Straal- of hoefkanker bij paarden

Straalkanker, ook wel hoefkanker genoemd, is een vrij zeldzame aandoening. Ondanks de naam is het geen kanker, maar een soort wildgroei van hoornweefsel in en om de straal van de hoef. De hoefgroei slaat in feite op hol waarbij het hoornweefsel op de verkeerde plaats gaat groeien, namelijk in de straal en van daaruit naar de hoefwand. Dit weefsel is zacht, korrelig en stinkt.

Vaak lopen paarden niet kreupel op beginnende straalkanker, maar als een groter gedeelte van de hoef aangetast raakt, dan gebeurt dat wel. Vaak zie je bij straalkanker ook ontstekingen aan de kroonrand van de hoeven en aan de zwilwratten. Straalkanker kan aan één hoef voorkomen of aan meerdere benen tegelijkertijd ontstaan.

straalkanker bij paarden

Oorzaken van straalkanker

De oorzaak van straalkanker is nog steeds niet volledig bekend. Hoewel straalkanker vroeger vooral in verband werd gebracht met slechte stalhygiëne, denkt de wetenschap nu dat het ook door een auto-immuunreactie veroorzaakt kan worden. Dat betekent dat het van binnenuit in het paardenlichaam ontstaat en niet als reactie op bacteriën of schimmels van buiten. Wel kan slechte hygiëne de aandoening verergeren. Straalkanker is een chronische ontsteking, die in veel gevallen terugkomt als je het alleen van buitenaf behandelt (wegsnijden en verbinden).

Symptomen van straalkanker

Straalkanker ziet er vaak uit als een soort bloemkoolachtig groeisel in de straal. Dat is dus een belangrijk teken om op te merken. Maar ook als je ziet dat je paard gevoelig reageert op aanraking van de voeten of hoeven uitkrabben, als de straal bloedt bij het uitkrabben of er andere vloeistof uitkomt, bel dan onmiddellijk de veearts. Hoe eerder je erbij bent, hoe beter.

Behandelen van straalkanker

Vaak moet straalkanker weggesneden worden onder algehele narcose, omdat het erg kan gaan bloeden. De wildgroei van weefsel in de lederhuid van de hoef, veroorzaakt namelijk vaak een vergroting van de bloedvaten. Daardoor komt er meer bloed vrij dan wanneer je in een gezonde hoef het ‘leven’  raakt. Als de straalkanker nog niet al te vergevorderd is, kan het soms weggesneden worden met lokale verdoving. Na het wegsnijden worden er verbanden gebruikt om de hoef schoon te houden en doet de veearts zalf met antibiotica en ontstekingsremmers op de wond. Je moet een behandelde hoef goed in de gaten houden, want in veel gevallen groeit er toch weer wat wild weefsel terug. Dat moet dan weer verwijderd worden, zodat alleen gezond weefsel het gat in de hoef gaat opvullen. Om de wildgroei helemaal weg te krijgen, is vaak een proces van maanden nodig.

Ontstekingsremmer

Omdat de oorzaak van straalkanker ook gerelateerd is aan een auto-immuunreactie, krijgen paarden naast de lokale behandeling op de aangetaste hoef of hoeven meestal ook een kuur met het ontstekingsremmende middel prednison. Dat gaat als poeder door het voer. Prednison onderdrukt de immuunreactie bij een op hol geslagen immuunsysteem en zorgt er zo voor dat de straalkanker niet terugkeert. Na een Prednison kuur is het altijd wel raadzaam om een detoxkuur te geven, want de Prednison is belastend voor de lever en nieren.

Je kunt ook natuurlijke ontstekingsremmers gebruiken. De hoogste therapeutische waarde zitten in cannabinoïden. Er zijn 130 verschillende cannabinoïden, CBD en THC zijn daar de bekendste van. Maar er zijn er dus nog veel meer. Ze worden gewonnen uit wiet, cannabis, hennep en kruidnagel. Voor paarden adviseren wij om voor de variant van kruidnagel te kiezen.

Preventie van straalkanker

Straalkanker is niet besmettelijk, je paard kan dus niet ‘aangestoken’ worden door andere paarden. Om straalkanker te voorkomen is het belangrijk om je paard gezond te houden, met een goede weerstand. Daarnaast is een schone stal, zo droog mogelijke paddock of wei en regelmatig hoeven uitkrabben belangrijk. Als je paard rotstraal ontwikkelt, zorg dan dat je dat tijdig behandelt. Laat ook regelmatig de hoefsmid komen. Hij kan de stralen goed uitsnijden en er voor zorgen dat de verzenen van de hoef niet te hoog worden. Hoge verzenen kunnen waarschijnlijk bijdragen aan de ontwikkeling van hoefkanker. Geef je paard ook ruim voldoende (vrije) beweging.  Te weinig beweging kan ook (mede) een oorzaak zijn van straalkanker.

Ontgiften en weerstand verhogen

Hoe help je jouw paard bij het ontwikkelen en behouden van een goede weerstand en een goed werkend immuunsysteem? Er zijn meerdere manieren om de weerstand van paarden te ondersteunen. Zo wordt aangeraden om een paard twee keer per jaar te ontgiften met een detox, in de lente en het najaar. Het beste is een korte detox-kuur van hooguit een week. Gebruik hiervoor een product op basis van natuurlijke ingrediënten zoals artisjok, boldo, jeneverbes, mariadistel en kurkuma van hoge kwaliteit. Dit heeft een dubbele werking. Het is niet alleen een detox, maar ondersteunt, naast de lever en nieren, ook de galfunctie. Een paard heeft namelijk geen galblaas zoals mensen. De afvalstoffen gaan bij een paard naar de darmen, die de afvalstoffen opruimen. Dat noem je de galfunctie van de darmen.

Hoefgroei ondersteunen

Naast regelmatig uitkrabben, een schone en droge ondergrond en voldoende beweging, kan je de hoeven van jouw paard ook ondersteunen met een supplement dat gezonde hoefgroei bevordert. Bijvoorbeeld een supplement op basis van vloeibare silicium. Je paard krijgt daar niet alleen sterke hoeven van, maar bovendien een mooie vacht en sterke pezen, banden en gewrichten.

 

Bronnen:

Jongbloets, A.M.C. & Sloet van Oldruitenborgh-Oosterbaan, M.m & Meeus, P.J.H.M. & Back, Willem. (2005). Straalkanker: een (auto-)immuungemedieerde aandoening?  Tijdschr Diergeneeskd.. 130.
https://www.researchgate.net/publication/46658470_Straalkanker_een_auto-immuungemedieerde_aandoening