet gevaccineerd is, maar wel een diepe wond heeft is het beter om de antistoffen tegen de gifstoffen toe te dienen.